cukrzyca Flashcards
nieprawidłowa glikemia na czczo IFG
5,6-6,9 mmol/l
100-125 mg/dl
nieprawidłowa tolerancja glukozy IGT
w 120 min OGTT
7,8 -11 mmol/l
140-199 mh/dl
stan przecukrzycowy HbA1c
5,7-6,4% przy metodzie HPLC
cukrzyca rozpoznanie
- przygodna gilkemia >11,1 (>200 mg/dl) i objawy (pragnienie, wielomocz, osłabienie)
- przygodna >11,1 (>200) bez objawów i oznaczona na czczo > 7 (>126)
- 2x glikemia na czczo >7(>126)
- glikemia w 120 min OGTT >11,1 (>200). jeśli nie występują objawy hiperglikemii - potwierdzić wynik, ponoawnie oznaczyć glikemie z tej samej próbki krwi albo OGTT innego dnia
jak często kontrolować HbA1c
przynajmniej raz w roku,
częściej tj optymalnie 2-4 x w roku gdy chory nie osiąga wymaganej wartości
kryteria wyrównania - ogólne
HbA1c - <7% [osiągane przy średnim steżeniu glukozy 150-160 mg/dl]
glikemia na czczo i przed posiłkami <7,2 (130 mg/dl)
glikemia poposiłkowa <10 (<180)
to u wszytskich chorych, tez DM1 - u których większe obniżenie (<6,5%) wiązałoby się ze znacznym ryzykiem hipogliekmii oraz >65 rż (z przeżyciem 10 lat), u których wyrówanie cukrzycy nalezy osiągać stopniowo
HbA1c <7%
kryterium dla wszystkich chorych poza wymienionymi niżej w kryteriach szczegółowych, w tym dla chorych na cukrzycę typu 1, u których uzyskanie docelowego odsetka HbA1c ≤6,5% wiązało się ze zwiększonym ryzykiem hipoglikemii, oraz u chorych >65. rż. (jeśli przewiduje się przeżycie >10 lat), u których wyrównanie cukrzycy należy osiągać stopniowo
HbA1c <6,5%
kobiet planujących ciążę i w I trymestrze ciąży, u chorych na cukrzycę typu 1, u których osiągnięcie tego celu nie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem hipoglikemii ani z pogorszeniem jakości życia, w krótkotrwałej cukrzycy typu 2 oraz u dzieci i młodzieży (niezależnie od typu cukrzycy) → dąż do glikemii na czczo i przed posiłkami (również w samokontroli) 4,4–6,1 mmol/l (80–110 mg/dl) i glikemii 2 h od rozpoczęcia posiłku <7,8 mmol/l (140 mg/dl)
HbA1c<6%
u kobiet w II i III trymestrze ciąży, jeśli nie wiąże się to ze zwiększeniem częstości i nasilenia hipoglikemii
HbA1c <8%
(64 mmol/mol) – u chorych w podeszłym wieku, z zaawansowaną wieloletnią cukrzycą i makroangiopatią (przebytym zawałem serca i/lub udarem mózgu i/lub z ciężkimi chorobami towarzyszącymi).
lipidy
chorzy na cukrzycę typu 1 lub typu 2 z bardzo dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym
z chorobą sercowo-naczyniową lub przewlekłą chorobą nerek oraz chorzy na cukrzycę typu 2 >40. rż. bez choroby sercowo-naczyniowej, ale z czynnikami jej ryzyka lub powikłaniami narządowymi) – docelowe stężenie LDL-C <1,4 mmol/l (55 mg/dl) lub redukcja o ≥50%, jeśli wyjściowo LDL-C 1,8–3,5 mmol/l (70–135 mg/dl); docelowe stężenie nie-HDL-C (cel drugorzędowy) <2,6 mmol/l (100 mg/dl)
lipdiy
chorzy na cukrzycę typu 2 z dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym
bez powikłań i bez innych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych) oraz chorzy na cukrzycę typu 1 z dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym – docelowe stężenie LDL-C <1,8 mmol/l (70 mg/dl) lub redukcja o ≥50%, jeżeli wyjściowo stężenie LDL-C mieściło się w przedziale 2,6–5,2 mmol/l (100–200 mg/dl); docelowe stężenie nie-HDL-C <3,4 mmol/l (130 mg/dl)
lipidy
chorzy na cukrzycę typu 1 z małym lub umiarkowanym ryzykiem sercowo-naczyniowym
chorzy <35. rż. z cukrzycą typu 1 bez przewlekłych powikłań cukrzycy i bez innych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego oraz chorzy <50. rż. z cukrzycą typu 2 trwającą <10 lat bez innych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego) – docelowe stężenie LDL-C <2,6 mmol/l (100 mg/dl), docelowe stężenie nie-HDL-C <3,7 mmol/l (145 mg/dl)
ciśneinie w cukrzycy
śnienie skurczowe <130 mm Hg i ciśnienie rozkurczowe <80 mm Hg – ogólny cel leczenia u chorych na cukrzycę w wieku ≤65 lat i u kobiet w ciąży; u osób starszych dąż do uzyskania ciśnienia tętniczego <140/80 mm Hg; u wszystkich chorych na cukrzycę unikaj obniżania ciśnienia skurczowego <120 mm Hg i ciśnienia rozkurczowego <70 mm Hg, a u chorych z przewlekłą chorobą nerek obniżania ciśnienia skurczowego <130 mm Hg. Wartości docelowe ciśnienia tętniczego nie zależą od występowania białkomoczu.
oznaczenia przygodne glikemii
najczęściej rano
skrócony profil glikemii (półprofil)
rano na czczo i 60 120 min po każdym głównym
posiłku (4 oznaczenia w ciągu doby)
pelny profil glikemii
rano na czczo, przed każdym głównym posiłkiem, 60 120
min po każdym głównym posiłku, przed snem i np. o godz. 24.00 oraz między godz. 2.00 a
4.00
gdy wyłacznie dieta i metformina jaki profil
1 x w msc skórcony profil
ew raz w tygodniu przygodna o różnych porach
leki nieinsulinowe jaki profil
1 x w tyg skórcony profil
codziennie 1 oznaczenie o róznych porach
insulina w stałych dawkach / inuslina + pochodne sulfonylomocznika
codziennie 1-2 pomiary
1 x w tyg skrócony profil
1 x w msc pełny profil
wielokrotne wstrzyknięcia insuliny, intensywan funkcjonalna insuinoterapia
wielokrotne pomiary w ciągu dnia
keidy insulina?
Nieskuteczność leczenia lekami doustnymi (wykluczyć zakażenia, błędy dietetyczne) Czasowo • świeżo rozpoznana cukrzyca typu 2 ze znaczną hiperglikemią (glikemia na czczo >16,7 mmol /l [300 mg/dl]) i jej objawami, • ostry zespół wieńcowy lub zabieg przezskórnej angioplastyki wieńcowe, • udar mózgu, • ostre stany zapalne, • urazy i inne stany naglące, • kortykoterapia , • zabieg operacyjny, • ciąża.
keidy insulina w szpitalu
glukoza >180
HbA1c >6,5% [sugeruje wcześniejsze zaburzenia gospodarki węglowodanowej]
zwykle utrzymujemy glikemię 110-180
1 j insuliny obniż a średnio
30-50 mmol/l
insulinoterpaia ile dłgo ile krótko
Ludzka: 2/3 dawki NPH, ½ krótkodziałające
•
Analogi: 30 50% baza, 50 70% szybkodziałające
niska glikemia orzed poisłkiem
zjęśc,a pózniej insulina
3 dni wysokie, 2 dni niskie glikemie
modyfikacja stałych dawek
szybko działające analaogi
aspart
glulizynowa
lispro
średniodługo działajace
izofanowa
długo działające
detemir
glargin
decludec
korzyści analogów insuliny
•
Elastyczność (3 posiłki bez przekąsek)
•
Dostrzykiwanie insuliny przy dodatkowych posiłkach, korekty
•
Wstrzyknięcia tuż przed lub po jedzeniu (insulina ludzka czekamy 30 45 minut)
•
może być potrzebne dawanie insuliny bazowej 2xdzienie
•
Mniej hipogliekmii
jeżeli chory leczony insuliną izofanową (NPH) doświadcza nocnych epizodów hipoglikemii i/lub zbyt dużej glikemii na czczo,
wówczas należy rozważyć zmianę insuliny na długo działający analog ( detemir , glargine lub degludec )
