Podwzgórze, przysadka, tarczyca nadnerca Flashcards
1
Q
SERMORELINA
A
- analog GHRH
- diagnostyka niedoboru GH (czy przyczyna w podwzgórzu czy w przysadce)
- leczenie niedoboru GH w kacheksji z przyczyn podwzgórzowych lub kacheksji w AIDS
2
Q
TESAMORELINA
A
- analog GHRH
- leczenie lipodystrofii w przebiegu terapii AIDS
3
Q
GRELINA
A
- peptyd pobudzający wydzieanie GH niezależnie od GHRH
4
Q
analogi somatostatyny:
A
- dłużej działają niż SS
- stosowane w akromegalii, gruczolakach przysadki, neo neuroendokrynnych przewodu pokarmowego i krwawiących żylakach przełīku (WAPREOTYD)
- OKREOTYD - co 8 h podskórnie lub raz w miesiącu domięśniowo (LAR)
- LANREOTYD - raz w tygodniu lub raz w miesiącu w formie autożelu
- PAZYREOTYD - wieloreceptorowy agoniśta receptorów dopaminowych (1,2,3,5)
Niepożądane:
- wzrost ryzyka kamicy żółciowej
- upośledzenie wydzielania insuliny (długoterminowo- cukrzyca)
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
5
Q
BROMOKRYPTYNA:
A
- nieselektywny agonista rec. dopaminowych
- hamuje wydzielanie PRL, GH, TSH
- można stosować w hiperprolaktynemii, akromegalii
6
Q
Leczenie akromegalii:
A
- analogi Somatostatyny
- agoniści receptorów dopaminowych i substancje zwiększające transmisję na szlaku dopaminowym
- PEGWISOMANT
7
Q
Leczenie krwawiących żylaków WAPREOTYDEM, mechanizm:
A
- zahamowanie produkcji naczyniorozszerzających
- obkurczanie tętnic doprowadzających krew do żylaków
- skutecznosc podobna do wazopresyny i chirurgicznej skeloterapii.
8
Q
KABERGOLINA
A
- selektywny agonista receptorów dopaminowych (D2)
- skuteczna w terapii gruczolaków wydzielających GH, PRL i TSH
Niepożądane:
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- w przypadku dużych dawek - zaburzenia pracy zastawki (przedsionkowo-komorowa prawa)
9
Q
PEGWISOMANT
A
- pegylowany peptydowy analog GH - współzawodniczy z nim o miejsce na receptorze
- codzienne zastrzyki podskórne
- pegylacja wydłuża czas półtrwania i zmniejsza immunogenność leku
- bardzo skuteczny i drogi
Niepożądane: - rzadko zaburzenia funkcji wątroby i podrażnienia skórne w miejscu podania
10
Q
zespół Larona
A
- względny niedobór GH, spowodowany brakie wytwarzania IGF-1
11
Q
MEKAZERMINA
A
- analog IGF-1, stosowany w zespole Larona
- w połączeniu z IGFBP-3 –> w kacheksji neo i AIDS, badania co do użycia w stwardnieniu zanikowym bocznym ; korzystne u pacjentów, którzy mają przeciwciała przeciw GH oraz tych u których sam IGF-1 wywołuje hipoglikemię
12
Q
SOMATROPINA , SOMATREM
A
- syntetyczne analogi GH
- SOMATROPINA - identyczna z naturalnym
- SOMATREM - wydłużony o N-końcową metioninę
13
Q
PEKSACERFONT
A
- antagonista receptora typu 1 dla CRH
- ma mieć dzialanie anksjolityczne (CRH podobno powoduje stany lękowe)
14
Q
GOZERELINA
A
- superagonista receptora dla GnRH
- funkcjonalny antagonista
- ## dostępna w formie wolno uwalnianej podawana raz w miesiącu
15
Q
Funkcjonalni antagoniści receptora GnRH, zastosowanie:
A
- endometrioza
- włókniaki macicy
- przedwczesne dojrzewanie płciowe
- rak gruczołu krokowego ( na początku w osłonie antagonistów receptora testosteronowego )
- procedura zapłodnienia in vitro (GANIRELIKS, CETRORELIKS)
Działania niepożądane:
- uderzenia gorąca,
- bóle głowy
- zaburzenia nastroju
- zmniejszone libido
16
Q
LEUPRORELINA, HISTRELINA
A
- funkcjonalni antagoniści receptora GnRH
- wstrzykiwane raz dziennie domięśniowo
17
Q
GONADORELINA
A
- jedyny funkcjonalny agonista rec GnRH
- t1/2 = 5 minut, więc spełnia warunek pulsacyjnego pobudzania receptorów
- leczenie niewystępowania cykli miesiączkowych z powodu braku stymulacji z podwzgórza
- ocena zdolności komórek przysadki do wydzialania FSH i LH
18
Q
CETRORELIKS, GANIRELIKS
A
- antagoniści rec. GnRH
- w procedurze in vitro
- lepsza kontrola nad cyklem miesiączkowym i owulacją
19
Q
ABARELIKS, DEGARELIKS
A
- antagoniści rec. GnRH
- farmakologiczna kastracja w zaawansowanym raku prostaty (jednorazowe wstrzyknięcie domięśniowe )
ABARELIKS może powodować reakcje anafilaktyczne oraz zaburzenia rytmu serca (wydłużenie QT)
20
Q
MENOTROPINA
A
- mieszanina FSH i LH z moczu
- w hipogonadyzmie hipogonadotropowym u mężczyzn
- w bezpłodności spowodowanej brakiem owulacji na początku cyklu (a potem gonadotropina kosmówkowa w celu wywołania owulacji)
21
Q
UROTROPINA
A
- oczyszczone FSH z moczu
- stosowane do wywołania owulacji podczas procedury in vitro
22
Q
GONADOTROPINA KOSMÓWKOWA
A
- produkowana przez łożysko
- uzyskiwana z moczu kobiet cieżarnych
- właściwości podobne do LH
- przed pokwitaniem w celu wywołania zstąpienia jąder u chłopców z wnętrostwem
- razem z MENOTROPINĄ w leczeniu bezpłodności spowodowanej brakiem owulacji
23
Q
FOLITROPINA REKOMBINOWANA
A
- rekombinowane ludzkie FSH (inżynieria genetyczna)
- wywolanie owulacji w procedurze in vitro
24
Q
PROTYRELINA
A
- diagnostyka niedoczynności tarczycy
- działanie: przeciwbólowe, przeciwdrgawkowe, neuroprotekcyjne, chroniące układ oddechowy wcześniaków
25
Q
TYREOTROPINA
A
- w raku tarczycy i wolu wieloguzkowym ( razem z jodem radioaktywnym - zwiększa jego wchłanianie)
26
Q
KORTYKORELINA (CRH)
A
- stymuluje produkcję ACTH w przysadce
- diagnostyka nadmiaru GKS i ACTH :
gruczolak przysadki wydzielający ACTH jest niewrażliwy na długą pętlę sprzężenia, ale reaguje na egzogenny CRH
ektopowe źródło ACTH i przerosłe nadnercza nie reagują na długą pętlę sprzężenia ani na CRH
27
Q
AMINOGLUTETYMID
A
- hamuje CYP11A1 (powstawanie pregnenolonu z cholesterolu) oraz aromatazę (powstawanie estrogenów z adrostendionu i testosteronu)
- blokuje syntezę wszystkich hormonów kory nadnerczy
- w raku sutka z przerzutami, chorobie Cushinga i nowotworach kory nadnerczy
28
Q
METYRAPON
A
- hamuje 11B-hydroksylazę (hamowaniepowstawania GKS i MKS –> zwiększa się wytwarzanie androgenów nadnerczowych)
- czasem w chorobie Cushinga
29
Q
KETOKONAZOL
A
- hamuje 17,20-liazę steroidową, hamuje więc powstawanie androgenów nadnerczowych –> może powodować ginekomastię u mężczyzn
- pomocniczo w neo gruczołu krokowego u mężczyzn oraz w zespole Cushinga
30
Q
TRILOSTAN
A
- hamuje dehydrogenazę 3B-hydroksysteroidową
- dawniej w chorobie Cushinga, teraz wycofany
