objawy z układu oddechowego Flashcards
częstość dusznosci w opiece paliatywnej
w ostatnich 6 tyg 75-80% ma dusznosć
nowotowry pwodujące duszność
płuco, pierś, grube, krokowy
skala nasilenia dusznosci
VAS
5-stopniowa słowana (0-4)
w codziennej praktyce - wywiad, określenie stopnia sprawności, tolerancja wysiłku wg NYHA
objawowe leczenie duszności
pleurodeza RTH rehabilitacja oddechowa wewnątrzoskrzelowe - brachy, krio, lasero terapia, stentowanie psychoterpaia chemioterpaia tlenoterpaia
jak ocenić hipoksję u pacjenta paliatywnego
pulsoksymetriabardziej zalecana jako nieinwazyjna metoda oceny ciśnienia parcjalnego tlenu we bardziej zalecana jako nieinwazyjna metoda oceny ciśnienia parcjalnego tlenu we
krwi (gazometria nie)
tlenoterapia w paliacji
cewnik donosowy lepszy niż maska
kremować ok cewnika nosowego
tlen czy powietrze - dopiero >7/10 dusznosć tlen ma przewagę
tlenoterpaia bez hipoksji?
Skuteczność powietrza lub tlenu u chorych bez hipoksji wynika z pobudzenia przez strumień przepływającego gazu
re c eptoró w zimna w przedsionku nosa, błonie śluzowej jamy ustnej i skórze twarzy w regionie unerwienia gałęzi II i III n.V →
zwolnienie i pogłębienie oddechów oraz zmniejszenie percepcji duszności
•
Nawiew chłodnego powietrza
mechanizm działania opioidów duszności
Mechanizm działania:
Ośrodkowy : zmniejszają wrażliwość ośrodka oddechowego na
podwyższone stężenie CO2, zmniejszają napęd oddechowy, korową
percepcję duszności, uczucie lęku
Obwodowy : zmniejsza wydzielanie śluzu, hamuje odruch kaszlu,
moduluje procesy zapalne oraz gojenie poprzez wpływ na komórki
neuroendokrynne płuc
jakie opioidy w dusznosci
morfina z wyboru
gdy nadwrażliwość/GFR<50 –> oksykodon
w nebulizacji brak efektu
zaczać jak dawkę z miareczkowania - dosutnie 2,5-5 mg doustnie o natychmiastowym uwalnianiu
niewystarczajacy efekt - wzrost o 30-50%
narastanie duszności u pacjenta przyjmującego morfinę - wzrost o 30-50%
BZD a dusznosć
na duszność nie działają
ale zmniejszają ataki paniki
krótkodziałajace midazolam, alprazolam ew średniodlugodziałający lorazepam
leki w dusznosci
opioidy - jak najabrdziej tak (morfina,oksykodon)
BZD- na dusznosć nie działają, ale na atak paniki tak (krótko - midazolam, alprazolam)
metyloksantyny - nie, chyba, że skurcz oskrzeli (teofilina - pobudza ośr oddechowy w RP - nasila dusznosć)
rozważyć leki rozszerzające oskrzela - GKS, antybiotyki
teofilina w dusznosci
Metyloksantyny:
należy wystrzegać się rutynowego stosowania leków (aminofilina, teofilina) w duszności
nowotworowej, o ile nie mamy do czynienia ze skurczem oskrzeli,
pobudzają ośrodek oddechowy w rdzeniu przedłużonym (efekt ośrodkowy) → nasilenie
duszności, pobudzenie i lęk
morfina w nebulizacji
Morfina w nebulizacji: działa bezpośrednio na receptory opioidowe zlokalizowane w
drogach oddechowych, na początku może wystąpić skurcz oskrzeli (uwalnianie
histaminy), konieczny dostęp do żyły i w razie potrzeby leki rozszerzające oskrzela,
GKS
•
Przeciwwskazanie: astma oskrzelowa
•
P oczątkowa dawka morfiny w nebulizacji: 5 10 mg , w razie potrzeby dawkę można
zwiększać
•
Nie wykazano korzyści z podawania opioidów w nebulizacji
kaszel przewlekły
8 tyg
leki hamujace ośrodek kaszlu
morfina
kodeina (lek recepturowy, z ASA, z gwajakosulfanem potasowym, z paracetamolem)
dektrometorfan - pochodna opioidowa (wzorst serotoniny) - działa 10-30 min po pdoaniu
butamirant - hamuje odruch kaszlowy na poziomie RP
leki hamuace odruch kaszlowy
śluzy - prawoślaz, kwiat dziewanyy lignokaina - działa na włokna C w tchawicy p/leukotrienowe wziewne GKS beta-mimetyki lewodropropizyna
butamirant
lek działajacy ośrodkowo
hamuje odruchkaszlowy na pozimoe RP
brak interakcji z innymi stosowanymi lekami
N: N,w, zaburzenia równowagi, ataksja, pobudzenie
lewodropropizyna
działą na obwodowe recepory kaszlowe poprzez selektywne oddziaływanie na obwodowe zakończenia czuciowe, modulację neuropeptydów
ogranicza proces zapalny w drzewie oskrzelowym, ogranicza nadreaktywnosć oskrzeli
szybki poczatek działania, działa 6 h
brak interakcji z innymi lekami
niepożądane: z pp, OUN (senność, dretwienia, zawroty głowy), UK (kołatanie serca)
zawiera parabeny - może dać nadwrażliwość
leczenie wysięku opłucnowego
drenaż
pleurodeza (lit, bloemycyna, doksycyklina) wideotorakoskopowa
1/3 nawrót w 3 msc
pwoikłania pleurodezy
nawrót u 1/3 w 3 msc
gorączka
ból
paika oddechowa co robić
midazolam, lorazepam
długotrwałe leczenie SSRI
limfangitis carcinomatosa
częściej M
populacja młodsza
trzeszczenia przypodstawnie
obraz ostrej niewydolności lewokomorowej bez cech powiększenia ostrej niewydolności lewokomorowej bez cech powiększenia
sylwetki serca - wysięk, linie Kerleya B, powiększenie wnęk
leczenie limfangtis carcinomatosa
rozważyć przycyznowe - CHT GKS - deksametazon leki rozszerzajace oskrzela, utrzymanie drożnosci - rozrzedzenie tlenoterpaia BDZ opiodiy
rzężenia umieraącego
Objaw wywołany przez poruszającą się wydzielinę w krtaniowej części gardła przy każdym
wdechu i wydechu ( trudności z połknięciem śliny lub wykrztuszeniem wydzieliny)
rzężenia umierajacego leczenie
Ułożenie na boku
2.
Wyjaśnienie rodzinie i opiekunom przyczyny objawu
3.
Nie zaleca się rutynowego stosowania ssaka, jeśli istnieje czop śluzu w gardle lub tchawicy,
może on być delikatnie usunięty przy użyciu cienkiego cewnika, a odsysanie wydzieliny
powinno być przeprowadzane u pacjentów głęboko nieprzytomnych
4.
Leki antycholinergiczne butylobromek hioscyny s.c 40 80mg/24h
5.
Przy znacznym upośledzeniu krążenia obwodowego bardziej skuteczna jest dożylna droga
podania wspomnianych leków
