Leki układu krzepnięcia Flashcards
1
Q
ABCYKSYMAB
A
- fragment Fab monoklonalnego przeciwciała przeciw receptorowi dla fibrynogenu GP IIb/IIIa
- dożylnie w angioplastyce tętnicy wieńcowej u osób, które mają duże ryzyko zawału serca lub zgonu i NIE BYLI wcześniej leczeni lekami z tej grupy
- może uczulać
2
Q
EPTYFIBATYD
A
- heptapeptyd
- modulator sekwencji RGD
- inhibitor receptora GP IIb/IIIa
- nie uczula
- OZW NSTEMI u osób obciążonych wysokim ryzykiem zgonu lub zawału
- w obniżeniu ST w EKG
- u pacjentów z cukrzycą
3
Q
TYROFIBAN
A
- pochodna tyrozyny (niepeptydowy!)
- modulator sekwencji RGD
- inhibitor receptora GP IIb/IIIa
- nie uczula
- OZW NSTEMI u osób, które mają duże ryzyko zgonu lub zawału
- obniżenie ST w EKG
- u pacjentów z cukrzycą
4
Q
PIKOTAMID
A
- inhibitor receptora dla TXA2 i jednocześnie inhibitor syntazy TXA2
- u pacjentów z miażdżycą kończyn dolnych
- zmniejsza prawdopdobieństwo zdarzeń sercowo-naczyniowych
5
Q
DIPRYDAMOL
A
- nieselektywny inhibitor fosfodiesterazy–> zwiększa poziom cAMP w płytkach –> hamuje to receptor dla fibrynogenu i zmniejsza agregację
- wskazanie kardiologiczne: razem z warfaryną u pacjentów z mechanicznymi zastawkami
- diagnostyka: wywołuje zespół podkradania - wzrost przepływu w t. wieńcowych zdrowych a spadek w tych zmienionych miażdżycowo
Uwaga:
przedłuża okres półtrwania antyarytmicznej adenozyny!
6
Q
CYLOSTAZOL
A
- selektywny inhibitor fosfodiesterazy 3 (PDE3) - w płytkach i komórkach mięsni gładkich
- antyagregacyjnie i miorelaksacyjnie
- u chorych z chromaniem przestankowym, u których nie można wykonać rewaskularyzacji
- można stosować u pacjentów z cukrzycą, bo nie zmienia metabolizmu glukozy
- nie ma wskazań jako lek przeciwpłytkowy
7
Q
EPOPROSTENOL
A
- analog PGI2 (syntetyczny, nietrwały - więc działania niepożądane szybko ustępują po odstawieniu)
- najsilniejszy inhibitor agregacji płytek (działa przez receptor IP i zwiększenia cAMP)
Zastosowanie: - operacje z krążeniem pozaustrojowym, hemodializy
- schorzenia przebiegające z małopłytkowością
- pierwotne nadciśnienie płucne
- choroba Raynaud
- schorzenia ze zwężeniem t. obwodowych
Niepożądane:
- obniżenie CTK
- zaczerwienienie twarzy
- pulsujący ból głowy
- kolka, nudności
- krwawienia
8
Q
ILOPROST
A
- stabilny analog PGI2 (t1/2 = 30 minut)
Zastosowanie: - choroby ze zwężeniem tętnic obwodowych jeśli angioplastyka i operacje są niemożliwe
- pierwotne nadciśnienie płucne
Przeciwwskazania do stosowania:
- nadwrażliwość na ILOPROST
- stany grożące nadmiernym krwawieniem
- niewyrównana niewydolność serca
- poważne zaburzenia rytmu
- OZW w ciągu ostatnich 6 miesięcy
- zaawansowana ChNS
- udar mózgu/ TIA w ciągu ostatnich 3 miesięcy
9
Q
TREPROSTYNIL
A
- analog PGI2
- w nadciśnieniu płucnym
- hamuje agregację płytek i ma bezpośrednie działanie wazodylatacyjne na tętniczki płucne
10
Q
WORAPAKSAR, ATOPAKSAR
A
- antagoniści receptorów aktywowanych przez trombinę PAR-1
- hamują trombinozależną agregację płytek
- bardzo silnie działają - mogą się przydarzyć poważne powikłania krwotoczne
- WORAPAKSAR niedozwolony u osób w grupie ryzyka udaru mózgu
11
Q
TERUTROBAN
A
- selektywny inhibitor receptorów dla TXA2
- hamuje trombinozależą agregację płytek
12
Q
Antagoniści witaminy K, mechanizm działania i zastosowania:
A
- hamowanie powstawania w wątrobie czynników krzepnięcia: II, VII, IX, X
- hamowanie powstawania białek C i S
- ingerencja w proces potranslacyjnej gamma-karboksylacji (uniemożliwia czynnikom i białkom przyleganie do powierzchni płytek krwi, co uniemożliwia interakcję)
- działają tylko in vivo
- skuteczność mierzona czasem protrombinowym (INR)
- efekty dopiero po kilku dniach stosowania, dlatego najpierw podajemy na zakładkę z heparyną
Zastosowania:
- żylna choroba zakrzepowo-zatorowa
- profilaktyka zatorów tętniczych w migotaniu przedsionków
- profilaktyka zakrzepów przy mechanicznych zastawkach
Działania niepożądane:
- krwawienia (–> jeśli tak przerywamy terapię i podajemy dożylnie witaminę K)
- zespół purpurowych stóp
- martwica skóry
- reakcje uczuleniowe
- teratogenność
13
Q
ACENOKUMAROL
A
- pochodna hydroksykumaryny
- max stężenie we krwi po 2-3 h
- biologiczny t1/2 = 8-10h
- w przypadku choroby nerek, tyreotoksykozy, stanów zapalnych i nowotworów zmniejsza się wiązanie Acenokumarolu –> więcej formy wolnej –> większe ryzyko krwawień
14
Q
WARFARYNA
A
- racemiczna mieszanina stereoizomerów:
a) słabego R - metabolizowanego przez CYP3A4 i CYP1A2
b) silnego S - metabolizowany przez CYP2C9 - genetyczny polimorfizm CYP2C9 może predysponować do wzmożonych interakcji warfaryny
- max stężenie we krwi po ok. 1,5h
- bioloiczny t1/2 = 36-42h
- stany chorobowe mniej wpływają na wiązanie warfaryny niż acenokumarolu
15
Q
FENPROKUMON
A
- antagonista witaminy K stosowany głównie w Niemczech
16
Q
TEKARFARYNA
A
- metabolizowany przez esterazy, a nie przez CYP450 –> dłuższy okres półtrwania
17
Q
Leki NASILAJĄCE działanie antagonistów wit. K:
A
- inhibitory CYP450:
Cyprofloksacyna, Erytromycyna, Flukonazol, Izoniazyd, Kotrimoksazol, Metronidazol, Amiodaron, Diltiazem, Fenofibrat, Klofibrat, Propafenon, Propranolol, Fenylbutazon, Cytalopram, Entakapon, Sertralina
18
Q
leki OSŁABIAJĄCE działa antagonistów wit K:
A
- induktory CYP450:
Gryzeofulwina, Rybawiryna, Ryfampicyna, Cholestyramina, barbiturany, Karbamazepina, Merkaptopuryna
19
Q
Heparyna niefrakcjonowana:
A
- endogenny polianionowy antykoagulant (sulfonowany polisacharyd)
- powstaje i jest gromadzony w ziarnistościach mastocytów
- lecznicza - z błony śluzowej jelit świń
- tworzy kompleks z cząsteczką antytrombiny –> przekształca ją w szybko działający inhibitor
- blokują trombinę, IXa, Xa, XIa, XIIa (hamują aktywność i powstawanie trombiny)
- częścią aktywną cząsteczki heparyny jest pentasacharyd
- heparyna nie zużywa się w reakcji (jedna cząsteczka heparyny, może aktywować wiele cząsteczek antytrombiny)
- działa in vivo i in vitro
- podskórnie lub dożylnie (UWAGA: podanie domięśniowe grozi krwawieniami)
- monitorowanie leczenia przez APTT
Działania niepożądane:
- krwawienia (=> PROTAMINA)
- osteoporoza
- martwica skóry
- reakcje alergiczne
- łysienie
- małopłytkowość (nieimmunologiczne lub HIT!)
20
Q
Wskazania do stosowania heparyny:
A
- profilaktyka, leczenie żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
- udary mózgu
- niestabilna choroba wieńcowa
- OZW STEMI i NSTEMI
- protezy zastawkowe serca
- zatory tętnicze
- przezskórne interwencje wieńcowe
21
Q
Heparyny drobnocząsteczkowe - nazwy preparatów:
A
- ENOKSAPARYNA
- NADROPARYNA
- DALTEPARYNA
- BEMIPARYNA
- CERTOPARYNA
- PARNAPARYNA
- REWIPARYNA
- TYNZAPARYNA
22
Q
Heparyny drobnocząsteczkowe:
A
- krótsze niż niefrakcjonowana łąńcuchy polisacharydowe
- hamują Xa, ale nie działają na trombinę
- nie wydłużają APTT
- nie wymagają kontroli laboratoryjnej
- nie są inaktywowane przez PROTAMINĘ
Niepożądane:
- powikłania krwotoczne
- zmniejszenie masy kostnej
- małopłytkowość (mniejsza niż heparyna niefrakcjonowana)
23
Q
SEMULOPARYNA
A
- heparyna ultradobnocząsteczkowa
- hamuje Xa silnie, 80x silniej niż trombinę
24
Q
FONDAPARYNUKS
A
- inhibitor czynnika Xa, pentasacharyd
- zwiększa akt. antytrombiny ok. 300 razy
- nie wiąże się z płytkami - nie powoduje małopłytkowości
- wydalany przez nerki
- nie ma swoistego środka neutralizującego
- nie trzeba laboratoryjnie monitorować leczenia
- brak interakcji z Aspiryną i warfaryną
Zastosowania:
- zawał NSTEMI
- profilaktyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
- profilaktyka zakrzepicy żylnej przy alloplastyce stawu biodrowego
- zakrzepica w przebiegu HIT
25
Q
IDRAPARYNUKS
A
- inhibitor Xa
- wycofany, bo powodował dużo powikłań krwotocznych już na etapie badań klinicznych
26
Q
IDRABIOTAPARYNUKS
A
- pochodna idraparynuksu i biotyny –> dzięki biotynie można hamować jego działanie (AWIDYNA)
- powoduje mniej krwawień
- niewielka akumulacja aktywności przeciwzakrzepowej
27
Q
RYWAROKSABAN
A
- -> DOUSTNY inhibitor Xa niezależnie od tego czy Xa jest wolny czy związany z Va w kompleks protrombinazy
- metabolizm w wątrobie
28
Q
bezpośrednie doustne antykoagulanty (niebędące antagonistami wit. K)
A
RYWAROKSABAN
EDOKSABAN
BETRIKSABAN
APIKSABAN
29
Q
ANDEKSANET ALFA
A
- rekombinowany modyfikowany Xa
- wiąże się w osoczu z RYWAROKSABANEM i APIKSABANEM odwracając ich działanie
30
Q
DANAPROID
A
- mieszanina heparynoidów
- hamuje Xa 20x silniej niż trombinę
- może być stosowany w HIT, bo nie jest wiązany przez pc p/ heparynie
31
Q
DEFIBROTYD
A
- polideoksyrybonukleotyd
- działa przeciwzakrzepowo i fibrynolitycznie
- aktywność przeciwzakrzepowa jest umiarkowana (mniejsza niż heparyny i warfaryny) - można stosować u pacjentów z duży ryzykiem krwawienia
- leczenie wątrobowej choroby wenookluzyjnej
32
Q
heparyny rekombinowane:
A
Lepirudyna
Dezyrudyna
(ich oraz Biwalirudyny nie można podać w niewydolności nerek)
33
Q
heparyny syntetyczne:
A
- Biwalirudyna
- Argatroban
34
Q
Hirudyny:
A
- bezpośrednie inhibitory trombiny (kompleks z trombiną, nie może się wiązać z fibrynogenem)
Wskazania: - małopłytkowość poheparynowa
- profilaktyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
- PCI
- OZW
- udar mózgu
Niepożądane:
- powikłania krwotoczne
- wstrząs anafilaktyczny (jeżeli Lepirudyna zastosowana ponownie w czasie krótszym niż 3 miesiące od jej poprzedniego użycia)
35
Q
Przeciwwskazania do stosowania hirudyn:
A
- ciąża, karmienie
- niewydolność nerek (rekombinowane i Biwalirudyna)
- niewydolność wątroby (Argatroban)
- uczulenie na lek
36
Q
DABIGATRAN
A
- doustnie
- profilaktyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
- nie trzeba oznaczać APTT
- odwraca jego działaie IDARUCYZUMAB
37
Q
Przeciwwskazania bezwzględne do stosowania leków przeciwzakrzepowych:
A
- skaza krwotoczna
- objawy krawień z przewodu
- choroba przewodu związana z dużym ryzykiem krwawienia
- objawowe nadciśnienie wrotne
- rozwarstwienie aorty
- ciąża (dot. doustnych antykoagulantów)
38
Q
Co może powodować zmienne reakcje na KLOPIDOGREL:
A
- zbyt mała dawka nasycająca/podtrzymująca, nieprzyjmowanie leku
- inne leki hamujące jego wchłanianie lub metabolizm (np. inhibitory pompy protonowej)
- otyłość, palenie, cukrzyca
- zmienność genetyczna rec. P2Y12
CYP2C192 –> osłabia działanie tego leku
CYP2C1917 –> nasila jego aktywność
