Schizofrenia Flashcards
Które leki z grupy pochodnych fenotiazyny o łąńcuchu alifatycznym stosujemy do hamowania pobudzenia w schizofrenii?
CHLORPROMAZYNĘ i PROMAZYNĘ
LEWOMEPROMAZYNA jest sotosowana zarówno w pobudzeniu jak i w obniżeniu nastroju (ma działanie przeciwdepresyjne)
U kogo nie zatosujemy LEWOMEPROMAZYNY?
u osób z chorobami układu krążenia - działa silnie alfa1-adrenolitycznie
Schizofrenia mechanizm:
Zaburzenia szlaków dopaminergicznych na drodze z:
a) nakrywki środmózgowia do jądra półleżącego, hipokampa, prążkowa i ciała migdałowatego - odpowiada za objawy dodatnie choroby(szlak mezolimbiczny)
b) nakrywki śródmózgowia do kory przedczołowej - szlak mezokortykalny odpowiadający z aobjawy ujemne schizofrenii
Prawdopodobnie udział także zaburzeń na szlakach serotoninergicznych i dopaminergicznych
Jak leczymy schizofrenię?
Korzystne efekty daje:
- hamowanie nadmiernej sygnalizacji dopaminergicznej - blokada receptorów dopaminowych D2
- hamowanie aktywności receptorów 5HT2 (działające przez PLP C)
Leki typowe w schizofrenii:
- głównie antagoniści receptorów D2 (hamujących)
- siła zależna od siły wiązania z tymi receptorami (np. HALOPERYDOL, FLUFENAZYNA są silne)
- słabo oddziałują na receptor 5HT2
- działają też na receptory alfa1-adrenergiczne, H1 histaminowe i muskarynowe –> źródło działąń niepożądanych “poza klasą”
Eliminują objawy pozytywne, ale nie powodują poprawy w przypadku objawów negatywnych
Działania niepożądane “w klasie” leków typowych schizofrenii:
Wynikają z blokowania receptorów dopaminowych D2 - nie można ich wyeliminować przez syntezę bardziej wybiórczych leków:
- parkinsonizm polekowy
- akatyzje
- dystonie
- dyskinezy późne - niedowracalne, wynik up-regulacji postsynaptycznych receptorów dopaminowych w wyniku ich ciągłego zablokowania
- hiperprolaktynemia (hamowanie receptorów w szlaku wydzielania prolaktyny)
Działania niepożądane “poza klasą” leków typowych w schizofrenii:
Wynikają z blokowania innych receptorów:
- alfa1-adrenergiczne: hipotonia ortostatyczna, tachykardia
- H1 - histaminowe: sedacja
- muskarynowe: zaburzenia perystaltyki i akomodacji, suchość w jamie ustnej
Jakie leki mają podobne działania niepożądane do działań “poza klasą” leków typowych w schizofrenii?
Trójcykliczne antydepresanty (np. Nortryptylina, dezypramina, imipramina, Klomipramina, Amitryptylina)
Leki atypowe w schizofrenii:
- nie mają jednego mechanizmu działania, ale ogólnie blokują receptory 5HT2
Blokada tych receptorów w korze powoduje wzrost uwalniania DA - poprawę funkcji poznawczych (działanie zarówno na objawy pozytywne jak i negatywne - rzadziej wywołują objawy pozapiramidowe
- niektóre są nawet częściowymi agonistami D2 (ARYPIPRAZOL)
Działania niepożądane leków atypowych w schizofrenii:
- agranulocytoza (KLOZAPINA)
- hipotonia ortostatyczna, suchość w jamie ustnej , zaburzenia perystaltyki, sedacja (przez antagonizowanie rec adrenergicznych i muskarynowe przez KLOZAPINĘ)
- wydłużenie odcinka QT (RYSPERYDON, SERTYNDOL, ZYPRAZYDON)
- wzrost masy ciała, zespół metaboliczny (OLANZAPINA i inne)
- niewielke objawy uboczne pozapiramidowe (OLANZAPINA)
Który z leków typowych w schizofrenii jest częściowym agonistą receptorów D2?
ARYPIPRAZOL
Który lek z grupy leków atypowych NIE JEST antagonistą receptora 5HT2?
AMISULPRYD
Które leki spośród leków atypowych w schizofrenii nie działają na receptory adrenergiczne i muskarynowe?
OLANZAPINA
- słabiej wywołuje sedację, ale wiąże się z niewielkimi objawami pozapiramidowymi, oraz powoduje wzrost masy ciała i rozwinięcie zespołu metabolicznego
Dystonie ostre jako działanie niepożądane nauroleptykó∑:
- spowodowane blokowaniem rec dopaminowcyh
- pojawia się kilka dni po pierwszym podaniu neurodysleptyków
- gwałtowne skurcze mięśni (twarzy, języka)
- leczenie lekami przeciw chorobie Parkinsona
Akatyzja jako działanie niepożądane neuroleptyków:
- kilka-kilkadziesiąt dni po rozpoczęciu terapii
- niepokój ruchowy bez lęku i objawów splątania
Leczenie: zmiana lub zmniejszenie dawki leku, tutaj KLONAZEPAM i PROPRANOLOL są skuteczniejsze niż leki przeciwparkinsonowskie
