Hormony płciowe Flashcards
AZOPRYZNIL
- modulator receptora progesteronowego, jego antagonista w obecności progeteronu
- w endometriozie i włókniakach macicy
- wystawie endometrium na działanie estrogenów bez żadnej ochrony –> nie można dłużej niż kilka miesięcy, bo może zwiększać ryzyko raka
Czysty antagonista rec. progesteronowego;
LONAPRYZAN
ULIPRYSTAL
- modulator receptora progesteronowego (jego antagonista gdy progesteron obecny )
- składnik pigułki po
- opóźnia owulację o kilka dni lub ją hamuje
- nieskuteczny jeżeli już doszło do owulacji
MIFEPRYSTON
- modulator receptora progesteronowego , jego antagonista w obecnośći progesteronu
- substancja wczesnoporonna (do 49. dnia ze wskazań medycznych, często z MIZOPROSTOLEM)
Gestageny, zastosowanie:
- endometrioza,
- nieregularne i bolesne cykle miesiączkowe
- krwawienia z jamy macicy
Są jednocześnie agonistami receptorów: estrogenowych, glikokortykoidowych, mineralokortykoidowych, androgenowych
TANAPROGET
- niesteroidowy analog gestagenów
- fluorowana pochodna stosowana do wykrywania raka sutka
- zmniejsza ekspresję metaloproteinaz w endometrium (a tamte sprzyjają ektopowemu rozsiewowi endometrium) - więc pozytywnie działa w endometriozie
TESTOSTERON
- domięśniowo lub przezskórnie
- u mężczyzn u których stwierdzono hipogonadyzm i potwierdzono niedobór testosteronu
- formy doustne: UNDECYLENIAN TESTOSTERONU, MESTEROLON
- stymulacja rozrostu jąder i spermatogenezy
- działanie anaboliczne
- nie przywraca płodności u pacjentów z hipogonadyzmem
UWAGA: przyspiesza rozwój raka gruczołu krokowego, konieczny monitoring + jest to przeciwwskazanie - powoduje niekorzystne zmiany lipidowe (podnosi LDL i obniża HDL) –> miażdżyca
Nadmiar testosteronu:
WIelokrotne przekroczenie fizjologicznej dawki testosteronu powoduje zahamowanie funkcji przedniego płata przysadki , zmniejszenie spermatogenezy, zanik jąder , zwyrodnienie kanalików nasiennych i ginekomastię
DANAZOL
- syntetyczny steroid o działaniu przeciwestrogenowym i słabo androgenowym
- hamuje sekrecję FSH, LH oraz aktywność estrogenów
- w bardzo nasilonych krwawieniach menstruacyjnych, endometriozie, włókniakach sutka
- odmienny mechanizm - w obrzęku naczynioruchowym (zmniejsza ilość aktywnego C1)
Endometriozę można leczyć:
- gestagenami
- TANAPROGET
- DANAZOL
- antagoniści rec progesteronowego (AZOPRYZNIL)
- antagoniści rec. GnRH
FINASTERYD, DUTASTERYD
- inhibitory 5alfa-reduktazy –> hamują powstawanie DHT z testosteronu
- w łagodnym przeroście gruczołu krokowego
- w łysieniu typu męskiego
CYPROTERON
- steroidy antagonista rec. androgenowego
- w hirsutyzmie u kobiet
FLUTAMID, BIKALUTAMID, NILUTAMID
- niesteroidowi antagoniści receptora androgenowego
- w nieoperacyjnym raku gruczołu krokowego (łącznie z analogami GnRH)
OCTAN ABIRATERONU
- niesteroidowy nieodwracalny inhibitor CYP17A1 (enzymu, który ma aktywność 17b-hydroksylazy i 17,20-liazy)
- hamuje endokrynną syntezę testosteronu w jądrach oraz autokrynną syntezę w raku prostaty
- u pacjentów opornych na kastrację farmakologiczną
TYBOLON
- związek o działaniu estrogenowym, gestagenowym i sndrogenowym
- w HTZ w celu zapobiegania osteoporozie i objawom menopauzy