Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

paliaty&geriatria > otępienie > Flashcards

otępienie Flashcards

1
Q

skala ADL

A

określenie zdolności osoby starszej do samodzielnego funkcjonowania oraz ustalenie jej potrzeb zdrowotnych, psychologicznych i socjalnych

Do oceny czynnościowej wykorzystuje się skalę Katza (ADL) opisującą podstawowe czynności życiowe pacjenta: zdolność utrzymywania higieny, samodzielnego ubierania się i rozbierania, podstawową mobilność, kontrolowanie podstawowych czynności fizjologicznych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

skala IADL

A

OCENIA ZDOLNOŚĆ PODSAWOWEGO
FUNKCJONOWANIA WE WSPÓŁCZESNYM OTOCZENIU, POZWALA NA
PRZYBLIŻONE ZOBIEKTYWIZOWANIE POTRZEB CHOREGO W ZAKRESIE
POMOCY/OPIEKI

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

skala Barthel

A

WYMAGANA PRZEZ NFZ
PRZY KWALIFIKACJI DO PLACÓWEK OPIEKUŃCZYCH (40 punktów - granica
finansowania przez NFZ)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

skala Tinetti

A

OCENA RYZYKA UPADKÓW - SKALA TINETTI - ZBIORCZA OCENA FUNKCJI
UKŁADU NERWOWEGO I KOSTNO-STAWOWEGO. NISKA OCENA - WSKAZUJE NA
POTRZEBĘ WYPOSAŻENIA BADANEJ OSOBY W NOCNE OŚWIETLENIE PODŁOGI,
PORĘCZE PRZY ŁÓŻKU, W ŁAZIENCE, CHODZIK

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

skala GDA

A

geriatryczna skala depresji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

funkcje poznawcze

A

(funkcje poznawcze), jak: pamięć, myślenie, orientacja,

rozumienie, liczenie, zdolność uczenia się, język i ocena

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

otępienie jaki rodzaj objawów

A

Upośledzeniu funkcji poznawczych towarzyszą zwykle, a czasami
je poprzedzają, zaburzenia sfery emocjonalno motywacyjnej oraz
obniżenie kontroli nad zachowaniem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

częstość otępień

A

Alzheimer 62%
Naczyniopochodne 17%
z ciałkami Lewy;ego 5%
czołowo-skroniowe 4%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

kryteria DSM IV otępienie

A

A.
Zaburzenia funkcji poznawczych
I.
zaburzenia pami ę ci
II.
afazja, agnozja, apraksja, zaburzenia dzia ł ań
wykonawczych (np. planowanie, organizowanie)
B.
Zaburzenia powy ż sze upo ś ledzaj ą funkcjonowanie
spo
ł eczne lub zawodowe
C.
Stopniowy początek i ciągłe narastanie zaburzeń
D.
Zaburzenia poznawcze nie są spowodowane innymi
chorobami OUN, chorobami somatycznymi i psychicznymi
E.
W/w zaburzenia nie wyst ę puj ą wy łą cznie w czasie
majaczenia
Do rozpoznania ot
ę pienia wymagane s ą co najmniej dwa zaburzenia funkcji
poznawczych, w tym pami ę ci, spe ł niaj ą ce tak ż e kryteria B,C,D i E

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

choroby somatyczne nasladujace otepienie

A

niedoczynność tarczycy
niedobór B12
zaburzenia metaboliczne
niewydolność narządowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

leki powodujace otepienie

A 
uspakajające, nasenne
neuroleptyki
p
depresyjne
p
cukrzycowe
alkohol, używki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

choroby psychiczne pwoodujące otępienie

A

depresja

Schizofrenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

choroby neirologiczne powodujące otępienie

A 
guz mózgu pierwotny
i przerzutowy
wodogłowie
normotensyjne
przewlekły krwiak
podtwardówkowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

prawdpopodbne ptępienie w AD wg kryteriów NIA

A

spełnione kryteria ICD 10 lub DSM IV

  1. skryty początek [miesiące-lata]
  2. jednoznaczny wywiad o pogorszeniu funkcjonowania poznawczego
  3. 3.Ubytki funkcjonowania społecznego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

MCI

A 
Łagodne zaburzenia poznawcze
1. Zaniepokojenie związane ze zmianą
sprawności poznawczej zgłaszane przez
pacjenta, informatora lub klinicystę
2. Obiektywne dowody na pogorszenie
dotyczące jednego lub kilku obszarów
poznawczych (zwykle łącznie z pamięcią)
3. Zachowana samodzielna zdolność
codziennego funkcjonowania
4. Brak otępienia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

MMSE zakresy punktowe

norma

A

28-30

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

MMSE zakresy punktowe

łagodne zaburzenia poznawcze

A

24-27

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

MMSE

Otępienie w lekkim stopniu zaawansowania

A

19-23

błedy w terapii, chory zwykle mieszka sam, rodzina nie dostrzega, prowadzi samochód

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Otępienie umiarkowane

MMSE

A

11-18
początkowe trudności w rozumieniu mowy, ubieraniu się
bardziej nasilone zaburzenia pamięci świeżej i odległej
•
większe trudności w odnajdowaniu słów
mogą pojawić się objawy parkinsonowskie
zazwyczaj pojawiają się tu zaburzenia zachowania i objawy psychotyczne - apatia, niepokój, drażliwość i depresja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Otępienie w znacznym ( stopniu
zaawansowania
MMSE

A

0-10

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

patogeneza AD

A

Zanik neuronów, pogorszenie ich funkcji, uszkodzenie połączeń
synaptycznych spowodowane 2 patologicznymi białkami:
•
β amyloid (A β) - zewnątrzneuronalne
•
hiperfosforylowane białko tau - wewnątrznaeuronalnie

smierć neuronów –> spadek neuroprzekaźników, w tym Ach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

jakich przekazników brakuje w AD

A

śmierć neuronów - spadek Ach, ale też 5HT, NA, D

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

keidy objawy kliniczne w AD

A

Objawy kliniczne pojawiają się po wyczerpaniu możliwości
kompensacyjnych mózgu
(przy zmniejszeniu się liczby neuronów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

czynniki ryzyka AD, niemodyfikowalne

A

•
Wiek
•
Jednogenowe dziedziczenie autosomalne dominujące nosicielstwo
mutacji genów dla białka prekursorowego β amyloidu amyloid
precursor protein APP) lub presenilin 1 i 2 (enzymów
odszczepiających β amyloid od APP) → ryzyko zachorowania
100%, występuje u 1,5% 5 % AD
•
Polimorfizm genu apoliporoteiny E (APO E) →nosicielstwo dwu
alleli  4 → ryzyko zachorowania kilkunastokrotnie
•
•→nosicielstwo jednego allelu  4 → ryzyko zachorowania
kilkukrotnie)
•
Izoforma  2 → działanie ochronne
•
Płeć (badania sugerują przewagę kobiet)

25
Q

działąnie ochronne na wystąpienie AD

A

izoforma e2 - działanie ochronne

26
Q

czynniki ryzyko modyfikowalne AD

A 
•
Naczyniowe czynniki ryzyka
•
Poziom wykształcenia
•
Samotne życie
•
Brak kontaktów towarzyskich i rodzinnych
•
Niewystarczająca aktywność ruchowa
•
Używki (alkohol, papierosy) wtórnie poprzez uszkodzenie naczyń
•
Nieleczona głuchota, brak jej wczesnego aparaturowania
•
Wieloletnia, zaniedbana zaćma
•
Zwyrodnienie plamki żółtej
27
Q

jak powstają zaburzenia naczyniowe w AD

A


uszkodzenie ultrastruktury kapilar mózgowych

depozycja kolagenu typu IV→ proces włóknienia

pogrubienie błony podstawnej kapilar →

zwolnienie transportu substancji odżywczych
do neuronów, upośledzenie eliminacji
toksycznych produktów przemiany materii

niedokrwienie → stymulacja amyloidogenezy

uszkodzenie bariery krew mózg →↑ złogów Aß

niedokrwienie → ↑hiperfosforylacji białka tau

28
Q

otępienie czołowo skorniowe

A
  1. Zaburzenia zachowania lub deficyt poznawczy:
    a. wczesne i postępujące zmiany osobowości
    i zachowania niewłaściwe działania i reakcje,
    odhamowanie, brak krytycyzmu wariant czołowy
    b. wczesne i postępujące zaburzenia językowe
    (zaburzenia ekspresji mowy lub trudności
    z nazywaniem i rozumieniem słowa), objaw
    tzw. pustej mowy wariant skroniowy
  2. Deficyt w/w zaburza funkcjonowanie społeczne, zawodowe
  3. Powolny początek i postępujący charakter
  4. Zaburzenia w/w nie są spowodowane inną chorobą
    OUN i nie występują w delirium
  5. Wykluczone są inne choroby psychiczne
29
Q

otępienie z ciałami Lewy’ego

A 
Otępienie
\+ występowanie poniższych objawów:

2/4 = prawdododobna LBD

¼= możliwa LBD
•
fluktuacje zaburzeń poznawczych
•
nawracające omamy wzrokowe
•
objawy parkinsonowskie
(wystarczy jeden z objawów: drżenie,
bradykineza ,
•
zaburzenia snu w fazie REM
30
Q

otępienie naczyniowe

A

Otępienie + następujące zmiany:
choroba naczyń mózgowych manifestująca się obecnością
ogniskowych objawów neurologicznych, potwierdzona
w neuroobrazowaniu
mnogie zawały związane z chorobą dużych naczyń
zawały strategiczne
liczne zawały
lakunarne w jądrach podstawy i istocie białej
nasilone uszkodzenia okołokomorowe istoty białej
Kombinacje tych zmian
zależność między obiema chorobami:
początek otępienia w ciągu trzech miesięcy od rozpoczęcia
udaru lub nagłe pogorszenie w zakresie funkcji poznawczych

31
Q

jakie mziany w neuroobrazowaniu w optępieniu naczynipochodnym

A

mnogie zawały związane z chorobą dużych naczyń
zawały strategiczne
liczne zawały
lakunarne w jądrach podstawy i istocie białej
nasilone uszkodzenia okołokomorowe istoty białej
Kombinacje tych zmian
zależność między obiema chorobami:
początek otępienia w ciągu trzech miesięcy od rozpoczęcia
udaru lub nagłe pogorszenie w zakresie funkcji poznawczych

32
Q

AD leczenie

A 
Inhibitory
acetylocholinesterazy
•
do nepezil
•
rivastygmina
Memantyna
antagonista receptora NMDA
(kwasu N metylo D asparginowego)

d ziałanie prokognitywne i neuroprotekcyjne ,

ochrona neuronów przed toksycznym działaniem
nadmiernej stymulacji glutaminergicznej
i beta
amyloidu
33
Q

BPSD

A

behaviroal and pscyhical symptoms in dementia

34
Q

BPSD - co zrobić

A

Określenie sytuacji i przyczyn mogących powodować
objawy (telewizor, lustro, kąpiel)

Wykluczenie przyczyn somatycznych

Wdrożenie postępowania niefarmakologicznego

Wczesne włączenie AChEI i/lub memantyny

Włączenie małej dawki neuroleptyku nowej generacji i
/lub trazodonu ,
po 3 miesiącach od ustabilizowania objawów redukcja
dawki

35
Q

w AD jaki lek jeśli wsytępuje depresja

A

sertralina

citalipram

36
Q

w AD jaki lek jeśli wsytępuje pubudzenie/agresja

A

kwas walproinowy

tiapryd (neurloptyk ii gen)

37
Q

w AD jaki lek jeśli wsytępuje lęk

A

buspiron, citalopram, tianeptyna

38
Q

w AD jaki lek jeśli wsytępuje psychoza

A

risperydon kwetiapina

39
Q

w AD jaki lek jeśli wsytępuje zaburzenia snu

A

melatonina
trazodon
mirtazapina

40
Q

jak wygladaja zmiany w AD sekwencja

A
  1. odkładanie beta-amyloidu (zewnatrzkomorkowo) –> badanie pmr, PET
  2. zaburzenia funkcjonowania synaps (fMRI, FDG-PET)
  3. uszkodzenie neuronów związane z bialekim tau (badanie pmr)
  4. zaburzenia struktury mózgu (wolumetria)
  5. zaburzenie czynności poznawczych
  6. zaburzenie funkcjonowania klinicznego
41
Q

otępienie naczyniopochodne a AD

A

punkty <=4 –> AD
>=7 –> VaD

za 2 pkt: nagły poącztek, fluktuacje, udar, objawy neurologivzne podmiotowe i przedmiotowoe

42
Q

leki powodujące zaburzenia zachowanie

A 
BZD
NLPZ
sterdy
metoklopramid
klonidyna
INF
tamoksifen
cisplatyna 
winkrysttyna
alkohol
43
Q

zaburzenia zachowania w otępieniu

A 
Urojenia
•
Halucynacje
•
Pobudzenie/agresja (popadanie w złość, powtarzanie pytań, kłótliwość, ciągłe
uskarżanie się, chomikowanie, kiwanie się, krzyki, inne nieadekwatne dźwięki,
odmowa przyjęcia pomocy/opieki, „ucieczka” z domu); agresja fizyczna i słowna.
•
Dysforia, depresja
•
Lęk (także podążanie za opiekunem)
•
Apatia
•
Drażliwość
•
Euforia
•
Odhamowanie (nieprawidłowe zachowania społeczne lub seksualne)
•
Aberracyjne zachowania motoryczne (wędrowanie, grzebanie w śmieciach)
•
Nocna aktywność
•
Zaburzenia apetytu / jedzenia
44
Q

narzędzie do oceny zaburzeń zachowania

A

neuropsychiatric inventory NVI

45
Q

NPI - ocena

A 
ocena częstości i nasilenia
WYNIK LICZBOWY NPI:
< 20
ŁAGODNE ZABURZENIA ZACHOWANIA
20
50 UMIARKOWANE ZABURZENIA ZACHOWANIA
>50
CIĘŻKIE ZABURZENIA ZACHOWANIA
46
Q

NPI zastosowanie

A

ocena zmian zachowania
w rozbudowanej wersji - ocena wpływu zmian zachowania na opiekuna
monitorowanie skuteczności terapii

47
Q

postępowanie w zaburzeiach zachowania

A

Metody
terapeutyczne:
•
Terapia reminiscencyjna: przywoływanie pozytywnych doświadczeń, wspomnień (wspólne
oglądanie zdjęć, pamiątek, znanych przedmiotów, itp.)
•
Terapia walidacyjna: poprawa samopoczucia pacjenta poprzez potwierdzanie jego
spostrzeżeń, co daje mu poczucie zrozumienia;
•
Terapia symulowanej obecności: np. otaczanie pacjenta znanymi głosami bliskich z
odtwarzacza audio
•
Terapia kognitywna: ma na celu poprawę pamięci i orientacji w rzeczywistości,
np. częste informowanie o miejscu i aktualnym czasie, prowadzenie pamiętnika,
terminarza, aktywne oglądanie programów informacyjnych, rozmowy na bieżące
tematy;
•
Muzykoterapia;
•
Aromaterapia;

48
Q

rysperydon, kwetiapina, olanzapina - parkinson, sedacja

A

sedacja najmniej rispreydon

parkinson najmiej olanzapina

49
Q

donepezyl

A

umiarkowane działanie w depryjncyh, pobudzeiu, lęu, apatii

50
Q

rywastygmina

A

umiarkowane w pobudzeniu, deoresji, lęki, psychotycznych, snu

51
Q

galantamina

A

lękowe, apatia

52
Q

memantyna

A

pobudzenie, urojenia, agresja

53
Q

leki p/padaczkowe w zaburzeniach zachowania

A

KBZ - pobudzenie, agresja

walproinian - pobudzenie, agresja, drażliwość, labilność emocjonalna

54
Q

lęk, apatia, depresja w AD

A

moklobenid

55
Q

pobudzenie, psychotyczne w AD

A

sertralina, citalopram

56
Q

depresja, agresja słowna, lęk, z snu w AD

A

TRAZODON

57
Q

profil receptorowy TIAPRYD

A

D2, D3

pobudzneie, agresja, lęk

58
Q

haloperidol a rysperidon receptry

A

risperidon hamuje bardziej rec a2 adrenergiczny

paliaty&geriatria (29 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions