Week 12 HC.5 - Aneurysma van abdominale aorta Flashcards
Definitie aneurysma
Aneurysma is permanente verwijding van aorta (of welke slagader dan ook, kan abdominale aorta, maar ook alle aftakkingen ervan) met diameter van minimaal 1,5x wijdte normale diameter (dus meestal diameter minimaal 3 cm)
- Waar begint aorta abdominalis
- Welke aftakkingen vanaf crus diafragma naar caudaal?
- Wanneer is locatie van aneurysma extra belangrijk
-Begint vanaf onder diafragma
-Truncus coeliacus (a. hepatica communis, a. gastrica sinistra, a. lienalis)
A. mesenterica superior (darmen)
A. mesenterica inferior
Ergens tussendoor ook nog: aa. renales, aa. gonadales
-Bij infrarenale aneurysma extra nadenken over andere aangedane slagaders en organen
Wat is er op CT zichtbaar bij aneurysma?
Wat gebeurt er met contrastvloeistof in aneurysma? (+Hoe is bloedflow? Wat gebeurt er met bloed in aneurysma?)
-Sterk gedilateerde aorta
-Contrastvloeistof in aneurysma verdunt en is alleen zichtbaar in flow-lumen van aneurysma
Dit is het deel waar lineaire bloedflow is.
Ruimte eromheen is kolkend/stilstaand bloed dus daar komt geen contrast –> licht niet op op CT –> afgrenzing van aneurysma op CT dus verder dan wat er door contrast oplicht
In statisch deel van aneurysma: trombusafzetting in stilstaand bloed –> georganiseerd (bindweefsel en ontstekingsinfiltratie) atheroom
Aneurysma
- Incidentie
- Kenmerk sterfte
- 700.000 mensen in West-Europa
- Silent killer; alhoewel tegenwoordig steeds vaker gevonden vóór ruptuur
Kenmerken prevalentie AAA
- Mannen >65 5-8%
- Vrouwen >65 2%
- > 70 10%
- Enigszins ouderdomsziekte, sterke toename afgelopen 30 jaar door rookgedrag, maar ook vaker kunnen stellen van diagnose door onderzoektechnieken
Vormen aneurysma (3)
-Fusiform: vaatwand in alle richtingen min of meer gelijk gedilateerd
-Sacculair: aan een kant slagader meer uitgebocht
○ Ander ziektebeeld: lokaal in dat deel van de wand een verzwakking van wand (door trauma, infectie, operatie etc.)
-Waar//vals: daadwerkelijke aneurysma // wand niet verwijd, maar iets anders waar aneurysma op lijkt (pseudoaneurysma)
Bekende oorzaak voor pseudoaneurysma + verschil met saculair aneurysma bepalen
-Meestal iatrogeen (gat in slagader geprikt, verkeerd afgesloten en bloeding overgebleven die in toom wordt gehouden door omliggend weefsel)
Lijkt vaak op saculair aneurysma, maar is een bloeding
- In principe altijd een staande (contained) bloeding (door prikken, anastomose, infectie)
- Verschil tussen saculair aneurysma en pseudoaneurysma vooral af te leiden aan context (ontstaanswijze)
Risicofactoren voor aneurysma
- Roken
- Mannelijk geslacht
- Leeftijd
- Hypertensie
- Hyperlipidemie
- Familiair
- COPD (vooral door andere risicofactoren)
- Lijkt dus veel op risicofactoren van atherosclerose
Pathofysiologie van aneurysma
- wat NIET
- wat wEL
- soorten factoren
-Niet veroorzaakt door atherosclerose (=INTIMA ziekte)
-Wel veroorzaakt door adventitia probleem; stevigheid wordt namelijk door adventitia geregeld
-Genetische factor, bijvoorbeeld bindweefselaanleg probleem
Risicofactoren –> degeneratief proces
Familiaire factor, zowel genetisch als gedrag (roken, dieet, etc.)
Groei van aneurysma
- Hoe is verloop (bij toenemende diameter)
- Hoe is verloop vanaf diameter 5 cm
- Waar is groei van afhankelijk
-Groei progressief bij grotere diameter (steeds minder weerstand, zelfde als opblazen ballon)
-Vanaf >5cm: 5 mm per jaar
-Groei afhankelijk van bijvoorbeeld
Hypertensie: hogere druk op vaatwand –> snellere groei
Roken –> sneller degeneratief proces
Diagnose van Aneurysma
- anamnese
- LO
- Wanneer gevonden
- Asymptomatisch, patiënt heeft geen klachten
- LO: sensitiviteit neemt toe met AAA-diameter, neemt af met diameter buik, niet volledig betrouwbaar
- Vaak per toeval gevonden bij andere onderzoekn waar echo nodig is (koliekpijn, gewichtsverlies, etc.)
- Hoe wordt gekozen voor wel/geen operatie bij aneurysma
- Hoe worden soorten risico’s bepaald
-Ruptuurrisico weegt zwaarder dan operatierisico
<5,5cm is klein risico op ruptuur, daarboven neemt risico exponentieel toe
-Operatierisico 0,5-5,5%
Afhankelijk van o.a. type operatie, leeftijd, comorbitditeit, geslacht
Welke 2 typen operaties ken je voor abdominaal aneurysma
Open chirurgie
EVAR; stent grafts
Open chirurgie bij aneurysma
- Hoe aorta bereiken
- Doel operatie
- Stappen van operatie
- Keuze voor prothese
-Aorta ligt retroperitoneaal, alles opzij bij laparotomie
-Doel: zieke stuk aorta overbruggen met kunstprothese
-Begin bij gezonde deel aorta, eindig bij gezonde deel aorta/iliaca
Boven en onder aneurysma geklemd (eventueel als organen hierdoor minder perfusie krijgen: afkoelen om O2-verbruik te verlagen of extracorporale machine om bloed te laten circuleren)
Kunstprothese inhechten, adventitia omheen hechten zodat prothese niet tegen darmen gaat schuren
Eventuele zijtakken aan prothese gehecht
-Keuze prothese: alleen behandelen wat behandeld moet worden
aorta –> buisprothese
iliacale vaten –> bifurvcatieprothese
EVAR bij aneurysma
- Wat gebruikt?
- Stappen van operatie
-Prothese met stent van geheugen metaal
-Via lies inbrengen => met Röntgenbeelden en contrast aneurysma in beeld brengen => markering gebruiken om lange/korte poot te bepalen en correct te oriënteren => ontplooien, met ballon nadilateren voor de zekerheid => tweede stent aangebracht in korte poot
Buitenwand zal niet afsterven door perfuse met vasa vasorum <3
