2.1 Het paar met vruchtbaarheidsstoornis Flashcards
Wat is fertiliteit, subfertiliteit, infertiliteit?
vruchtbaarheid/fertiliteit is het vermogen om geslachtelijk voort te planten (binnen 1jr zwanger, adners subfertiel)
Subfertiliteit is verminderde fertiliteit
Infertiliteit is absoluut onvermogen tot voort planten
Hoeveel kans op baby bij koppels en welke factoren spelen mee?
85% binnen een jaar bij onbeschermde cohitis, 2jr 95%
->leeftijd is bepalende factor, hoe ouder hoe minder vruchbaar en meer miskramen door leeftijd eicellen
Welke voorwaarden zijn er voor conceptie en waarvoor dienen deze als peilers?
Voorwaarden conceptie:
-eicel
-spermacel
-bij elkaar komen
->drie peilers fouten voor subfertiliteit
Wat is ovarian ageing?
Ovarian ageing ->vruchtbare fase helft van eicellen waarmee geboren
->afwijkingen DNA eicellen neemt ook toe en leidt tot miskramen
Wat is FSH window concept? Leg het proces hieromheen ook uit
Al weken voor ontwikkelen follikels tot matureren door FSH
->FSH window concept ->FSH moet drempelwaarde overschrijden en de follikels die dan groeien die groeien door en wordt de vooroploper
=>groepje is follikel recruitment
!wel optijd stoppen met negatieve feedbakc zodat niet alle follkels mee gaan doen, dan onder drempelwaarde en window weg
->daarna follikel groeien onafhankelijk FSH
Wat gebeurt er in de eicel na de LH piek?
Na LH piek wordt meiose 2 afgemaakt en dan is de eicel haploid voor bevruchting
Welke peilers vraag je uit als je ouders met onvervulde kinderwens ondervaagt?
Als ouders met onvervulde kinderwens vraag je dus:
->zaadcel? ->normospermie?
->eicel? -> is er een ovulatie?
->bij elkaar komen?
Waarom platten curves eicel af?
Curves eicel loopt vlakker want elke ovulatie kies je de goede eicellen uit waardoor het percentage goede eicellen steeds minder wordt
Hoe spelen SOAs een rol in subfertiliteit?
SOAs blokkeren het ontmoeten van eicel en zaadcel
Welke anamnese vraag je specifiek aan de man?
-man
->primair of secundair
->leeftijd ->niet zeker, wel kleinere kans doorgaande zwangerschap (DNA minder goed, herstelmechanisme minder goed)
->coitus/ejaculatie
->SOA/infectie
->trauma/operaties
->intoxicaties
->beroep ->giftige stoffen sneller effect op spermatogenese -> sotffen die lijken op hormonen (bestrijdingsmiddelen, temperatuur)
Welke anamnese vraag je specifiek aan de vrouw?
-vrouw
->primair of secundair subfertiel
->hoelang al subfertiel
->wat is leeftijd
->hoe is de cyclus ->cyclusanamnese
->soas of systemische ziekten
->buikoperaties ->schade ovarium
->Coitus, expositie, fertiele kennis
->intoxicaties/omgeving
->anticonceptie gebruik
->fam anamnese
Welke test moet je bij een man soweiso doen?
Semenanalyse ook nodig van de man!
Hoe gaat LO en AO bij vrouwen?
LO vrouw:
->vooral kijken of de weg voor zaadcellen oke is
Gewicht, lengte, BMI
Tanner stadia (habitus)
Beharingspatroon
Genitalia externa
Speculum onderzoek en vaginaal toucher
Echoscopie
Transvaginale echo
->in ovarium kan je (beginnende) follikels zien ->belangrijk menstruatie datum te weten
Welke labtesten doe je dus?
Semen analyse
Mid-luteaal progesteron (dan weet je dat corpus luteum er is)
Chlamydia antistof titer in serum (CAT)
Wat is de post-coitum test?
Post-coitum test, paar uur na seks kijken of slijm bij cervix zaadcellen zitten en deze worden getolereerd door slijm baarmoeder ->niet goed voorspellende waarde, dus onzinnig om te doen
Hoe kijkt men naar een semenanalyse? Wat is normospermie?
Normen voor normospermie:
-Volume 1,4ml
-concentratie 16mil/ml
-totaal aantal 39 mil
-motiliteit >30% progressief (echt goed bewegen)
-motiliteit totaal >42% beweeglijk (richting naar ei)
-vitaliteit >54%
-morfologie >4% normaal
Monitoring menstruele cyclus?
LH detectie in urine, duidt op een LH piek, echter progesteron veel meer bewijzend
->kan wel voor vruchtbare periode zwangerschap verbeteren
Endometrium aanleg beoordelen
Waarom en wanneer doe je tubadiagnostiek?
Tubadiagnostiek voor bij elkaar komen
->bij CAT positieve test, PID in anamnese of verdenking endometriose, buikoperaites
->sluit actieve infectie uit
->tijdens folliculaire fase verrichten
Welke rol speelt Chlamydia bij tuba pathologie?
Chlamydia
->hangt af hoogte en ernst infectie
->Cat test maakt onderscheidt hoog of laag risico tuba pathologie
->leidt tot afsluiting/verlittekening
-70-80% blijft geinfecteerd na subklinische presentatie ->wel maar 1-15% kans of suberfertiliteit afhankelijk van hoe hoog titer
Wat is een HSG?
Hysterosalpingografie (HSG)
->contrast in baarmoeder en rontgenfoto maken, hiermee zien of er in eileiders verschijnt
Welk probleem ondervindt diagnostiek via een HSG?
Pick up mechanisme kan verpesten door vergroting afstand eileider en baarmoeder
->HSG pikt niet op
Welke minder invasieve versie is er van een HSG?
Hysterosalpingo foam sonographgy
->luchthoudende gel in baarmoeder spuiten en dan echo maken
->zelfde idee als HSG maar minder invasief
Wat is de gouden standaard bij verdenking op tuba pathologie?
Laparoscopie is de gouden standaard bij verdenking op tuba pathologie na bv positieve CAT en abnormale HSG
Heeft meer risico op complicaties, maar wel goed zicht eileiders en eierstokken afstand en kleurstof voor doorlaatbaarheid.
Wat is het stappenplan bij een anamnese van een koppel met een onvervulde kinderwens?
Zie foto 21/12 gemaakt van college stappenplan
Waarmee moet je rekening houden als je subfertiliteit behandelt? Welk model gebruik je hiervoor?
Behandelingen om op te lossen
->je moet op de hoogte zijn van succes van behandelingen
->natuurlijke kans meenemen
->toegevoegde waarde als kans meer dan natuurlijke kans
->gebruik heirvoor prognostisch model welke rekening houdt met leeftijd, duur subfertiliteit, tupe subfertitliteit, beweeglijkheid zaad, post coitus test -> voorspelt levend geboren kind na 1 jr, hoe lager hoe beter
Welke factoren worden vaak vergeten maar spelen ook mee bij subfertiliteit?
psychologische factoren spelen oook mee met coitus!!