stany nagłe

Question 1

stany nagłe

Answer 1

przerzut do mózgu
ucisk na RK
hiperkalcemia
ZŻGG

Question 2

guzy przerutowe do kręgosłupa

Answer 2

20 x cześciej niz pierwotne

5% pacjentow z chorą neo w ogóle

Question 3

najczęsztesze neo dające ucisk na RK

Answer 3

- sutek
płuco
stercz
chłoniaki
szpiczak

Question 4

chłoniaki i nerwiaki ucisk na RK

Answer 4

poprzez naciekanie przez ciągłośc

rozprzestrzenia się w kierunku kanału kręgowego ze struktur przykręgowych przez naciekanie drogą otworów międzykręgowych

Question 5

przerzuty wewnątrzrdzeniowe

Answer 5

0,5-1% przerzutów w kręgosłupie

Question 6

mnogie umiejscowienie przerzutów kręgosłupie ile%

Answer 6

10-30%

Question 7

gdzi enajcześciej przerzuty do kręgosłupa

Answer 7

odc piersiowy

daje osłabienie siły mm

Question 8

przerzut w odc L-S objawy

Answer 8

ból korzeniowy i zaburzenia czucia

Question 9

rak piersi i płuca gdzie przerzutuje w kręgosłupie

Answer 9

piersiowy

Question 10

rak jelita i neo miednicy gdzie przerzutują w kręgosłupie

Answer 10

ledźwiowo-krzyżowy

Question 11

ból przy cusiku na rdzeń

Answer 11

kostny i korzeniowy
w piersiowym: obustronny korzeniowy; może wystąpić odcinkowy ból kończyn na skutek podrażneie dróg rdzeniowo-wzgórzowych [ciągły głeboki bol promieniujacy do calej kończyny lub połowy ciała, niezależny od ruchu]
lędźwiwoy, szyjny- jednostronny

zwykle wyprzedza obj neurologiczne na wiele tygodni = koreluje z poziomem uszkodzenia, nasila się przy ruchach zginania kręgosłupa w pozycji leżącej i podczas snu

Question 12

przerzuty w C1-C2

Answer 12

bol okolicy podpotylicznej, karkowej
szeroki kanał - ubytki neurologiczne u 11-15% pacjentów

ucisk w odc szyjnym lub górnym piersiowym –>przycyzna zaburzeń czynności autonomicznej /zwolnienie czynności serca, wzrost ctk, udar, zawał/
czynniki wyzwalajace - zaparcia, nadmierne wypełnienie pęcherza

Question 13

objawy ucisku na RK

Answer 13

ból
osłabienie dyatlnych części kończyn [niezaleznie od poziomu ucisku]
zaburzenia czucia
zaburzeia zwieraczy

Question 14

osłabienie dystalnych części kk dd

Answer 14

*niezależnie od poziomu ucisku
*występienie osłabienia proksymalnych części kończyn - spore zaawansowanie
*zaburzenia neurologiczne częściej przy przerzutach do piersiowego odc –> związane z fizjologiczną kifozą, szerokość kanału kręgowego i unaczynienie RK w tym odc
*zaburzenie ruchowe - rdzeniu kręgowym dróg korowo-rdzeniowej bocznej (piramidowej) i
korowo-rdzeniowej przedniej lub komórek ruchowych w rogach przednich rdzenia kręgowego

Question 15

zaburzenia czucia w ucisku na RK

Answer 15

parestezje/osłabnienie czucia - początkowo stopy

póżne objawy

Question 16

diagno ucisku na rdzeń

Answer 16

fizykalne z per rectum
RTG p-a i boczne [zmiany widoczne gdy zniszczenie >50% masy kostnej]
MRI [w T1: zmainy zewnątrzoponowe, ucisk na RK, worek oponowy; w T2: zmiany wewnątrzoponowe, przestrzeń podpajeczynówkowa] - duża czułość i swoistość (wykrywa zmiany >3 mm)

Question 17

leczenie ucisku na RK

Answer 17

deksametazon [najpierw efekt pozagenomowy, później genomowy, brak standardów podwaania - ale podajemy z PPI
RTH
Chirurgiczne [<6msc - zachowowcze, zrezygnować z chirurgii; gdy przeżycie >12 msc operacje radyklane zmian naciekowych
też wertebroplastyka, chemio i hormonoterapia

Question 18

leczenie przerzutów w kręgosłupie

Answer 18

RTH jako paliacja
8Gy –> gdy krótki spodziewany okres życia
4x5Gy –> spodziewane dłuższe przeżycie
-

Question 19

najczęstszepowikłanie neurologicznerozsianej choroby nowotworowej

Answer 19

przerzuty do mózgu [20-40%]

Question 20

przerzuty do mózgu

Answer 20

60% w wieku 50-70 lat
10 x częściej niż neo pierwotne
w 60% bezobjawowe

Question 21

przerzuty do mózgu jakie neo

Answer 21

rakpłuca(drobnokomórkowyigruczolakorak), rak piersi, nerki, czerniakzłośliwy, gruczolakorak
jelitagrubego
u młodszych - mięsaki, guzy zarodkowe

Question 22

nwotoworwe zajecie opon m-r

Answer 22

rozsiew do przestrzeni podpajęczynówkowej

zarówne neo lite (pierś, zóładek, płuco, czerniak) jak i chłoniaki i bialaczki

Question 23

mnogie przerzuty do mózgu

Answer 23

płuco, czerniak

Question 24

gdzie rpzerzuty do mózgu?

Answer 24

półkóle 80% - na granicy istoty szarej i białej
móżdzek 10-15%
pie 1-3%

Question 25

diagno przerzutów do mózgu

Answer 25

zwykle wystarcza TK z kontrastem

Question 26

kiedy wykonać MRI przy przerzutach do

Answer 26

Kiedy należy wykonać MRI:
jeżeli obraz kliniczny przemawia za zmianami przerzutowymi do mózgu, a nie uwidoczniono ich w badaniu KT,
jeżeli liczba ognisk przerzutowych ma wpływ na sposób leczenia
w sytuacji podejrzenia przerzutów do opon mózgowych
MRI obrazy T1 –pozwalają na ocenę guza oraz jego wysycenie po podaniu kontrastu,
obrazy T2 oceniają przestrzenie płynowe oraz obrzęk

Question 27

neiznany punkt wyjścia - przerzut mózgu

Answer 27

30%

Question 28

przerzuty do mózgu leczenie

Answer 28

deksametazon u objawowych
ozpocząć przyjmowanie leku 48 godzin przed rozpoczęciem napromieniania

mannitol - efekt po 15-30 min, utrzymuje się 90 min do 6 h
leki osmotycznie czynne zachowują skutecznosc przy zachowanje strukturze i funkcji BKM

napad padaczkowy lamotrygina, lewetyracetam

chirurgiczne, radioterapaia całego mózgu
stereotaktyczna radiochirurgia
brachyterapia

Question 29

kwalifikacja do chirurgicznego leczenia przerzutów do mózgu

Answer 29

kwalifikacja do leczenia chirurgicznego: chorzy z pojedynczymi lub nielicznymi ogniskami przerzutowymi, dostępnymi z jednego dojścia operacyjnego lub jeżeli jeden z nich powoduje wyraźne objawy neurologiczne, bez dużego ryzyka powikłań

Question 30

średni czas przeyżcia po usunięciu przerzutu do mózgu

Answer 30

8 msc

rak nerki, płuca, piersi ok 1 roku

Question 31

radioterapiacałego mózgu

Answer 31

licznymi przerzutami śródczaszkowymi, z objawami dużej dynamiki wzrostu guza lub guzów przerzutowych, w przypadku krótkiego czasu od rozpoznania choroby nowotworowej do ujawnienia przerzutu, w leczeniu uzupełniającym po zabiegach chirurgicznych

50% pacjentów poprawa neurologiczna po okresie 1–2 tygodni od napromieniania (utrzymuje się przez okres od 2-4 miesięcy)

Question 32

średni czas przeyżcia po radioterapiii całego mózgu

Answer 32

3-6 msc

jeśli po operacji to 10 msc

Question 33

stereotaktyczna radioterapia

Answer 33

pojedyncze zmiany przerzutowe (< 3cm), także nawrotowe,
zlokalizowane w głębokich strukturach mózgu

może zastąpić chirurgię, jak skorzaymy z naprommieniainem ałego mózgu to przeżycie 10 msc

do 25Gy

Question 34

kiedy brachyterpaia w przerzutach do mozgu

Answer 34

pojedyncze przerzuty mózgu, zmiana o maksymalnej średnicy < 5 cm, położona nadnamiotowo, nieprzekraczająca linii środkowej i nienaciekająca układu komorowego, ciała modzelowatego i pnia mózgu

Question 35

profilaktyczne napromienia mózgu

Answer 35

metoda rekomendowana u chorych z rakiem drobnokomórkowym płuca w stadium choroby ograniczonej, w stadium choroby rozległej po uzyskaniu całkowitej lub prawie całkowitej remisji po chemioterapii, może być rozważana u pacjentów ze znaczną częściową odpowiedzią na leczenie systemowe

Question 36

chemioterapia w przerzutacj do mózgu?

Answer 36

w chemiowrażliwych (np. drobnokomórkowy rak płuca, rak piersi, nowotwory zarodkowe, rak kosmówki)

Question 37

najczęstsze zaburzenie metaboliczne występujące w przebiegu choroby nowotworowej

Answer 37

hiperkalcemia

Question 38

hiperkalcemia w jakich neo

Answer 38

szpiczak mnogi,
chłoniakT-komórkowy
rak piersi,
niedrobnokomórkowyrak płuc
rak nerki

rzadziej prostata, drobno płuc,
przerzutują do kości, ale rzadko dają hiperkalcemię

Question 39

hiperkalcemmia patogeneza

Answer 39

humoralny (60-80%) –uwalnianie przez guz PTH-like

2. osteolityczny(20%) -lokalna osteoliza
3. forma mieszana
4. inne czynniki: hormonoterapia monoterapia, tiazydy, nadmierna podaż Ca, Vit. D i A, tamoksyfen

Question 40

hiperkalcemia rozpoznanie

Answer 40

lab - Ca calkowity, zjonizowany, albumina
gdy hipoalbuminemia
skorygowane stężenie wapnia (mg/dl) = zmierzone stężenie wapnia (mg/dl) -stężenie albumin (g/dl) + 4,0
Lepszym wskaźnikiem nasilenia hiperkalcemii jest stężenie wapnia zjonizowanego w surowicy

Question 41

jaki płyn w hiperkalcemii

Answer 41

NaCl

Na pobudza wydalanie Ca przez nerki, przeciwdziała wzrostowi reabsorpcjiCa w kanalikach nerkowych

Question 42

wykładnik skutecznosci leczenia hiperkalcemii

Answer 42

stężenia Ca w surowicy i diureza na poziomie 150–200 ml/godz

Question 43

hiperkalcemia leczenie

Answer 43

dieta, nawadnianie
diuretyk pętlowy - furosemid, ale uważać na niebezpieczeństwo pogłębienia odwodnienia
hydrokortyzon - spadek wchłaniania wapnia w pp, podawany dożylnie 100 mg co 6h
kalcytonina - szybko obniża poziom Ca poprzez zahamowanie resorpcji kości i zwiększa nerkowe wydzielanie Ca, ˇ uwalnianie
wapnia z kości,
dwufosfoniany - pamidornian, kwas zolendronowy

Question 44

bisfosfoniany w leczeniu hiperkalcemii

Answer 44

pamidronian, zoledronian - jak nie działaja to po ok 7 dniach kolejna dwaka
efekt rozwija się w 2-3 dni
-moga powodować uszkodzenie szpiku szczególnie gdy NN
-nie stosować przy GFR <20 ml.min

Question 45

co gdy hiperkalcemia i NN

Answer 45

hemodializa z bezwapaniowym płynem dializacyjnym

Question 46

cynakalcet

Answer 46

u chorych z pierowtną nadczynnoscią przytarczyc i z rakiem przytarczyc (PTH zależna nadczynność)
-wzrost wrażliwości rec Ca na Ca pozakomórkowy –> spadek PTH

Question 47

ZŻGG powikąłnia

Answer 47

obrzęk mózgu lub krtani

Question 48

ZŻGG patogeneza

Answer 48

nowotwory złośliwe 90-95%

2. przyczyny nienowotworowe 10-15%; łagodne guzy śródpiersia, swoiste zapalenie śródpiersia: gruźlica,sarkoidoza, tętniak części wstępującej aorty, zakrzepica
3. u10% pacjentów z rakiem drobnokomórkowym płuca i 2% pacjentów z rakiem niedrobnokomórkowym płuca ZŻGG jest pierwszym objawem choroby nowotworowej

Question 49

ZŻGG

Answer 49

obrzęk twarzy i KKGG, poszerzenie żył powierzchownych szyi oraz klatki piersiowej, sinica, wytrzeszcz, powiększenie węzłów chłonnych nadobojczykowych po stronie prawej, dodatni objaw Pembertona (zaczerwienienie twarzy, uwidocznienie żył powierzchownych po uniesieniu rąk powyżej głowy)
stridor, duszność, zaburzenia połykania, chrypka

Question 50

objaw Pembertona

Answer 50

zaczerwienienie twarzy, uwidocznienie żył powierzchownych po uniesieniu rąk powyżej głowy

Question 51

ZŻGG bad obrazowe

Answer 51

RTG – poszerzenie górnego śródpiersia, wysięk opłucnowy, naciek nowotworowy płuc, obraz może być prawidłowy mimo ewidentenje patologii
TK, MRI do różnicowania przcyzny
USG tarczycy
USG żyly GG
W razie konieczności: biopsja aspiracyjna cienkoigłowa guza, bronchoskopia, mediastinoskopia

Question 52

ZŻGG leczenie

Answer 52

1. objawowe [spadek płynów, kontrola elektorlitów i białka w surowicy, diuretyki pętlowe, sterydy do 24 mg/d, właściwe ułożenie
2. RTH
   metoda z wyboru w raku niedrobnokomórkowym płuca, u chorych z przeciwwskazaniami do chemioterapii, z nowotworami o niewielkiej chemiowrażliwości oraz w przypadkach pilnych z objawami zagrażającymi życiu (niewydolność oddechowa)
3. CHT - rak drobnokomórkowy płuca, chłoniaki, ziarnica złośliwa
4. chirurgia - paliatywne - pomost naczyniowy między sercem (uszko prawe) a jedną z żył dorzecza ŻGG ż. ramienno-głowowa, ż szyjna wewn.), protezowanie, stentowanie

Question 53

ZŻGG + NO co robic

Answer 53

leczenie z wyboru to RTH

Question 54

ZŻGG u kogo lepsze rokowanie

Answer 54

Lepsze rokowanie u chorych, u których wystąpienie zespołu jest pierwszym
sygnałem obecności nowotworu

Question 55

powikłąnia po RTH wczesne

Answer 55

popromienne zapalenie błn ślz przełyku (dysfagia), popromienne zapalenie płuc, zaczeriwnienei twarzy

Question 56

powikłania RTH późne

Answer 56

zwłóknienie płuc
przełyk - stenoza, owrzodzenie, zwłóknienie
serce - wysiękowe zap osierdzia, zwłoknienie wsierdza, miopatia
RK - przejsciwoa miopatia