HC 6.3 Microscopische anatomie van de longen en de luchtwegen Flashcards
Waaruit bestaat het ademhalingssysteem?
Het ademhalingssysteem bestaat uit een geleidend deel (de luchtwegen) en een uitwisselend/functioneel deel.
Wat gebeurt er in het geleidende deel?
In het geleidende deel wordt de lucht geconditioneerd (verwarmd, bevochtigd en gereinigd) en naar het functionele deel getransporteerd.
Wat gebeurt er in het functionele deel?
In het functionele/gaswisselingsdeel vindt de ademhaling/gasuitwisseling (O2 en CO2) plaats.
Waaruit bestaat het gasgeleidingssysteem?
Gasgeleidingssysteem: neus, neusbijholten, nasopharynx (bovenste luchtwegen), larynx, trachea, bronchiën en bronchioli (onderste luchtwegen).
Waaruit bestaat het gaswisselingssysteem?
Gaswisselingssysteem: bronchioli respiratorii, ducti alveolares, sacculi alveolares en alveoli.
Door welk soort epitheel wordt het gasgeleidingssysteem bekleedt?
Nog voor de neusholte bevindt zich het vestibulum nasi, bekleedt met plaveiselepitheel. Dit epitheel gaat over in respiratoir epitheel tot aan de bronchioli.
Wat is de functie van de trilhaartjes en het slijmvlies?
Reiniging van de lucht.
Wat zijn kenmerken van de conchae?
De conchae zijn goed doorbloed en het slijmvlies kan daardoor goed opzwellen. Door het grote neusoppervlak dat door de drie conchae gecreëerd wordt, krijgt de lucht gelegenheid om op te warmen en bevochtigd te worden.
Wat is er bijzonder aan de bovenste concha?
De bovenste concha bestaat ook uit reukepitheel, olfactoir epitheel.
Waaruit bestaat het reukepitheel?
Reukepitheel bestaat uit gespecialiseerde neuronen, bipolaire zenuwcellen. Hiertussen liggen steuncellen en basale cellen. Als er reukcellen kapot zijn gegaan door een infectie dan zorgt de basale laag voor herstel en aanmaak van nieuwe reukcellen.
Waar zijn er in de neus klieren te vinden?
Er zijn verder ook klieren te vinden in de lamina propria en olfactoir epitheel (reukepitheel), namelijk de buizen van bouwman.
Wat is de functie van de buizen van bouwman?
Deze klierbuizen vormen de muceuze laag om het epitheel te beschermen. De muceuze laag heeft ook als functie geurmoleculen te transporteren naar de zenuwcellen.
Wat zit er aan de oppervlakte van de muceuze laag bij de bovenste concha?
Aan het oppervlak hebben de neuronen olfactoire haren waarop de receptoren zitten. De zenuwen gaan door de cribriform plate heen naar de bulbus olfactorius. Informatie gaat dan via de bulbus olfactorius naar de hersenen.
Welke sinussen zijn er?
Sinus frontalis, sinus ethmoidalis, sinus sphenoidalis en sinus maxillaris.
Wat is de functie van de neusbijholten?
De neusbijholten hebben als functie het gewicht van de schedel te verlagen. Daarnaast helpen ze bij de vorming van het stemgeluid en de luchtconditionering en fungeren ook als een soort stootkussen om de hersenen te beschermen.
Wat zijn eigenschappen van de neusbijholten?
Verder zijn ze goed doorbloed, waardoor lucht dat langs het bloed komt verwarmt wordt. Verder is er ook respiratoir slijmvlies met trilharen te vinden samen met klierbuizen.
Wat voor soort epitheel zien we hier?
Respiratoir epitheel
Uit welke kliercellen bestaan de klieren in de sinussen?
Seromuceuze klieren zijn te herkennen aan de grote hoeveelheid cytoplasma die verantwoordelijk zijn voor het slijmsecretie. Sereuze klieren produceren voornamelijk eiwit voor het secreet.
Wat zijn kenmerken van de nasopharynx?
De nasopharynx bevat tonsillen en op de nasopharynx komt de buis van Eustachius uit.
Hoe gaat de nasopharynx over tot de larynx?
De oropharynx is achter de mondholte gelegen, de hypopharynx is daaronder gelegen en de larynx is daar weer onder gelegen.
Wat zijn de kenmerken van de pharynx?
De pharynx is het gebied waar de lucht uit de neus/mond samenkomt. Hier zitten veel afweermechanismen, lymfeklieren/-knopen.
Wat is de functie van het strottenklepje?
Het strottenklepje (epiglottis) sluit de trachea af bij het slikken, zodat het voedsel in de oesophagus komt. Bij het ademen staat het open. Het is dan ook het passage station voor lucht.
Hoe ziet het thyroïd eruit?
De achterkant van het thyroïd is open. Wel zit er aan de open kant een spierstructuur. Het cricoid hieronder is daarentegen de enige kraakbeenstructuur die rondom gaat.
Wat is de functie van de larynx?
De larynx vormt een passage station voor de lucht en vormt de stem.
Uit welke stembanden bestaat de larynx?
Stembanden van de larynx: plica vestibularis (valse stembanden en hebben trilharen) en de plica vocalis (ware stembanden en hebben geen trilharen).
Door wat worden de plica vocalis bediend?
De plica vocalis kunnen met spieren bediend worden. De spieren die dit doen zijn de musculi vocalis.
Uit welk soort epitheel bestaan de stembanden?
De stembanden bestaan uit meerlagig plaveisel epitheel, om het weefsel vlies te beschermen tegen de luchtstroming. Het zijn platte cellen die bovenop elkaar liggen.
Wat gebeurt er als je rookt met de stembanden?
Door roken kan het epitheel van de stembanden beschadigd raken. Zo zal het trilhaar dragend epitheel veranderen naar plaveiselepitheel. Ook kunnen er poliepen op de stembanden ontstaan.
Wat gebeurt er als de n. recurrens beschadigd?
Dan kan er geen goede stemvorming plaatsvinden.
Wat zijn de kenmerken van de trachea?
- De trachea is een grote holle buis van 13 cm lang en bekleed met respiratoir epitheel (trilhaar dragend epitheel).
- De trachea heeft hoefijzervormige kraakbeen ringen, die de buis openhouden. Aan de dorsale zijde (de kant van de oesophagus) is geen kraakbeen aanwezig, maar bindweefsel en spieren die de C-vormige kraakbeenring verbindt. Deze spier heet de musculus trachealis en wordt bij onder andere hoesten gebruikt.
- Heeft geen spierweefsel rondom zoals bij de bronchus.
Hoe wordt de musculus trachealis gebruikt bij het hoesten?
Bij hoesten trekken deze spieren samen om het lumen te verkleinen en zo de luchtsnelheid te verhogen.
Wat is het gewicht van de longen en waaruit bestaat dat gewicht?
De longen hebben samen een gewicht van 900 gram, hiervan is 80% lucht, 10% bloed, 3% gasgeleidingssysteem (bronchiën en bronchioli) en 3% alveolair weefsel.
Wat is de eerste tot de vierde orde van vertakkingen in de longen? En waar gaan de aftakkingen naartoe?
De trachea (1e orde) vertakt zich: dan wordt het een bronchus genoemd (2e orde, primaire bronchie). De secundaire bronchi gaan naar de kwabben toe, dit zijn de 3e orde. De tertiaire bronchi, 4e orde, gaan naar de segmenten van de long.
Hoe vaak vertakken de bronchiën zich? En hoe?
24 keer, de vertakking is asymmetrisch dichotoom: dubbele aftakkingen waarbij één aftakking kleiner is dan de andere aftakking.
Waarin kunnen de longkwabben worden verdeeld? En wat is een operatief voordeel van dit?
In segmenten. En elk segment is ongeveer 10% van het totale longvolume. Als chirurg kun je segmenten los van elkaar verwijderen als er bijvoorbeeld een tumor zit in een van de segmenten.
Wat doet de terminale bronchiolus?
De terminale bronchiolus voorziet een tiental secundaire lobuli.
Waardoor wordt het epitheel van de bronchus omgeven?
Het epitheel wordt omgeven door een gladde spierlaag waar kraakbeen omheen zit. Kraakbeen is in de vorm van losse platen aanwezig.
Hoe is de opbouw van de bronchiolen en de bronchiën?
Er is een mucosalaag met trilhaarcellen, slijmbekercellen, basale cellen (stamcellen), neuro-endocriene cellen en club cellen (clara cellen), gladde spiercellen en bij de bronchiën kraakbeen aanwezig.
Waarop zitten de cellen van de mucosalaag?
Op het basale membraan.
Waaruit bestaat het basale membraan?
Lamina lucida, lamina densa en met daaronder lamina reticularis.
Hoe zijn de cellen van de mucosalaag onderling met elkaar verbonden?
Cellen zijn onderling met elkaar verbonden via tight junctions, adhesive belt, desmosomen en gap junctions.
Wanneer spreek je van een bronchiolus?
Als er geen klierweefsel en kraakbeen meer zichtbaar is. Ze zijn minder dan 2 mm in doorsnede.
Wat zijn de kenmerken van cilia?
Cilia zijn opgebouwd in een 9:1 verhouding. Er zijn 200-300 cilia aanwezig per cel en de cilia “slaan” 20x per seconde. Ze hebben een rigide working stroke en een gebogen terugslag. De werking is pas optimaal als de rest van het respiratoir systeem ook goed werkt.
Wat is ciliaire dyskinesie (syndroom van Kartagener, immotile cilia syndrome)?
Bij ciliaire dyskinesie (syndroom van Kartagener, immotile cilia syndrome) is een gen dat codeert voor tubuline defect. De cilia zijn hierdoor minder krachtig waardoor vocht in de longen blijft. Patiënten met ciliaire dyskinesie zijn erg vatbaar voor ontstekingen. Daarnaast hebben mensen met dit ziektebeeld situs inversus en liggen de buikorganen dus andersom in het lichaam.
Waar bevinden de stamcellen zich in de wand van het epitheel? Waarvoor dienen ze? En hoe zitten ze verbonden aan het basale membraan?
Stamcellen zijn onder het epitheel te vinden in de basale lamina. Deze stamcellen zijn voornamelijk bedoeld voor club cellen en type 2 pneumocyten. Ze zijn met hemidesmosomen verbonden en staan in contact met het basale membraan.
Waaruit bestaat het bronchiale klierweefsel?
Het bronchiaal klierweefsel is een gemengde sero-mucineuze klier. Het sereuze secreet (eiwitrijk) wordt afgevoerd via een muceuze buis.
Wat zijn de kenmerken van neuro-endocriene cellen?
- Neuro-endocriene cellen komen in een gezonde bronchus weinig voor, maar spelen een rol in de longontwikkeling.
- Ze nemen in aantal toe bij ontsteking. - Deze cellen zijn aan te kleuren waardoor ze bekeken kunnen worden. Zo kan er bijvoorbeeld hyperplasie van neuro-endocriene cellen zijn of zelfs een tumor.
- Zonder kleuring zijn ze in een microscopisch preparaat niet te herkennen.
Wat zijn clubcellen?
Club cellen zijn exocriene bronchiolaire cellen en komen voor in de kleinere bronchioli (terminale bronchioli).
Wat wordt vanaf de 5e orde bronchus gevormd? En wat is het? En wat komt daarna?
Vanaf de 5e orde bronchus vormt zich de bronchiolus terminalis. Dit is het laatste stukje van de bronchus, dat achtereenvolgens overgaat in de bronchiolus respiratorius, ductus alveolaris, saccus alveolaris en alveoli.
Wat zijn de poriën van Kohn?
De poriën van Kohn (lucht/ontstekingscellen) zijn verbindingen tussen de alveoli. Zo blijft de luchtdruk in alle alveoli gelijk en zorgen verder voor collaterale diffusie. Gedeelten die niet meer functioneren door afsluiting kunnen door deze poriën blijven functioneren. Wel kunnen ook ontstekingen zich via deze poriën verspreiden.
Wat zijn type 1 pneumocyten?
De type 1 pneumocyten zijn alveolaire epitheelcellen en zijn heel dun, spreiden zich helemaal uit en vormen het epitheel van de alveoli. Type 1 pneumocyten kunnen niet delen en zorgen voor de gaswisseling.
Bij welke soort kleuring zijn type 1 pneumocyten goed zichtbaar?
Bij cytokeratine kleuring zijn deze type cellen goed zichtbaar onder de microscoop. Ze hebben afgeplatte kernen die dicht tegen onderliggende vaatstructuren aan liggen.
Hoe zijn type II pneumocyten aan te kleuren?
Bij een surfactant eiwitkleuring kleuren alleen type II op, maar beide zijn met TTF1 aan te kleuren.
Wat zijn de pleura’s en welke zijn er?
Direct aan de longen zit het viscerale blad van de pleura met aan de borstkas de pariëtale pleura. Ze zorgen ervoor dat de longen goed kunnen schuiven langs de thoraxwand tijdens het ademen. Pleura is een dun laagje mesotheel met bindweefsel.
