Środki odkażające, pochodne chinoliny, nitrofuranu, nitroimidazolu, DHFR, inhibitory gyrazy Flashcards
Środki utleniające:
Utleniają DNA oraz grupy -SH białek i enzymów
NADTLENEK WODORU - 30% przyżega tkanki, 3% przemywanie ran, 0,3% płukanie jamy ustnej. NISZCZY PRZETRWALNIKI
NADTLENEK BENZOILU - utleniająco + keratolitycznie, leczenie trądziku młodzeńczego
NADMANGANIAN POTASU - 0,03-0,1% odkażanie ran i błon śluzowych, w stężeniu >0,2% drażni tkanki. NISZCZY PRZETRWALNIKI.
Które środki odkażające z grupy środków utleniających niszczą przetrwalniki?
- nadtlenek wodoru
- nadmanganian potasu
Kwasy jako środki odkażające:
- denaturują białka, rozszczepiają DNA
KWAS SALICYLOWY - działanie keratolityczne, 2-10% r-r poprawia penetrację etanolu w naskórku
KWAS BENZOESOWY - konserwacja żywności i środków farmaceutycznych, drażni śluzówkę żołądka, może nasilać chorobę wrzodową
Detergenty jako środku odkażające:
CHLOREK BANZALKONIUM
CHLOREK BENZOKSONIUM
ETYLOSIARCZAN MECETRONIUM
CETYLPIRYDYNIUM
- tenzydy kationowe ulegające dezaktywacji tenzydami anionowymi (mydłami!)
- zabijają bakterie Gram +, słabiej Gram-ujemne
- NIE DZIAŁAJĄ na prątki i przetrwalniki
- czwartorzędowe związki amoniowe
- odkażanie skóry i błon śluzowych
FORMALDEHYD
- aldehyd –> środek odkażający, rozpuszczalny w wodzie gaz
- bakterio-, grzybo-, wirusoBÓJCZY, długo działając zabija przetrwalniki
- 40% r-r –> formalina => martwica tkanek
- 2-10% odkażanie narzędzi i urządzeń
- amoniak znosi jego działanie
PARAFORMALDEHYD
- polimery formaldehydu, uwalniający go po ogrzaniu
- ostre zatrucia oparami –> martwica śluzówek GDO, przełyku, jamy ustnej
- długotrwała ekspozycja –> zapalenie spojówek, śluzówki nosa i gardła
METENAMINA (Urotropina)
- w kwaśnym pH moczu uwalnia formaldehyd
- doustnie w odkażaniu DM (zakażenia DM, podajemy razem ze środkami zakwaszającymi mocz)
ALDEHYD GLUTAROWY
- bakterio, wiruso, grzybo, PRZETRWALNIKOBÓJCZO
- sterylizacja narzędzi i sprzętu
TAUROLIDYNA
formaldehyd + tauryna
- bakterio- i grzyboBÓJCZO
- miejscowo na rany tkanek miękkich i kości
- przemywanie jam ciała (r-r 0,5 -2%) w ZNIECZULENIU OGÓLNYM (bardzo bardzo boli)
Alkohol etylowy:
- bakterio, grzybo, wirusobójczo
- denaturacja białek, niszczenie błon lipidowych
- NIE DZIALA na przetrwalniki
- 70% r-r = optymalne działanie, odkażanie nieuszkodzonej skóry
- kwas salicylowy (o działaniu keratolitycznym) ułatwia jego penetrację w naskórku
fenole
wykorzystywane pochodne chlorowane
TRYKLOZAN
- budowa fenolowa
- słabo wirusobójczo, grzybo i bakteriobójczo (gł. Gram +)
- kosmetyki, środki higieny szpitalnej
- czasami powstawanie oporności krzyżowej na ten lek i inne antybiotyki
- hamuje enzymy odpowiedzialne za syntezę ściany bakterii
CHLOROWCOPOCHODNE jako srodki odkażające:
- denaturują białka
- CHLORAMINA B - 2-5% odkażanie pomieszczeń i urządzeń sanitarnych , 0,5-2% odkażanie tkanin i sprzętu
- CHLORAMINA T - 0,25-0,5% odkażanie rąk; 0,05-0,25% płukanie jamy ustnej, pęcherza, pochwy
- CHLORHEKSYDYNA - bakterio, grzybo, wirusoSTATYCZNIE; nie drażni, jako mydło się stosuje. Odkażanie pola operacyjnego. Uwaga! CHlorheksydyna może przenikać przez skórę noworodków (zatrucia), powoduje brunatne przebarwienia zębów
Kiedy nie można stosować chlorheksydyny?
przy operacjach na uchu środkowym lub neurochirurgicznych –> uszkadza nerwy
JODYNA
3% alkoholowy roztwór jodu
- zabija pierwotniaki, powoli przetrwalniki, bakterie, wirusy, grzyby
- odkażanie nieuszkodzonej skóry
- może powodować podrażnienia i reakcje alergiczne
- nie można podawać pacjentom z nadczynnością tarczycy
Płyn Lugola;
- roztwór jodu w jodku potasu
- rzadko pędzlowanie migdałków, błony śluzowej w jamie ustnej
- może powodować podrażnienie i odczyny alergiczne
- nie stosujemy u osób z nadczynnością tarczycy
Jodofory
- koloidalne roztwory jodu w amfifilnych polimerach
- powoli uwalniają jod
- mniej drażniące niż jodyna
- nadają się do odkażania błon śluzowych i skóry
