7. Zatorowość płucna Flashcards
Zatorowość płucna (ZP)
Jedna z postaci ŻChZZ - z ZŻG
Materiał zatorowy w t. płucnej albo odgałęzieniach
Potwierdzenie przez angio-TK
Reperfuzja u niestabilnych trombolizą lub zabiegowo
Materiał zatorowy w ZP
Najczęściej skrzeplina - rzadko powietrze, płyn owodniowy, tkanka tłuszczowa, ciało obce, masy neo, zatory septyczne
Pochodzi z żył głębokich KD lub miednicy mniejszej
Patogeneza ZP
- Zab. wymiany gazowej → ↓O2 → ↑RR → ↓CO2 i zasadowica oddechowa
- ↑obciążenie RV i jej zapotrzebowanie na O2, skrajnie ostra HF RV
- ↓dopływ krwi do jam lewego ♥, ↓CO, ↓BP → rozwijają objawy wstrząsu
Niestabilność hemodynamiczna zwykle jak zamknięcie >50% łożyska - masywna zatorowość.
Skrzepliny zwykle rozpuszczają się, rzadko organizują (→przewlekłe zakrzepowo-zatorowe ↑p płucne)
ZP ze względu na ryzyko wczesnego zgonu
- Wysokie - niestabilność hemodynamiczna, dysfunkcja RV, uszkodzenie m.♥
- Pośrednie wysokie - dysf.RV, uszk. m♥
- Pośrednie niskie - dysfunkcja RV / uszkodzenie m.♥
- Niskie - żadne z powyższych
Objawy ZP
Zazwyczaj nagłe
Może być nieswoiste - jak OZW, zap. płuc, bezobjawowe
- ↑RR + 20/min (60-70%) (↓CO2)
- ↓HR (50%)
- Duszność - (50%) (↓O2)
- Ból (50%): opłucnowy (40%), wieńcowy (15%)
- objawy ZŻG (33%)
- Suchy kaszel 20%
- Krwioplucie (7%) - zawał płuca
- ↑T (7%)
- Omdlenie, zasłabnięcie (5%)
- Objawy wstrząsu / ↓BP
rzadziej - poszerzenie żył szyjnych, szmer niedomykalności zastawki 3dzielnej, ↑składowej płucnej 2 tonu
Różnicowanie ZP
- astma, POChP, zap. płuc i opłucnej
- OZW, powikłania zawału m.♥
- HF
- tamponada osierdzia
- rozwarstwienie aorty
- neuralgia n. międzyżebrowego
Badania laboratoryjne w ZP
- D-dimery
- BNP/NT-proBNP - ↑ wskazuje na przeciążenie RV
- troponiny sercowe (TnT/TnI)
- Gazometria - ↓PaO2 (jest w N u max 40%) i ↓PaCO2 i zasadowica oddechowa
EKG w ZP
Często: • ↑HR zatokowa • nadkomorowe zab. rytmu - w tym AF/AFI • ujemne zał. T w V2-V4 / V6 • zsp. QR w V1 • nieswoiste zmiany ST-T
Rzadko
• zsp. S(I)Q(III)T(III) - załamek S w I, Q w III, ujemny T w III
• prawogram
• niepełny/pełny RBBB
RTG KP w ZP
25% bez odchyleń
Najczęściej • ↑sylwetka ♥ • obecność płynu w jamie opłucnej • 1str. uniesienie przepony • niedodma • zagęszczenia płuc • poszerzerzenie t. płucnej
Angio-TK w ZP
- Badanie z wyboru
- ↑swoistość
- pozwala na ocenę RV i rozpoznania innych przyczyn niestabilności np. tamponada osierdzia, OZW
Wykonaj by potwierdzić u: • niestabilnych (jak się da to przyłóżkowe ECHO zamiast angio-TK) • stabilni, ale: - duże prawd. ZP - małe/pośrednie i ↑D-dimer
ECHO w ZP
Metoda alternatywna dla angio-TK w celu rozpoznania u niestabilnych (u wszystkich dysf. RV → jak nie ma to inna przyczyna)
Ocena RV potrzebna też do rokowania. Gorsze jak dysf. RV, drożny f.ovale z przeciekiem, skrzepliny w P ♥.
Cechy przeciążenia RV:
• ↑RV i spłaszczenie IVS
• ↓kineza wolnej ściany z zachowaną kurczliwością koniuszka RV - obj. McConnella
• ←→ i ↓ podatność oddechowa VCI
• skrzepliny w P♥ lub t.płucnych (do tego lepsze przezprzełykowe)
Prawidłowe ECHO nie wyklucza ZP
Scyntygrafia perfuzyjna płuc w ZP
Alternatywa do angio-TK jak PW do kontrastu / NN / K w C
Ocenia się łącznie z RTG i wtedy zastępuje scyntygrafię wentylacyjno-perfuzyjną.
Zatorowość → ubytki perfuzji dystalnie od miejsca zamknięcia tętnicy.
Niediagnostyczny → wyklucza ZP jak ↓prawdopodobieństwo i brak proksymalnej ZŻG KD
Arteriografia płucna w ZP
Rzadko robione - inwazyjne i mało dostępne
Gdy inne dają ostatecznego rozpoznania
USG żył KD z testem uciskowym (CUS) w ZP
Umożliwia rozpoznanie ZŻG i na tej podstawie potwierdzenie ZP
SPECT w ZP
można rozważyć w celu potwierdzenia