Farmacologie 2 Flashcards
lokalisatie nicotinereceptoren
- postsynaps PS en OS
- chromaffiene cellen bijniermerg
- NMJ
- CZS
transductie mechanisme nicotinereceptoren
opening receptorgekoppeld kationkanaal -> depolarisatie
lokalisatie muscarinereceptoren
- M1: ganglia enterisch ZS, CZS
- M2: hart, presynaps van perifere en centrale neuronen
- M3: exocriene klieren, gladde spieren, endotheelcel, parietale maagcellen
transductie mechanisme M1 receptor
stijging IP3 -> daling K-conductantie -> excitatie
transductie mechanisme M2 receptor
daling cAMP -> daling Ca2+ intracell. -> stijging K-conductantie -> inhibitie
transductie mechanisme M3 receptor
stijging IP3 -> stijging Ca2+ intracell-> excitatie
Acetylcholine
= muscarine R agonist
- lokaal in oogdruppels -> miose
- korte T1/2 : in plasma afgebroken door pseudocholinesterasen
Pilocarpine
= speciefieke muscarine R agonist
- oogdruppels ->inductie miosis
- p.o. bij extreme monddroogte
- langere T1/2 dan ACh
- tertiair amine -> door BBB -> centrale effecten (angst, zenuwachtigheid, excitatie)
carbachol
= muscarine- en nicotine R agonist
- preoperatief inductie miosis (oogdruppels)
- langere T1/2 dan ACh
betanechol
= muscarine R agonist - postop urineretentie - blaasatonie - atone constipatie - bij megacolon motiliteit bevorderen ! bronchoconstrictie, bradycardie, AV geleidingsstoornissen
atropine
= muscarine R blokker
- bij intoxicatie met cholinesterase remmers
- tertiaire amine -> centrale effecten (agitatie, hallucinaties)
- tegengaan bronchussecreties en salvatie bij intubatie
scopolamine
= muscarine R blokker
- reisziekte (inhibitie braakcentrum)
- tertiaire amine -> centrale effecten (agitatie, hallucinatie)
- tegengaan bronchussecreties en salvatie bij intubatie
ipratropium
= muscarine R blokker
- quaternair amine -> geen centrale effecten (dringen minder goed door in oog)
- onderhoud COPD
- adjuvans bij astma
methylscopolamine
= muscarine R blokker
- quaternair amine -> geen centrale effecten (dringen minder goed door in oog)
butylhyoscine
= muscarine R blokker
- quaternair amine -> geen centrale effecten (dringen minder goed door in oog)
indicaties Muscarine R blokker
Anesthesie:
- tegengaan bronchussecreties en salvatie bij intubatie
- tegengaan vagale reflexen hart
- musc effect v atropine vr opheffen pachycurares tegengaan
Oftalmologie:
- mydriase
Stomatologie:
- salivatie tegengaan
Pneumologie:
- onderhoud COPD
- adjuvans bij astma (! zware astma aanval = CI -> indikken secreties)
Cardiologie
- extreme bradycardie
- AV-geleidingsstoornissen
GI:
- spasmen
- galblaas- en uretherkolieken
- verminderen zuursecretie
CZS:
- ziekte Parkinson
- extrapyramidale symptomen
- reisziekte
Urologie:
- urge incontinentie
thiotropium
= muscarine R blokker
- quaternair amine -> geen centrale effecten (dringen minder goed door in oog)
- onderhoud COPD
nevenwerkingen Muscarine R blokkers
- visusstoornissen
- droge monde
- indikken longsecreties
- tachycardie, palpaties
- obstipatie
- vertraagde maaglediging
- moeilijke mictie
- potentiestoornissen
- hyperthermie (vooral bij kinderen)
- sedatie/ excitatie/ hallucinatie
Contra-indicaties muscarine R blokkers
- glaucoom
- zware astma aanval
- tachycardie, hartfalen
- obstipatie
- refluxoesophagitis
- prostaathypertrofie
effecten nicotine receptor
- tachycardie
- vasoconstrictie
- BD stijging
- > hele hoge dosis: depolarisatie blok -> BD daling, shock, spierverslapping
- spierfasculitaties
- spiertrekkingen
- > heel hoge dosis: depolarisatie blok -> spierverlamming
nicotine
= nicotine R agonist
-stoppen met roken
! zeer giftig: 60mg is dodelijk, voor niet-rokers kan 4mg zelfs dodelijk zijn
bupropion
= inhibitie reuptake NA en DA (antidepressivum)
- stoppen met roken
CI: epilepsie + associatie met MAOI
varenicline
= partiele nicotine R agonist
- stoppen met roken
werkingsmechanisme pachycurares
competitieve antagonisten van nicotineR -> werking ACh geblokkeerd -> slappe spierparalyse
werkingsmechanisme leptocurares
blok door continue depolarisatie NMJ
w niet afgebroken -> lokale conc blijft voldoende hoog -> repolarisatie onmogelijk -> slappe spierparalyse
tubocurarine
= pachycurare = competitieve antagonist nicotine R -> slappe spierparalyse - spierparalyse bij anesthesie - geneutraliseerd door cholinesteraseremmer
atracurium
= pachycurare = competitieve antagonist nicotine R -> slappe spierparalyse - spierparalyse bij - geneutraliseerd door cholinesteraseremmer
pancuronium
= pachycurare = competitieve antagonist nicotine R -> slappe spierparalyse - spierparalyse bij anesthesie - geneutraaliseerd door cholinesteraseremmer
roncuronium
= pachycurare = competitieve antagonist nicotine R -> slappe spierparalyse - spierparalyse bij anesthesie - geneutraliseerd doorcholinesteraseremmer
decamethonium
= leptocurare
= nicotine R blokker
-> slappe spierparalyse
- spierparalyse bij anesthesie
Succinylcholine = suxamethonium
= leptocurare = nicotine R blokker -> slappe spierparalyse - spierparalyse bij anesthesie maar enkel minuten werkzaam door afbraak door pseudocholinesterase in plasma
endrofonium
= reversiebele cholinesterase remmer
- opheffen effect pachycurares
- diagnose myasthenia gravis
intoxicatie: verergerde farmacologische effecten
neostigmine
= reversiebele cholinesterase remmer
- opheffen effect pachycurares
- postop maag-, darm-, en blaasatonie
- behandeling myasthenia gravis
intoxicatie: verergerde farmacologische effecten, bronchoconstrictie, bradycardie, AV-geleidingsstoornissen
pyridostigmine
= reversiebele cholinesterase remmer
- opheffen effect pachycurares
- postop maag-, darm-, en blaasatonie
- behandeling myasthenia gravis
intoxicatie: verergerde farmacologische effecten, bronchoconstrictie, bradycardie, AV-geleidingsstoornissen
fysostigmine
= reversiebele cholinesterase remmer
- tertiair amine -> door BBB
- opheffen effect pachycurares
- inductie miosis bij open hoek glaucoom
- antidotum bij intoxicatie met atropine of andere anticholinergica met tertiaire structuur
intoxicatie: verergerde farmacologische effecten - centrale effecten: angst, zenuwachtigheid, excitatie
ecothiopaat
= irreversiebele cholinesterase remmer
- induceren langdurige miosis
- door BBB
intoxicatie: verergerde farmacologische effecten
malathion
= irreversiebele cholinesterase remmer
- door BBB
intoxicatie: verergerde farmacologische effecten
intoxicatie cholinesterase remmers
- extreme miosis
- accomodatiekramp
- salvatie
- tranen
- neusloop
- bronchospasme met astma-aanval
- extreme bradycardie
- AV-geleidingsstoornissen -> AV blok met hartsstilstand
- braken
- diarree
- onvrijwillige ontlasting
- bloeddruk val, shock
- slappe spierparalyse
- depressie AH-centrum
- depressie vasomotorcentrum -> shock
- coma
- areflexie
behandeling intoxicatie cholinesterase remmers
blootstelling stopzetten - maagspoeling - huid wassen ondersteunende maatregelen atropine IV toedienen cholinesterase reactivatoren - pralidoxime - diacetylmonoxime (DAM) - monoisonitroacetone (MINA)
pralidoxime
= cholinesterase reactivator
- niet door BBB
- intoxicatie met irreversiebele ChE remmer
diacetylmonoxime
= cholinesterase reactivator
- goed dr BBB
- intoxicatie met irreversiebele ChE remmer
monoisonitroacetone
= cholinesterase reactivator
- goed dr BBB
- intoxicatie met irreversiebele ChE remmer