Week 12 HC.8 - Longembolie Flashcards
Wat is longembolie
Stolsels in takken van longslagaders
Kunnen daar gevormd zijn of afkomstig zijn uit benen
Risicofactoren longembolie
Sterk (Odds ratio > 10) ○ Fractuur onderste extremiteit ○ Heup- of knie vervanging ○ Hartinfarct ( < 3 maanden) ○ Eerdere VTE Matig (Odds ratio 2-9) ○ Postpartum ○ Infectie/pneumonie ○ Maligniteit Zwak (Odds ratio < 2) ○ Bedrust > 3 dagen ○ DM/hypertensie ○ Obesitas
Symptomen longembolie (+waarde van symptoom voor diagnosticeren)
Dyspnoe, pleurale pijn, hoesten, substernale pijn, koorts, syncope, unilaterale been pijn, teknenen van DVT
Symptomen heel aspecifiek; kan elke longpatiënt hebben
Hoe werkt diagnose longembolie volgens WELLS score
Punten optellen toegekend aan bepaalde tekenen (klinische verdenking DVT, onwaarschijnlijk alternatieve diagnose, HF>100/min, immobilisatie, eerdere longembolie/DVT, hemoptoë, maligniteit)
>4 punten –> longembolie waarschijnlijk –> CT-scan maken
Bij minder punten D-dimeer ene ventueel alsnog CT
Hoe werkt diagnose longembolie volgens YEARS
3 punten
• Klinische tekenen van trombosebeen en/of hemoptoë (bloed ophoesten) en/of longembolie meest waarschijnlijke diagnose
• Geen YEARS item –> D-dimeer met afkappunt 1 mg/L
1 of meer YEARS items –> D-dimeer met afkappunt 0,5 mg/L
Als D-dimeer in een van de twee gevallen positief is –> CT-scan
Duur van behandeling bij longembolie (+hoe wordt duur bepaald)
• Basisduur is 3 maanden, dit geldt voor embolie met duidelijke oorzaak (operatie bijvoorbeeld)
• >3 maanden/onbepaalde tijd bij onzekere oorzaak, omdat kans op recidieven groot is bij kortere behandeling
○ Liever niet levenslang omdat behandeling soms risico’s met zich meebrengt voor bepaalde patiënten (bloedingen)
• Bij kwaadaardige ziektes minstens 6 maanden, daarna totdat ziekte genezenis
• Recidief/levensbedreigende embolie levenslang behandelen
Nieuwe antistolling
- Afkorting van medicatie
- Soorten en voorbeelden
- Onderbouwingen voor gebruik
- Wanneer o.a. gebruiken?
- Halfwaardetijd
-NOACs/DOACs (direct werkende orale anticoagulatie)
-FXa remmers (apiXABAN, ricaroXABAN, edoXABAN) en FII (=trombine) remmer (dabigaTRAN)
-Onderbouwingen:
• DOACs minstens zo effectief als oude middelen
• Bij oude middelen naar trombosedienst voor bloedwaarden check, nieuwe middelen standaard pilletje
• Aantal recidieven zelfde gebleven
• Kans op bloedingen sterk verlaagd
- Bij longembolie ALTIJD DOAC
- Piekwaarde binnen paar uur, 24 uur bijna uitgewerkt, sterk afhankelijk van nierfunctie
Verschil medicatiestaking voor electieve ingreep tussen DOACs en oude antistolling
- Oude antistolling had hogere halfwaardetijden, stolling aantal dagen van tevoren staken
- DOACs meestal maar een paar 1-3 dagen staken
Hoe kunnen DOACs bij nood/bloeding verwijdert worden?
mono-clonal anibodies
Andexanet kan FXa wegvangen
Idarucizamab, ja
Wanner kunnen patiënten na longembolie behandeling naar huis
Meestal bij hemodynamische stabiliteit (en paar andere contra-indicaties)
Hoe kan longembolie tot shock leiden?
Massale longembolie; alle vaten vol met stolsels –>
Geen goede diffsie en RV druk sterk verhoogd –>
Hartfalen, cardiogene shock
-Wat is relatie tussen longembolie en hemodynamiek (m.b.t. hart)
- Grote relatie met invloed van longembolie op rechter kamer/hemodynamiek
- RV dysfunctie > hypotensie > cardiogene shock > reanimatie nodig
Trombolyse
- Doel
- Indicatie
- Gevaar + voorkomen gevaar
- Stolsels proberen op te lossen
- Bij massale longembolie bijvoorbeeld, (DOACs alleen preventief, trombolyse is echt interventie), wanneer RV/LV > 1
- Groot risico op (HERSEN)bloedingen, daarom –> eerste risico-inschatting: ALLEEN trombolyse als patiënt in SHOCK of HYPOTENSIE is (high risk, 11-20% mortaliteit), anders GEEN BEWIJS DAT TROMBOLYTICA GUNSTIG ZIJN
Wat zijn mogelijkheden en indicaties tot chirurgie bij longembolie?
-Mogelijk, heel zeldzaam uitgevoerd: katheter fragmentatie
Met katheter in longslagader trombus proberen op te lossen/weg te zuigen/kapot te maken
-Indicaties: na trombolyse niet opgeknapt of te groot risico bij toediening trombolyse
Hoe verloopt follow-up na behandeling longembolie
Na 3-6 maanden:
Goed –> longembolie waarschijnlijk weg
Patiënt komt trap niet op –> behandeling (hart met echo beoordelen, perfusiescan voor longperfusie)
Waarvoor dient een perfusiescan
Kan chronische longembolie aantonen, laat zien of grote delen van long weinig perfusie hebben
Wat gebeurt er bij pulmonale hypertensie?
• Te hoge druk in longsslagaders en rechterhartkamer
• CTEPH:
Chronische trombo-embolische pulmonale hypertensie
–> RV dilatati en hypertrofie, LV verdrukking
Classificatie bij pulmonale hypertensie (5)
Groep 1: idiopathisch, erfelijk, medicatie, soort van primair, aangeboren Groep 2: bij hartziekte Groep 3: bij longziekte Groep 4: bij CTEPH Groep 5: zeldzaam(?)
Beslisboom bij pulmonale hypertensie + mogelijke operaties
Diagnose –> perfusiescan –>
-Normaal –> geen CTEPH
-Perfusiedefecten –> CT, pulmonalisangiografie –. multidisciplinaire behandeling
-Operaties:
Pulmonale Trombo-Endarteriëctomie
Bronchopulmonale Angioplastiek (dotteren)
