Depresja Flashcards
Trójcykliczne leki antydepresyjne - na co działają?
- hamują wychwyt zwrotny NA, 5HT (nie mają wpływu na DA)
- działają na rec. muskarynowe, alfa1-adrenergiczne, H1 histaminowe
- łączą się z kanałami sodowymi
Efekty uboczne trójcyklicznych antydepresantów:
a) na serce - obniżenie przewodnictwa, bloki przedsionkowo-komorowe
b) nadmierne pobudzenie rec. 5HT2 - bezsenność, nerwowość, zaburzenia seksualne
c) nadmierne pobudzenie 5HT3 - wymioty, nudności, bóle głowy
d) blokada rec alfa1-adrenergicznych: rachykardia, hipotensja, senność
e) hamowanie rec muskarynowych - suchość błon śluzowych, zaburzenia akomodacji, retencja moczu
f) hamowanie rec. H1 - wzrost apetytu i masy ciała
g) nadmierne pobudzenie rec dla NA: tachykardia, drżenia mięśniowe, zaburzenia erekcji
przedawkowanie: manie
Jak zmniejszymy efekty sercowe trójcyklicznych antydepresanów?
Leczenie wodorowęglanem sodu - zwiększa on ilość niezjonizowanych form trójcyklicznych antydepresantów, a w takiej formie nie łączą się z kanałami sodowymi
Interakcje trójcyklicznych antydepresantów z NSLPZ i innymi lekami:
Wypierają je z połączeń z białkami –> wzrost toksyczność
Interakcje 3-cyklicznych antyepresantó∑ z inhibitorami MAO:
wahania ciśnienia
hipertermia
drgawki
Jak 3-cykliczne natydepresanty wplywają na inne leki:
- osłabiają działanie adrenolityków
- nasilają działanie cholinolityków, sympatykomimetycznych katecholamin, antyhistaminików i środków działających depresyjnie na OUN
Które z pośród 3-cyklicznych antydepresantó∑ wpływają bardziej na wychwyt zwrotny NA:
NORTRYPTYLINA
DEZYPRAMINA
Które spośród 3-cyklicznych antydepresantów wpływają bardziej na wychwyt zwrotny 5HT:
AMITRYPTYLINA
IMIPRAMINA
KLOMIPRAMINA
Jak 3-cykliczne natydepresanty wpływają na pobudzenie napędu psychoruchowego?
AMITRYPTYLINA < IMIPRAMINA < KLOMIPRAMINA
Jakie są inne zastosowania AMITRYPTYLINY opróćz leczenia depresji?
leczenie bólu neuropatycznego
Jakie są inne zastosowania IMIPRAMINY opróćz leczenia depresji?
leczenie moczenia nocnego u dzieci
Jakie są inne zastosowania KLOMIPRAMINY opróćz leczenia depresji?
w nerwicach natręctw, fobiach i napadach paniki
Jakim pacjentom nie podamy 3-cyklicznych antydepresantów?
Pacjentom z:
- jaskrą
- przerostem gruczołu krokowego
- padaczką
- chorobami układu krążenia
- zaburzeniami funkcji poznawczych
Któe leki należą go grupy SSRI (inhibitoró∑ wychwytu zwrotnego serotoniny)
FLUOKSETYNA FLUWOKSAMINA CYTALOPRAM ESCYTALOPRAM PAROKSETYNA SERTRALINA
Pod jakim względem SSRI są lepsze od 3-cyklicznych leków antydepresyjnych:
- nie są kardiotoksyczne
- nie łączą się z receptorami muskarynowymi, adrenergicznymi, histaminowymi i dopaminowymi
Działania niepożądane SSRI:
- zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego
- zaburzenia łaknienia, chudnięcie (5HT2c)
- zaburzenia seksualne (5HT2a)
- pobudzenie, niepokój (5HT2)
- zaburzenia wydzielania ADH
- zaburzenia glikemii
REBOKSETYNA
WILOKSAZYNA
inhibitory wychwytu noradrenalina (SNRI)
- nie można stosować z inhibitorami MAO
- stosowane w depresji z zahamowaniem psychoruchowym
- BRAK działania cholinolitycznego, przeciwhistaminowego, uspokajającego
Działania niepożądane SNRI:
nadmierne pobudzenie układu adrenergicznego: tachykardia, zaburzenia ciśnienia, bóle głowy, trudności w oddawaniu moczu
Które leki przeciwdepresyjne mogą powodować zaburzenia wydzielania ADH i zaburzenia glikemii?
SSRI
Jak działają SSNRI?
- w małych dawkach głównie na wychwyt serotoniny
- w większych także na wychwyt NA - tu jak 3-cykliczne antydepresanty ale: nie łączą się z receptorami muskarynowymi, adrenergicznymi, histaminowymi
W jakim celu wykorzystywane są SSRI?
leczenie depresji, jadłowstrętu psychicznego oraz ataków paniki
W jakim celu wykorzystywane są SSNRI?
leczenie depresji
leczenie bólu neuropatycznego
Jakie leki należą do grupy SSNRI?
WENLAFAKSYNA
DULOKSETYNA
MILNACYPRAM
W jakim typie depresji stosujemy WENLAFAKSYNĘ i MILNACYPRAM?
w depresji z lękiem
w tym MILNACYPRAM można podać osobom starszym i z chorobami układu krążenia
( w depresji z lękiem też NAFAZODON, TRAZODON)
Jakie są działania niepożądane SSNRI?
bóle głowy nudności nocne poty zaburzenia seksualne jeśli razem z inhibitorami MAO - zespół serotoninowy
W jakim typie depresji zastosujemy REBOKSETYNĘ i WILOKSAZYNĘ
w depresji z zahamowaniem psychoruchowym
Jaki lek zaliczymy do noradrenergicznych i specyficznie serotoninergicznych leków przeciwdepresyjnych?
MIRTAZAPINĘ
Przez antagonizowanie 5HT2 i 5HT3 umożliwia selektywne pobudzanie receptorów 5HT1 –> przeciwlękowo i przeciwdepresyjnie, minimalizuje efekty uboczne wynikające z nadmiernego pobudzenia innych receptorów 5HT
Przez połączenie z receptorem alfa2-adrenergicznym zwiększa wyrzut noradrenaliny
Na jakie receptory działa MIRTAZAPINA?
enancjomer S (+) --> antagonista receptorów alfa2-adrenergicznych oraz 5HT2 enancjomer R(-) --> antagonista receptorów 5HT3
może lekko hamować receptory H1 , słabo cholinolitycznie i adrenolitycznie
Kiedy stosujemy MIRTAZAPINĘ?
w ciężkiej depresji, w starości, u pacjentów z chorobami somatycznymi i w długotrwałej terapii
NAFAZODON, TRAZODON
Podwójnie serotoninergiczne leki antydepresyjne:
- hamują wychwyt zwrotny serotoniny
- silnie antagonizują rec. 5HT2
- mogę powodować senność, bóle głowy, nudności i NAFAZODON - epizody hepatotoksyczności
- stosujemy w depresji z lękiem
Który lek przeciwdepresyjny może wywołać napad drgawkowy?
BUPROPION (inhibitor wychwytu NA i DA, sotoswany w ciężkiej depresji )
Jak stres i glikokortykoidy działają na przekaźnictwo serotoninergiczne?
Zwiększają przekaźnictwo 5HT w OUN i prowadzą do uszkodzenia i zaniku neuronów obszaru CA3 w hipokamie.
TIANEPTYNA
Selektywny wzmacniacz wychwytu 5HT w hipokampie i korze mózgowej - działa neuroprotekcyjnie w stresie
Inhibitory MAO grupy starszej:
IPRONIAZYD, FENELZYNA, IZOKARBOKSAZYD, TRANCYLPROMINA
- nieodwracalne i nieselektywne
Inhibitory MAO grupy nowszej:
MOKLOBEMID, BROFAROMINA BEFLOKSATON - odwracalne - selektywnie hamują MAO-A
Z czym nie można połączyć inhibitorów MAO?
- z inhibitorami wychwytu NA i 5HT
- z trójcyklicznymi antydepresantami (hipertermia, drgawki, zaburzenia ciśnienia)
- z tyraminą - “cheese effect” - przełomy nadciśnieniowe, bóle głowy, krwawienia śródczaszkowe
MOKLOBEMID
- selektywny inhibitor MAO-A (grupa młodsza), odwracalny
- poprawa koncentracji, nastroju, znosi zmęczenie
- nie powoduje hipotonii ortostatycznej, nie działa cholinolitycznie - można stosować u starszych
- nie powoduje tycia ani zaburzeń seksualnych
Kiedy nie możemy zastosować MOKLOBEMIDU?
U pacjentów z Pheochromocytoma - powoduje przełomy nadciśnieniowe
Jakie są działania niepożądane litu?
- drżenia mięśniowe, ataksje, drgawki
- poliuria, polidypsja
- świad, łysienie, trądzik, łuszczyca
- arytmie, hipotonia
- nudności, wymioty, anoreksja
- wole, niedoczynność tarczycy, nadczynność przytarczyc
- mielosupresja
- jest TERATOGENNY
Sole litu, działanie i zastosowanie:
- zmniejszają powstawanie IP3 - obniżają szansę na manię ipowodują polepszenie nastroju u osób z obniżonym,
- leki normotymiczne
- najskuteczniejsze w chorobach dwubiegunowych i próbach samobójczych, ale zaczynają działać dopiero po 1-3 tygodniach !
- działają neuroprotekcyjnie!
- u ludzi zdrowych brak działania psychotropowego