depresja Flashcards
up and go test
TUG
służy do oceny sprawności funkcjonalnej i ryzyka upadku
<10 s - norma, sprawność
10-19 s - badany może samodzielnie wychodzić na zewnątrz, nie potrzebuje sprzętu
pomocniczego do chodzenia, samodzielny w większości czynności dnia codziennego,
wskazana pogłębiona ocena ryzyka upadków;
>19 s - znacznie ograniczona sprawność funkcjonalna , nie może sam wychodzić na
zewnątrz, zalecany sprzęt pomocniczy do chodzenia ,(duże ryzyko upadków)
czynniki ryzyka
ból
choroby somatyczne
spadek samodzielności
izolacja
wdowieństwo/rozwód
sytuacja socjoekonomiczna, utrata roli zawodowej
zaburzenia poznawcze - ciężka demencja demencja nierozpoznawana
bezsenność
kobiety [mężczyźni - agresja, rozdrażnienie, anhedonia, wycofanie, alkohol,mniej smutek, częśćiej deproesja naczyniowa]
ApoE
jak depresja wygląda u M
agresja, rozdrażnienie, anhedonia, wycofanie, alkohol,mniej smutek, częśćiej deproesja naczyniowa
wpływ wywiadu rodzinnego na występowanie depresji
u starszych ludzi mniejszy wpływ niż u mlodych
przed wprowadzeniem leków p/depresyjnych ważne w bad fizykalnym
zmierzenie CTK, próba ortostatyczna
wtóne przyczyny depresji
Neurologia: demencja, Parkinson, udar, SM, padaczka ◦ Leki ◦ Endokrynologia: niedoczynność tarczycy, hiperkalcemia, cukrzyca, osteoporoza ◦ Alkoholizm ◦ Anemia, przewlekłe zapalenie, rzs ◦ Nefrologia: PNN ◦ Pulmonologia: POCHP, bezdech senny, PNS, CHNS ◦ Niedobór B12, kwasu foliowego, tiaminy ◦ Choroby zapalne jelit, choroby wątroby ◦ HIV, kiła, wirusy wątroby ◦ npl
kiedy TK/MRI w depresji
pierwszy epizod depresji w późnym wieku, objawy neurologiczne, oporna na leczenie
depresja
jakie rozpoznania w spektrum deproesji
epizod depresji w przebiegu nawracającej depresji lub zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
◦
depresyjna postać zaburzeń adaptacyjnych
◦
dystymia i cyklotymia
◦
organiczne zaburzenia nastroju w przebiegu choroby somatycznej.
rodzaje depresji
menancholiczna
atypowa
psychotyczna
lękowa
depresja menancholiczna
obniżenie nastroju, anhedonia , poczucie winy, zaburzenia napędu, gorsze
samopoczucie rano, przedwczesne budzenie, spadek łaknienia, utrata masy ciała
depresja atypowa
nadmierna senność, bezsenność w nocy i drażliwość, senność rano, zwiększony apetyt,
przyrost masy ciała, anergia, wrażliwość na odrzucenie
kryteria rozpoznania depressji DSMV
występowanie od pewnego, możliwego do ustalenia czasu, niemal codziennie i przez większą część dnia jednocześnie przez >2 tyg, przynajmniej 5 cech, w tym 1 z 2 pierwszych
- depresyjny nastroj
- wyraźnie zmiejszenie zainteresowania niemal wszystkimi czynnościami i/lub zmniejszenie odczucia przyjemności
- wzmożone lub osłabuione łaknienie bądz znaczny spadek lub wzorst mc
- bezsennosć/nadmierna senność
- podniecenie/ spowolnienie psychoruchowe
- uczucie zmęczenia lub utraty energii
- poczucie bezwartościowości lub poczucie winy
- spadek sprawności myślenia, trudności w skupieniu uwagi, podjęciu zajęcia
- nawracajace myśli o śmierci - nie tylko obawy o śmierci
- nawracjace myśli samobójcze bez określonego planu, podejmowanie prób samobójczych lub posiadanie palnu samobójstwo
depresyjne zaburzenia adaptacyjne
- domiunują - nastój depresyjny, płaczliwość, poczucie beznadziejnosci
‘2. objawy
-pojawiają sie w odp na stres, do 3 msc od jego wystąpienia
-znacznie przekraczjaa spodziewaną reakcję na stres
-znacznie upośledzają funkcjonowanie społeczne lub zawodowe
-po zaprzestaniu działania stresu występują jeszcze <6msc
uporczywe zaburzenie depresyjne - dystymia
- nastrój depresyjny przez przeważającą część dnia i przeważajacą liczbę dni - przynjamniej 2 lata
- co najmniej 2 z: osłabienie/wzmożenie łaknienia, bezsenność, nadmierna senność, poczucie zmęczenia/braku energii, niskie poczucie własnej wartości, trudnosci w podejmowaniu decyzji i koncentracji uwagi, poczucie beznadziejnosci
- przez 2 lata nie ustąpiły na dłużej niż 2 msc
czy są wahania nastroju w depresji
tak, ale niezależne od bieżących wydarzeń - wahania z dnia na dzień i w ciągu dnia
depresja w geriatrii
pacjenci często nie zgłaszją smutku -zgłaszana apatia, spadek zainteresowań, zmęczenie,
problemy ze spaniem, liczne skargi somatyczne, nerwowość, nadużywanie alkoholu/środków uspokajających,
nadużywanie opieki medycznej, złą współpraca w terapii (przerywanie leków, liczne objawy niepożądane)
Nasilenie bólu, nasilenie chorób somatycznych (brak efektów leczenia), zwiększenie śmiertelności, powoduje
niepełnosprawność
◦
Więcej nawrotów, depresja przetrwała (konieczna dłuższa terapia podtrzymująca)
większe ryzyko samobósjtwa/udanego samobójstwa
depresja naczyniowa
-częsta forma u M
-Zmiany w MRI zaniki, zmiany w istocie białej
-Większe ryzyko z rozwinięciem zaburzeń
poznawczych
-Gorsze wyniki leczenia
-Po udarze (najczęściej pierwsze 2 lata, pik 3 do 6
miesięcy, częściej udary lewej półkuli)
-Brak wglądu, gorsze funkcjonowanie
-Funkcje wykonanwcze anhedonia /apatia
-starsi pacjenci
objawy depresji mogą nie pasować do żadnej klasyfikacji w dsm5
depresja naczyniowa
narzędzie przesiewowe depresja u starszych
cornell scale for depression in dementia
geriatrycnza skala oceny depresji wg Yesavagea
czynniki ryzyka samobójstw
◦ Przewlekły ból ◦ Płeć męska ◦ Starszy wiek ◦ Ciężkie zaburzenia lękowe ◦ Ataki paniki ◦ Samotność ◦ Ciężka depresja ◦ Żałoba (szczególnie mężczyźni) ◦ Uzależnienie od alkoholu ◦ Próby samobójcze w przeszłości ◦ Dodani wywiad rodzinny
depresja vs otepienie
Odpowiedzi „nie wiem” ◦ Myśli samobójcze ◦ Brak zaburzeń orientacji ◦ Fluktuujący przebieg zaburzeń poznawczych ◦ Pogorszenia rano ◦ Szybszy początek ◦ Zaburzenia nastroju Myśli samobójcze ◦ Cierpienie ◦ Zaburzenia snu ◦ Zaburzenia apetytu
depresja w otępieniu kryteria
NIMH
kiedy elektorwstrząsy w depresji
◦ lekooporność ◦ szybka remisja objawów w wyniku zabiegów EW wykonywanych w trakcie wcześniejszego epizodu choroby ◦ nasilone myśli i tendencje samobójcze ◦ życzenie wyrażone przez samego pacjenta (jeżeli tylko nie wynika z przesłanek psychopatologicznych) ◦ istnienie przeciwwskazań do leczenia farmakologicznego ◦ szybkie pogarszanie się stanu somatycznego ◦ Katatonia ◦ Odmowa jedzenia ◦ Zaburzenia psychotyczne
najmniej interakcji z leków p/dep
setralina, citalopram,
ale citalpram/escitalopram –> wydłuża QT
SSRI powikłania
gastric distress, spadek mc/wzrost niepokój bezsenność hiponatremia dysfunkcja seksualna!
krwawienia z przewodu pokarmowego (zaburzenia agregacji płytek), ◦ zespół serotoninowy, ◦ bradykardia,
◦ Parkinsonizm polekowy (rzadko) ◦ Ryzyko samobójstwa (pierwsze miesiące) ◦ Wzrost ryzyka złamań (zależne od dawki)
◦ Bóle głowy!!!!! ◦ Upadki ◦ Paroksetyna efekt antycholinergiczny (unikać w demnecji
SSNRI wymień
wenlafaksyna
duloksetyna
lewomilnacypram
desvenlafaksyna
SSNRI niepóządane
Gastric distress wzrost CTK - wenlafaksyna umiakowany efekt antycholinergiczny sennosć zaburzenia przewodzenia
SSRI z efektem antycholinergicznym
paroksetyna - unikać w demencji
leki pierwszego rzutu w depresji
SSRI
bezpieczne, stosunkwo bezpieczne przy przedawkowaniu
mirtazapina
noradrenergiczny i specyficznie serotoninergiczna
mirtazapina niepoż
GI distress sedacja hipotonia orto wzrost mc agranulocytoza grnulocytopenia
uważć z padaczką, organicznym uszkodzeniem mózgu, NW, NN, ch serca
mirtazapina korzystna
niedożywienie
bezsenność
pobudzenie
