2.1 pathofysiologie van astma Flashcards
wat is de definitie van astma?
het is een heterogene ziekte met meestal een chronische luchtwegontsteking.
gekenmerkt door klachten als piepen, hoesten, kortademigheid, druk op de borst icm variabele luchtwegobstructie. wisselt over tijd in frequentie en intensiteit
waar zit het probleem bij astma
het is een ziekte van de geleidende luchtwegen
COPD zit bijv meer in de gaswisselingszone
wat zien we bij een PT met astma histologisch?
slijmvlies verdikt
spierlaag toegenomen
lumen verkleint
wat is de pathogenese van astma?
je moet aanleg hebben en een prikkel. dit leidt tot inflammatie
waartoe leidt de inflammatie bij astma?
bronchiale hyperreactiviteit
oedeem
bronchoconstrictie
mucus
luchtweg remodeling
FeNo
wanneer spreken we van reversibiliteit bij astma?
als de FEV1 met >12% en >200 ml toeneemt na het gebruiken van een SABA
wat is bronchiale hyperreactiviteit?
er is een overmatige reactie van de luchtwegen op prikkels zoals histamine en metacholine
wanneer heeft iemand bronchiale hyperreactiviteit?
bij een afname van de FEV1 >20% bij een toenemende dosis histamine/ metacholine
hoe ontstaat bronchiale hyperreactiviteit?
er komt substance P vrij uit de ontstekingscellen. dit zorgt ervoor dat prikkelbaarheid van de zenuwen en sensitiviteit van de luchtwegen groter wordt.
Zenuwsignalen worden nu makkelijk doorgegeven aan de hersenstam.
Het parasympahtische systeem geeft nu een reactie terug aan de luchtweg–> contractie van glad spierweefsel.
dit allemaal word nog versterkt door MBP. een andere stof uit een ontsteking cel
is astma erfelijk?
naast genen zijn er andere dingen nodig voor de astma, namelijk prikkels zoals allergenen, roken, infecties etc.
astma is dus niet erfelijk, de aanleg wel
wat is het fenotype?
groep met gemeenschappelijke klinische kenmerken ontstaan vanuit interactie genotype en omgeving
wat is endotype?
biologische mechanisme dat tot observeerbare eigenschappen leidt
wat is biomarker?
een signaalstof/ cel die weergave is van onderliggend ziekte proces
wat is eosinofieel astma/ het Th 2 respons?
APC cel vangt antigeen en biedt ze aan aan de Th0 cel
Th0 cel wordt de Th2 cel
Th 2 cel gaat cytokines maken (IL-4,5,9,13)
de cytokines stimuleren andere immuuncellen
epitheelcel wordt ook geactiveerd waardoor FeNo vrijkomt
wat is ILC2 cel?
zit ook bij het Th2 respons/ eosinofiele astma
ILC2 produceert meer cytokines dan de Th2 cel en wordt direct geactiveerd door het epitheel via alarmines (en dus niet door de dendritische cel)
ILC2 reageert minder snel op behandeling met steroïden
hoe vaak komt type 2 inflammatie voor bij patiënten met astma? Th2 respons
50-70%
wat zijn biomarkers van de Th2 respons?
eosinofiele in bloed > 150
FeNo > 20
sputum EOS > 2%
allergeen gemedieerde astma
noodzaak tot onderhoud OCS
waarmee heeft FeNo een goede correlatie?
Eosinofiele ontsteking in luchtwegen
ziekteactiviteit
voorspellen acute exacerbaties
klinische respons behandeling
hoog Feno–> slechte astma
wat zijn elementen van astma controle?
huidige controle en toekomstig risico
wat valt er onder de huidige controle bij astma?
symptomen
rescue medicatie
activiteiten (ADL)
longfunctie
wat valt er onder toekomstig risico bij astma controle?
instabiliteit
exacerbaties
longfunctie verlies
gebruik OCS
hoe gaat de meting van de astma controle?
ACQ is een vragenlijst
range is 0-6. verandering van 0.5 punten is klinisch relevant
goede controle: 0,0-0,74
matige controle: 0,75-1,5
geen controle: 1.5+
wat zijn kortwerkende luchtwegverwijders?
SABA (bijv salbutamol) op B2 receptor
SAMA (bijv ipratropium) op M2 receptor
wat zijn langwerkende luchtwegverwijders?
LABA op B2 receptor (bijv formoterol)
LAMA op M2 receptor (bijv tiotropium)
wat is een langwerkende ontstekingsremmer?
ICS (fluticason)
LTRA (montelukast)
wat is een voorbeeld van een biological?
omalizumab
wat is de behandeling van astma?
- ICS+ SABA prn
- ICS + LABA
- ICS/ LABA dosis verhoging
- ICS dosis verhoging, LAMA
- ICS dosis verhoging, biological
wat is non-eosinofiele astma? Th17 cellen en neutrofielen
Neutrofiel scheidt stofjes uit die ook schadelijk zijn voor de luchtwegen. Levert dezelfde soort klachten als een eosinofiel die schadelijke stoffen laat gaan
- bronchoconstrictie
- remodelering
- hyperreactiviteit
- mucus secretie
het is minder gevoelig voor het effect van steroïden
wat is het verschil tussen eosinofiele astma/ type 2 en non type 2?
50-70% heeft type 2: onderliggende ontsteking. komt vaker voor bij kinderen
30-40% heeft non-type 2: dit is vaker gerelateerd aan obesitas, roken etc. komt vaker voor bij oudere
