4.2 Ovarium en endometrium carcinoom Flashcards
ovariumcarcinoom
-1/85 krijgt, 1/100 overlijdt
-geen kalchten
->aspecifiek, last buik, misselijk, moeilijker plassen, toename buikomvang
->acute buik door ruptuur of steeldraai
-minder risico met midner ovulaties
->pil 30-50% risico reductie als >3jr slikken
->meerdere zwangeschap
->genmut meer riisco 10-15%
->BRCA 1/2 of lynch (MLH1, MSH2, MSH6)
diag:
-echo
->cysteus/solide
->proliferaties
->ascites
->papillaire formaties (niet glad)
-CT buik
->alle kwadranten beschijven
->omentum, klieren, bekken, cardiophrenische hoek, lever,longen
-lab
->CA 125
->CEA
->kiemcel: A1FP, hCG, LDH (maligne van teratoom)
->inh a en b, estradiol, AMH
histologie
-serues ovarium carcinoom meest voorkomen
->hooggradig, onrustig, heel los
-laaggradig endometroid, graad 3 endometroid, clear cell, sereus ovarium carci
->samen 80% ovarium carcinomen
origine
-ovaria is eig tuba carci
-weefsel lijkt meer op tuba
-eierstokken geen kapsel etc, dus snel uitzaaien naar buikvlies en vocht
->omentum, binnenkant diafragma
Vroege intraperitoneale metastering door:
-intraperitoneale lokalisatie van ovatia
-exfoliatieve groei
-versleping tumorcellen
-prognose is adhankelijk stadium, chi, chemo, mutatie
->BRCA meer kans chemo en beter te behandlen
Stadia
-begonnen en gevleben (1), miss ok vocht
-uitbreiding direct (2)
-regionaal (3)
-afstand (4)
laag stadium ovariumcarci:
-meestal toevalsbevinding
-75-90% genezing
-chi en volledige stagering cruciaal
-tumor graad is belangrijk factor
-adjuvante chemo verbetert overlving als onvolledige stagering
-niet bekend of adjuvante chemo helpt met overleving bij hooggradig
stageringsoperatie:
-vaststellen of er uitzaaien zijn
-plekken weghalen waar ziekte kan zitten
->omentumectomie, stageringsbiopten, inspecie buikholte, cyto ascites, lymfeklierdissectie
hoog astadium
->omentum altijd weg
->plekken waar duidelijk wegaheln
->vaak lever en milt metastases
omental cake
-radio diag
-open buik
-omentum geheel ingenomen door tumor
-rood
porg factoren
-conditie (karnofsky)
-FIGO stad
-tumor graad
-grootte restlaesies na chi
-chemo
-BRCA
srandaard behandeling hoog stadium
-primaire of interval debulking chi
->adnes, uterus omentumectomie
->resectie macroscoprie tumor
->zoveel mogelijk gewoon weg
->HIPEC(warme chemo in buik) en chemo intraperitoneal nog in ontiwkkeling
-chemo: 6 kuren carboplatin/taxol een per drie weken gevolgd door PARP-remmers als respons
5-jaars overleing is 38%, 10-jr is 30%
->door laat vinden
Carcinogenese van endometriumcarcinoom
-normaal proliferen onder oestrogeen, kan leiden tot hyperplasie met atypie
->ersnitge atypie geeft kans maligniteit
risico factoren
->er is tonemae mensen met endometriumcarci, (donkere vrouwen meer)
-hormoon gebruik
-obesitas
-infertiel in vg
-nullipariteit
-late overgang
-leeftijd
-DBM
-hypertensie
-lynch
-radiotherpaue