niedożywienie Flashcards

1
Q

niedożywienie a optępienie

A

niedożywienie może być 1 objawem otępienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

MNA

A

Mini Nutrishonal Assesment
niedożywienie <17 pkt
ryzyko niedożywienia 17-23,5
dobrbe odżywienie >24

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

GLIM - schemat postęowania

A
  1. przesiew - screening ryzyka niedożywienia - skale - NRS 2000, MUST, MNA(SF), SNAQ
  2. analiza kryteriów i rozpoznanie (1 fenotypowe + 1 etiologiczne) oraz ocena stopnia ciężkości wg kryteriów fenotypowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

kryteria fenotypowe GLIM

A

*niezamierzona utrata mc [>5% w 6 mscy; >10% powyżej 6 msc]
*spadek BMI [<20 kg/m2 <70 rż lub <22kg/m2 >70 rż
Azja < 18,5 i <20
*spadek masy mm [DXA, BIA, TK, MRI, ew obwód łydki/ramienia, ew siła uścisku dłoni]

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

kryteria etiologivzne GLIM

A

*spadek ilosci przyjmowanych pokarmów lub zaburzenia wchłaniania
[<=50% zapotrzebowania >tyg lub jakikolwiek spadekw 2 tyg lub przewlekłe zaburzenia pp utrudniające przyjmowanie i wchłanianie pokarmów]

*zapalenie [związane z ostrą chorobą lub urazem, luz zwiazane z przewlekła chorobą]

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

beztłuszczowa masa ciała

A

wskaźnik masy mm

zaburzony gdy <17 u M, <15 K

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

ASM

A

Appendicular skletal mass
kg/m2
<7 M
<6 K

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

kryteria niedożywienia wg etiologii

A
  1. w chorobach przewlekłych bez stanu zapalengp
  2. w chorobach przewlekłych ze stanem zapalnym
  3. ostre chorobby/urazy ze stanem zapalnym o dużym nasileniu
  4. głodzenie wynikajace z czynników socjoekonomicznych i środowiskowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

marasmus

A


występuje w sytuacjach i stanach
chorobowych bez obecności stanu zapalnego
przebiegających z długotrwałym głodzeniem i
niedostateczną podażą energii, białka i
składników odżywczych

Charakteryzuje się stopniowym
zmniejszeniem masy ciała i innych wskaźników
antropometrycznych i immunologicznych, przy
prawidłowych stężeniach białka i albumin w
surowicy, które ulegają zmniejszeniu dopiero
w krańcowym stadium niedożywienia.

W organizmie dochodzi do spowolnienia
procesów metabolicznych i zużywania
głównie rezerw tłuszczu .

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

kwasiorkhor

A

niedożywienie
białkowo energetyczne ostre)

niedożywienie ostre, w którym szybko (nawet w
ciągu kilku do kilkunastu godzin) dochodzi do
istotnego spadku poziomu białka i albumin z
następczymi obrzękami, retencją płynów ,
zaburzeniami gospodarki wodno elektrolitowej i
kwasowo zasadowej, z gwałtownym pogarszaniem
się stanu pacjenta, bez widocznego spadku masy
ciała, a wręcz przeciwnie ze jej wzrostem z
powodu zatrzymania wody w organizmie.

W odróżnieniu od niedożywienia prostego w
organizmie dochodzi do nasilenia procesów
katabolicznych i w pierwszej kolejności zużywania
białek wykorzystywanych do glukoneogenezy i
produkcji białek ostrej fazy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

katabolizm z barakiem.ograniczeniem przyjmowania pokarmów

A

kwasiorkhor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

sarkopenia w otyłości kategoria niedożywienia

A

niedożywienie w chorobach przewlekłych z obecnością zapalenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

kacheksja

A
•
złożony zespół metaboliczny
•
charakteryzujący się m.in. utratą masy ciała ≥ 10% (często
maskowaną przez zatrzymanie płynów),
•
brakiem apetytu,
•
zmęczeniem,
•
obecnością zapalenia (wzrost stężenia białka C reaktywnego ≥
10 mg/l i interleukiny 6),
•
opornością na insulinę,
•
zwiększonym rozpadem białek mięśni,
•
niedokrwistością niedobarwliwą ( Hb < 12 g/dl),
•
hipoalbuminemią (< 3,2 g/dl).
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

MNA kiedy zalecana

A
Mini Nutritional
Assessment
Ocena stanu odżywienia
Zalecana dla osób > 65 roku życia,
bo ma największą czułość (>83%) i
swoistość (>90%) w tym przedziale
wiekowym
Ocena stanu odżywienia jest
częścią całościowej oceny
geriatrycznej (COG)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

skala do oceny niedożywienia w populaji

A

MUST

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

skala do oceny niedożywienia w szpitalu

A

NRS 2000
MUST
SNAQ
MST

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

MNA SF

A

do oceny przesiweowej
>=12 –> odżywienie dobre
11 i mniej –> kontynuwać diagnozę [0-7 niedożywienie, 8-11 zagrożenie niedożywieniem]

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

ustawa - jakie skale niedożywienia przy przyjęciu do szpitala?

A

SGA lub NRS 2002
Subictive Global Assesment
NRS - OCena odżywienia związanego ze stanem odżywienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

NRS 2002

A
1.
Wstępne badanie przesiewowe gdy na 1
pytanie „TAK” konieczna część druga, gdy na
wszystkie „NIE” to ocena za tydzień
2.
2.> lub = 3 oznacza ryzyko niedożywienia i
konieczność rozpoczęcia wspomagania
(leczenia) żywieniowego
3.
3.< 3 ponowna ocena po tygodniu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

ocena stanu odzywienia powinna zawierać takie elemnry:

A

Pomiar bilansu składników pokarmowych (ocena potencjalnych czynników prowadzących do
niedożywienia, jakościowa i ilościowa ocena przyjmowanych składników pokarmowych i
porównanie tego do aktualnego zapotrzebowania, bilans płynów)

Ocena budowy organizmu (pomiary antropometryczne, ocena składu

Zaawansowanie choroby oraz aktywność stanu zapalnego (badanie podmiotowe i
przedmiotowe, bad laboratoryjne)

Ocena funkcjonalna (ocena siły mięśniowej, całościowa ocena geriatryczna, ocena układu
immunologicznego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

wywiad żywieniowy

A
•
dziennik żywieniowy (prospektywny 3 i 5 dniowy, retrospektywny
24 h)
•
liczba i skład spożywanych posiłków
•
zmiany w sposobie odżywienia
•
stosowane diety
•
i porównanie do aktualnego zapotrzebowania energetycznego
•
Kalorymetria pośrednia złoty standard, ale utrudniony dostęp
•
równanie Harrisa Benedicta
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

szacowanie wzrostu leżących

A

Z Z półrozpiętościpółrozpiętościramion (odległość od wcięcia mostka do ramion (odległość od wcięcia mostka do
podstawy III i IV palca przy rozwartych ramionach) lub z
odległości kolano–pięta w pozycji siedzącej, pięta w pozycji siedzącej,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

bardziej odpowiednie od BMI w geriatrii

A

masa ciała ale nie jednorazowy pomiar, tylko jej procentowa jej procentowa
zmiana w ciągu ostatnich miesięcy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

reguła CHumle’a

A

Reguła

Chumle’a pozwala oszacować wzrost, wykorzystuje takie dane jak wiek pacjenta i wysokość kolanowa (KH knee height

25
Q

limofcoyty niedożywienie

A

N >1500
1200-1499 - niedożywienie lekkie
800-1199 - niedożywienie umiarkowane
<800 - niedożywnie ciężkie

26
Q

albumina niedożywienie

A

N 42 +/- 2
T1/2 - 20 dni
aczej do nasilenia cieżkości choroby niz do oceny niedożywienia
prawidłowa nawet w cieżkim niedożywieniu - marasmus
nieprzydatna do monitorowania

27
Q

Transferyna niedożywienie

A

T1/2 8 dni
N 2,8 +/- 0,3
zależy od zasobów żelaza

28
Q

transtyretyna prealbumina nieżywienie

A

T1/2 2 dni
310+/- 35
czułe odbicie ostatnio przyjmowanych posiłków
najwygodniejsza do oceny skuteczności leczenie
oceniać razem z czynnością watroby i crp (synteza ahamowana przez cytkoiny zapalne)

29
Q

białko wiązace retinol niedożywienie

A

T1/2 1/2 dnia
62,7 mg
drogie
zależy od wit A

30
Q

CHI

A

CHI (%)= kreatynina w 24h zbiórce moczu x100/
kreatynina w 24h zbiórce moczu zdrowej osoby
o tym samym wzroście (wg tabel)

•
Wydalanie kreatyniny z moczem odzwierciedla masę mięśniową
jest niskie u niedożywionych osób
•
Wskaźnik CHI używany jest jako wskaźnik oceny odżywienia
5
15% łagodny deficyt masy mięśniowej
15
30% umiarkowany
>30% ciężki
31
Q

bilans azotowy

A

Bilans
azotowy różnica pomiędzy podażą
azotu a jego utratą
Bilans azotowy (g/24 h) = podaż azotu (g)
azot
mocznika oznaczony w dobowej zbiórce moczu
(g) +
*
liczba „4” określa straty azotu z kałem, poprzez włosy oraz
skórę, a także ilość azotu niemocznikowego zawartego w moczu


U osób zdrowych występuje równowaga pomiędzy syntezą a
rozpadem białek ustrojowych, dlatego bilans azotowy = 0

W przypadku katabolizmu bilans jest ujemny

Metoda głównie naukowa, trudna do oszacowania, bo powinna
uwzględniać podaż azotu, utratę z moczem, stolcem, przez skórę, ale
też i przez rany

Metoda Kjeldahla dla azotu całkowitego

32
Q

Najczulsza metoda do oceny masy mięśniowej

A

obówd łydki <31 cm

33
Q

U osób starszych jest bardziej wiarygodnym wskaźnikiem śmiertelności niż BMI

A

obwód ramienia <22

34
Q

zespół ponownego odżywienia

A

spadek K, Mg, P, tiaminy

35
Q

zmiany w skłądzie ciała na starość - BMC

A
spadek BMC - sapdek masy koorek w obrębie trzewi, mm, układu odporonosciowego
spadek potasu
BMC - spadek o12% K, 19% M
•
przyczyny
•
Zmiany hormonalne niski poziom hh płciowych, wit D, hormonu wzrostu i IGF 1, oporność na insulinę,
•
Ostry i przewlekły stan zapalny --↑ ilości cytokin (IL 6, TNFɑ
•
Zmniejszenie anabolizmu aminokwasów (zmniejszona podaż, zwiększone zużycie trzewne oraz mniejszy poziom stymulacji syntezy bi ałe k
mięśniowych)
•
Działanie wolnych rodników
•
•↓ aktywności fizycznej
36
Q

zmiany w okresie starości - tkanka tłuszczowa

A

Wzrost w średnim wieku (otyłość centralna) z 18% do 36% u mężczyzn , z 33% do 45% u kobiet

Zmniejszenie po 75 rż wskutek jadłowstrętu

zmiana dystrybucji tkanki tłuszczowej i mięśniowej skutkująca pozornie stabilną masa ciała ok. 60 rż

Ok. 90 rż ↓ beztłuszczowej masy ciała i ↓ masy tkanki tłuszczowej skutkuje spadkiem masy ciała

37
Q

skutki zmian skałdu ciała w starości

A

To skutkuje

•↓ zapotrzebowania energetycznego o 13 20%

•↑ zapotrzebowania na białko do 1,0 1,2 g/kg mc/d, a nawet do 1,5 g/kg mc/d

Sarkopenią , ↓ siły mięśniowej i może prowadzić do pogorszenia stanu funkcjonalnego

38
Q

zmiany wody w ustroju

A

•↓ zawartości wody w ustroju między 30. a 80. rż o 17% u kobiet i o 11% u mężczyzn ) i ↓ potasu

39
Q

górny ziweracz przełyku - zmiany na starość

A

spadek napiecia

zaleganie w przełyku

40
Q

zmiany w żółądku na starość

A

•↓ motoryki i spowolnienie opróżniania żołądka skutkuje przedłużonym okresem rozciągania odźwiernika co
zmniejsza odczucie głodu

zmniejszenie adaptacyjnej relaksacji dna żołądka w odpowiedzi na pokarm przyspiesza przesuwanie
pokarmu do odźwiernika co przyspiesza osiąganie uczucia sytości

Kwaśność soku żołądkowego się nie zmienia, a jej zmniejszenie wynika z infekcji HP i nadużywania PPI, może
sprzyjać przerostowi bakterii w jelicie cienkim i powodować zespół złego wchłaniania

41
Q

grelina leptyna

A

grelina - apetyt

leptyna - sytosć

42
Q

ilość przyjmowanych kcal

A

spada od 20 rż
M 20 kcal/rok
K 11 kcal.rok

43
Q

zabirzenia hormonalne wplywajace na apetyt

A

wzrost CCK i GLP–1,
spadek greliny i testosteronu
przez spadek testosterounu, wzrost leptyny mężczyźni bardziej tracą apetyt na starość niż K

44
Q

ośrodek sytości/głodu

A

jądro przykomorowe w podwzgórzu

45
Q

zapotrzebiwanie energetyczne u osób starszych

A

zmniejsza się o 13-20%

powody
•
•↓BEE spadek beztłuszczowej masy
ciała
•
•↓AEE zmniejszenie aktywności
fizycznej
•
•↓ termogenezy związanej z posiłkiem
•
Ostre i przewlekłe choroby oraz urazy
--↑TEE
46
Q

wzór Hariss-Benedicta

A

dla obliczeniea BEE (Basal Energy Expenditure)

Aby uwzględnić aktywność chorego, ciężkość jego stanu i temperaturę ciała używamy formuły Harrisa
Benedicta w modyfikacji Longa , czyli (BEE) x A x S x T

przy czym:

A aktywność: 1,0 leży; 1,1 chodzi przy łóżku; 1,2 pełna aktywność

S stan chorego: 1,0 norma; 1,1 średnio ciężki; 1,2 bardzo ciężki

T temperatura: 1 37 o C; 1,1 38 o C; 1,2 39 o C; 1,3 40 o C

47
Q

zapotrzebowanie kaloryczne u osób starszych

A

Zapotrzebowanie energetyczne wynosi u osób starszych ok. 30
kcal/k g/dzień , a u osób z BMI≤21 kg/m 2 między 32 a 38
kcal/kg/dzień


Użyj aktualnej masy ciała jeśli pacjent ma prawidłową masę ciała lub niedowagę

Użyj „należnej masy ciała” dla pacjentów z nadwagą lub otyłych

Oszacuj „suchą masę przy uogólnionych obrzękach

48
Q

ile płynów ma spożywac starszy człowiek

A

płyny~ 30 ml/kg/dzień lub 1 ml/spożyte kcal

49
Q

należna masa ciała wzory

A

Lorenza

Brocka

50
Q

procentowy skład składników wdiecie u starszych

A

nie różni się u osób starszych w porównaniu do osób młodszych

Węglowodany: 50 60% TEE

Tłuszcze można ograniczyć do 30% TEE lub mniej

Białko 15 20% TEE

51
Q

zapotrzebowanie na witaminy u osób starszych

A

wzrost zapotrzebowania D, B12, B6
niezmienne E, K, skłądniki mineralne
spadek zapotrzebowania na A, kwas foliowy

52
Q

zapotrzebowanie na biłako u osób starszych

A

zdrowi dorośli 1-1,2
starsi >1,2
chorzy (stan zapalny) 1,2-1,5
NN - GFR <30 –> 0,8

53
Q

wzrost podaży białka

A
Wzrost podaży białka stymuluje wzrost
syntezy białka u ludzi starszych, jednak >
30g białka w jednym posiłku nie zwiększa
dalej pobudzenia syntezy białek mięśni,
dlatego ważny jest rozkład białka
pomiędzy posiłkami
54
Q

Wprowadzenie tylko diety

bogatobiałkowej

A
bogatobiałkowej nie
odwraca ujemnego bilansu
azotowego
spowodowanego brakiem
aktywności fizycznej
55
Q

kiedy żywienie dojelitowe

A

Gdy brak możliwości karmienia doustnego przez ≥3 dni lub gdy przyjmowane
jest <50% zapotrzebowania przez >1 tydzień

56
Q

kiedy PEG a kiedy zgłebnik do dojelitowego

A


Zgłębnik nosowo żołądkowy gdy spodziewane EN konieczne przez <4 tygodnie

PEG gdy spodziewane EN >4 tygodnie

57
Q

spodziewany wzorst mc na leczeniu żywieniowym

A

Parametry antropometryczne (masa ciała, obwód ramienia, obwód łydki) –
spodziewany przyrost masy ciała 0,5–1 kg/2 tygodnie, gdy większy to 1 kg/2 tygodnie, gdy większy to
możliwe przewodnienieprzewodnienie

58
Q

refeeding syndrome

A

Gdy ilość przyjmowanej z pokarmem energii zwiększa się (np. niedożywiony chory trafia do szpitala lub instytucji opiekuńczej i rozpoczyna się intensywne wyrównywanie niedoborów pokarmowych) przepływ elektrolitów odwraca się i następuje ich przemieszczanie z przestrzeni pozakomórkowej do przestrzeni wewnątrzkomórkowej, co prowadzi do często gwałtownego wystąpienia hipokaliemii, hipofosfatemii, hipokalcemii, hipomagnezemii i hipocynkemii.