24. Leki moczopędne

Question 1

Diuretyki pętlowe

Answer 1

• Furosemid

* Torasemid

Question 2

Diuretyki - mechanizm pętlowy

Answer 2

• komórki cewek - ramię wstępujące pętli Henlego poprzez blokowanie nośników Na+/K+/2Cl-
• ↓reabsorbcję Na+, K+ i Cl- z płynu cewkowego do przestrzeni okołocewkowej
• ↑wydzielanie Mg2+ i Ca2+ z moczem
• nie wpływają na GFR lub je ↑ poprzez działanie na plamkę gęstą i syntezę prostaglandyn
• niezależnie od efektu moczopędnego ↓BP przez ↑pojemności łożyska żylnego

Question 3

Diuretyki pętlowe - Zastosowanie

Answer 3

W terapii ↑BP i obrzęku płuc

Leczenie obrzęków w zastoinowej HF, ch. W i N

Question 4

Diuretyki pętlowe - działanie niepożądane

Answer 4

• ↓K+
• ↓Na+
• ↑pH metaboliczna
• ↓Mg2+
• ↑mocznik i kreatynina (bo odwodnienie)
• ↑kw. moczowy (↓usuwanie)
• zab. tolerancji glukozy
• reakcje nadwrażliwości
• ↓WBC, ↓PLT, anemia aplastyczna
• ↓Ca2+
• ototoksyczność (zwł. jak z innymi lekami - aminoglikozydy, cefalosporyna I i II generacji)

Question 5

Diuretyki pętlowe - PW

Answer 5

• NN z anurią
• ↓BP
• śpiączka wątrobowa i st. przedśpiączkowe
• ↓V, ↓Na+, ↓K+

Question 6

Tiazydy i podobne

Answer 6

Tiazyd
• hydrochlortiazyd

Tiazydopodobne
• indapamid
• chlortalidon

Question 7

Tiazydy i podobne - Mechanizm działania

Answer 7

• blok. kotransportera Na+-Cl- w bliższym odcinku kanalika dystalnego → ↑wydalanie Na+ i Cl-
• ↑wydalanie K+ i Mg2+
• ↓ wydalanie Ca2+ i Pi
• ↑syntezę NO

Question 8

Tiazydy i podobne - Zastosowanie

Answer 8

Tiazydy monoterapii zwykle u
• starszych
• izolowane ↑SBP

Tiazydopodobne u:
• >80rż
• z udarem w wywiadzie

W leczeniu skojarzonym ↑BP:
• standardowy schemat
• HFrEF
• PChN

→ ↓wydalanie Ca2+ co jest przydatne u pacjentów z osteoporozą / osteopenią (ogranicza to też tworzenie złogów wapniowych w DM)

Question 9

Tiazydy i podobne - X

Answer 9

• ↓K+
• ↓Na+
• ↑pH metaboliczna
• ↓Mg2+
• ↑mocznik i kreatynina
• ↑kw. moczowy
• zab. tolerancji glc
• zab. gospodarki lipidowej (↑TC, ↑LDL, ↑VLDL, ↑TG)
• ↑wrażliwość
• ↓WBC, ↓PLT
• ↑Ca2+
• toczeń polekowy

Indapamid - nie wpływa na tolerancję glukozy i lipidy (a nawet ↑HDL) i kw. moczowy

Question 10

Tiazydy i podobne - PW

Answer 10

• anuria (<100ml/d)
• ciężkie zab. W i N
• ↑Ca2+ i ↓K+
• Lit
• ch. Addisona

NIEskuteczne, gdy klirens kreatyniny <30ml/min

Question 11

Diuretyki oszczędzające K+

Answer 11

a) ant. aldosteronu
• spironolakton
• eplerenon
• kanrenoinian potasu

b) poch. cykloamidyny
• triamteren
• amiloryd

Question 12

Antagoniści aldosteronu - mechanizm działania

Answer 12

• końcowy odcinek kanalika dystalnego i cewki zbiorczej
• ↓synteza kanałów Na+ i pompy Na+/K+-ATPaza
• niewielkie ↑wydalania Na+ i ↓wydalania K+

Question 13

Antagoniści aldosteronu - Zastosowanie

Answer 13

• HF
• marskość W z wodobrzuszem i obrzękami
• zsp. nerczycowy
• wodobrzusze od neo
• diagno i terapia pierwotnego ↑aldosteronizmu
• ↑BP niereagujące na leczenie

Question 14

Antagoniści aldosteronu - X

Answer 14

• ↑K+ (zwł. z ACEi/ARB i zab. funkcja nerek)
• PP
• ↓pH metaboliczna
• Spironolakton - zab. libido, ginekomastia, bóle piersi (10% ♂), zab. miesiączkowania, łagodne zmiany neo piersi, hirsutyzm
• Eplerenon - rzadziej znacznie działanie a/androgenne

Question 15

Antagoniści aldosteronu - PW

Answer 15

• anuria
• NN (ostra i przewlekła)
• ↑K+, ↓Na+
• przełom nadnerczowy
• porfiria

Question 16

Pochodne cykloamidyny - mechanizm działania

Answer 16

• blok. kanałów Na+
• kanalik dystalny i cewka zbiorcza
• → mniej Na+ do wymiany przez pompę → ↓K+ w komórce → mniejsza różnica potencjałów → ↓transport bierny K+ do światła cewki
• hamuje też antyporter Na+-K+

Question 17

Pochodne cykloamidyny - Zastosowanie

Answer 17

• ↑BP
• HF
• marskość W z obrzękami i wodobrzuszem

Question 18

Pochodne cykloamidyny - X

Answer 18

• ↑K+
• PP
• ↓pH metaboliczna

• Triamteren - kamica nerkowa, anemia megaloblastyczna

Question 19

Pochodne cykloamidyny - PW

Answer 19

• ↑K+

* zab. czynności N

Question 20

Inhibitory anhydrazy węglanowej

Answer 20

Acetazolamid

Question 21

Inhibitory anhydrazy węglanowej - Zastosowanie

Answer 21

• ↓anhydrazy węglanowej
• kanalik kręty prox
• ↓wymianę Na+/H+ → ↓resorpcję Na+ → ↑wydalanie Na+ i K+, H2O, HCO3-

Question 22

Inhibitory anhydrazy węglanowej - Zastosowanie

Answer 22

• rzadko jako moczopędne

* terapia jaskry i choroby wysokościowej

Question 23

Inhibitory anhydrazy węglanowej - X

Answer 23

• parestezje
• wielomocz
• ↓pH metab. (→ daj HCO3-)
• ↓K+
• ↓Na+
• ↓/↑glc
• powikłania charakterystyczne dla sulfonamidów (agranulocytoza, zab. hematologiczne, skórne)

Question 24

Inh. anhydrazy węglanowej - PW

Answer 24

• zab. czynn. W / N
• kamica nerkowa
• ↓Na+, ↓K+, ↓pH ↑Cl-
• ↓cz. nadN
• przewlekła niewyrównana jaskra z zamkniętym kątem (można przedoperacyjnie krótkotrwale)
• ostrożnie: ↓Cl-, ↑Ca2+

Question 25

Diuretyki osmotyczne

Answer 25

Mannitol

Question 26

Diuretyki osmotyczne - mechanizm

Answer 26

• w świetle kanalików ↑p osm w płynie kanalikowym → ↑H2O w kanaliku → ↑Na+ w komórce → ↑gradient → ↑Na+ w płynie kanalikowym

Question 27

Diuretyki osmotyczne - zastosowanie

Answer 27

• obrzęk mózgu
• AKI - zwł. jak z rabdomiolizy
• wymuszenie diurezy u pacjentów po RTX

Question 28

Diuretyki osmotyczne - X

Answer 28

• ↑wrażliwość
• ↑/↓V, ↑/↓Na+, ↑/↓K+
• ↓pH met
• zab. OUN - bG, zawroty, drgawki, senność, śpiączka, splątanie
• AKI
• zab. ostrości wzroku
• obrzęk płuc
• zastoinowa HF
• zab. rytmu

Question 29

Diuretyki osmotyczne - PW

Answer 29

• anuria
• odwodnienie ciężkie
• ciężka niewydolność krążenia
• obrzęk płuc
• uszkodzenie BBB, krwawienie śródczaszkowe