24. Leki moczopędne Flashcards
Diuretyki pętlowe
- Furosemid
* Torasemid
Diuretyki - mechanizm pętlowy
- komórki cewek - ramię wstępujące pętli Henlego poprzez blokowanie nośników Na+/K+/2Cl-
- ↓reabsorbcję Na+, K+ i Cl- z płynu cewkowego do przestrzeni okołocewkowej
- ↑wydzielanie Mg2+ i Ca2+ z moczem
- nie wpływają na GFR lub je ↑ poprzez działanie na plamkę gęstą i syntezę prostaglandyn
- niezależnie od efektu moczopędnego ↓BP przez ↑pojemności łożyska żylnego
Diuretyki pętlowe - Zastosowanie
W terapii ↑BP i obrzęku płuc
Leczenie obrzęków w zastoinowej HF, ch. W i N
Diuretyki pętlowe - działanie niepożądane
- ↓K+
- ↓Na+
- ↑pH metaboliczna
- ↓Mg2+
- ↑mocznik i kreatynina (bo odwodnienie)
- ↑kw. moczowy (↓usuwanie)
- zab. tolerancji glukozy
- reakcje nadwrażliwości
- ↓WBC, ↓PLT, anemia aplastyczna
- ↓Ca2+
- ototoksyczność (zwł. jak z innymi lekami - aminoglikozydy, cefalosporyna I i II generacji)
Diuretyki pętlowe - PW
- NN z anurią
- ↓BP
- śpiączka wątrobowa i st. przedśpiączkowe
- ↓V, ↓Na+, ↓K+
Tiazydy i podobne
Tiazyd
• hydrochlortiazyd
Tiazydopodobne
• indapamid
• chlortalidon
Tiazydy i podobne - Mechanizm działania
- blok. kotransportera Na+-Cl- w bliższym odcinku kanalika dystalnego → ↑wydalanie Na+ i Cl-
- ↑wydalanie K+ i Mg2+
- ↓ wydalanie Ca2+ i Pi
- ↑syntezę NO
Tiazydy i podobne - Zastosowanie
Tiazydy monoterapii zwykle u
• starszych
• izolowane ↑SBP
Tiazydopodobne u:
• >80rż
• z udarem w wywiadzie
W leczeniu skojarzonym ↑BP:
• standardowy schemat
• HFrEF
• PChN
→ ↓wydalanie Ca2+ co jest przydatne u pacjentów z osteoporozą / osteopenią (ogranicza to też tworzenie złogów wapniowych w DM)
Tiazydy i podobne - X
- ↓K+
- ↓Na+
- ↑pH metaboliczna
- ↓Mg2+
- ↑mocznik i kreatynina
- ↑kw. moczowy
- zab. tolerancji glc
- zab. gospodarki lipidowej (↑TC, ↑LDL, ↑VLDL, ↑TG)
- ↑wrażliwość
- ↓WBC, ↓PLT
- ↑Ca2+
- toczeń polekowy
Indapamid - nie wpływa na tolerancję glukozy i lipidy (a nawet ↑HDL) i kw. moczowy
Tiazydy i podobne - PW
- anuria (<100ml/d)
- ciężkie zab. W i N
- ↑Ca2+ i ↓K+
- Lit
- ch. Addisona
NIEskuteczne, gdy klirens kreatyniny <30ml/min
Diuretyki oszczędzające K+
a) ant. aldosteronu
• spironolakton
• eplerenon
• kanrenoinian potasu
b) poch. cykloamidyny
• triamteren
• amiloryd
Antagoniści aldosteronu - mechanizm działania
- końcowy odcinek kanalika dystalnego i cewki zbiorczej
- ↓synteza kanałów Na+ i pompy Na+/K+-ATPaza
- niewielkie ↑wydalania Na+ i ↓wydalania K+
Antagoniści aldosteronu - Zastosowanie
- HF
- marskość W z wodobrzuszem i obrzękami
- zsp. nerczycowy
- wodobrzusze od neo
- diagno i terapia pierwotnego ↑aldosteronizmu
- ↑BP niereagujące na leczenie
Antagoniści aldosteronu - X
- ↑K+ (zwł. z ACEi/ARB i zab. funkcja nerek)
- PP
- ↓pH metaboliczna
- Spironolakton - zab. libido, ginekomastia, bóle piersi (10% ♂), zab. miesiączkowania, łagodne zmiany neo piersi, hirsutyzm
- Eplerenon - rzadziej znacznie działanie a/androgenne
Antagoniści aldosteronu - PW
- anuria
- NN (ostra i przewlekła)
- ↑K+, ↓Na+
- przełom nadnerczowy
- porfiria
Pochodne cykloamidyny - mechanizm działania
- blok. kanałów Na+
- kanalik dystalny i cewka zbiorcza
- → mniej Na+ do wymiany przez pompę → ↓K+ w komórce → mniejsza różnica potencjałów → ↓transport bierny K+ do światła cewki
- hamuje też antyporter Na+-K+
Pochodne cykloamidyny - Zastosowanie
- ↑BP
- HF
- marskość W z obrzękami i wodobrzuszem
Pochodne cykloamidyny - X
- ↑K+
- PP
- ↓pH metaboliczna
• Triamteren - kamica nerkowa, anemia megaloblastyczna
Pochodne cykloamidyny - PW
- ↑K+
* zab. czynności N
Inhibitory anhydrazy węglanowej
Acetazolamid
Inhibitory anhydrazy węglanowej - Zastosowanie
- ↓anhydrazy węglanowej
- kanalik kręty prox
- ↓wymianę Na+/H+ → ↓resorpcję Na+ → ↑wydalanie Na+ i K+, H2O, HCO3-
Inhibitory anhydrazy węglanowej - Zastosowanie
- rzadko jako moczopędne
* terapia jaskry i choroby wysokościowej
Inhibitory anhydrazy węglanowej - X
- parestezje
- wielomocz
- ↓pH metab. (→ daj HCO3-)
- ↓K+
- ↓Na+
- ↓/↑glc
- powikłania charakterystyczne dla sulfonamidów (agranulocytoza, zab. hematologiczne, skórne)
Inh. anhydrazy węglanowej - PW
- zab. czynn. W / N
- kamica nerkowa
- ↓Na+, ↓K+, ↓pH ↑Cl-
- ↓cz. nadN
- przewlekła niewyrównana jaskra z zamkniętym kątem (można przedoperacyjnie krótkotrwale)
- ostrożnie: ↓Cl-, ↑Ca2+
Diuretyki osmotyczne
Mannitol
Diuretyki osmotyczne - mechanizm
• w świetle kanalików ↑p osm w płynie kanalikowym → ↑H2O w kanaliku → ↑Na+ w komórce → ↑gradient → ↑Na+ w płynie kanalikowym
Diuretyki osmotyczne - zastosowanie
- obrzęk mózgu
- AKI - zwł. jak z rabdomiolizy
- wymuszenie diurezy u pacjentów po RTX
Diuretyki osmotyczne - X
- ↑wrażliwość
- ↑/↓V, ↑/↓Na+, ↑/↓K+
- ↓pH met
- zab. OUN - bG, zawroty, drgawki, senność, śpiączka, splątanie
- AKI
- zab. ostrości wzroku
- obrzęk płuc
- zastoinowa HF
- zab. rytmu
Diuretyki osmotyczne - PW
- anuria
- odwodnienie ciężkie
- ciężka niewydolność krążenia
- obrzęk płuc
- uszkodzenie BBB, krwawienie śródczaszkowe
