Cukrzyca: Flashcards

1
Q

AKARBOZA, MIGLITOL

A
  • leki doustne, inhibitory alfa-glukozydazy
  • zmniejszają glikemię poposiłkową (spadek wchłaniania cukrów)
  • nie działają na glikemię na czczo
  • nie powodują hipoglikemii
    Niepożądane:
  • zaburzenia z przewodu
  • zwiększenie transaminaz i triglicerydów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

METFORMINA

A
  • biguanid
  • uwrażliwia tkanki na insulinę ( zwiększa przekaźnictwo przez receptor insulinowy)
  • aktywuje AMPK - hamowanie lipolizy, glikogenolizy i glukoneogenezy w wątrobie
  • NIE POWODUJE WZROSTU MASY CIAŁA
    Niepożądane:
  • zaburzenia z przewodu
  • kwasica mleczanowa (ale przewidywalna bo po przedawkowaniu albo u pacjentów odwodnionych)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Pochodne sulfonylomocznika - I generacja:

A

ACETOHEKSAMID
CHLORPROPAMID
TOLBUTAMID
TOLAZAMID

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Pochodne sulfonylomocznika - II generacja:

A
GLIMEPIRYD
GLIPIZYD
GLIBENKLAMID
GLIKLAZYD
GLIKWIDON
- silniej niż leki I gen oddziałująz receptorem dlatego można stosować niższe dawki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Pochodne sulfonylomocznika - mechanizm działania:

A
  • łączą się z receptorem SUR1, wypierając z niego endogenne połączenia ADP i Mg2+ –> hamowanie receptora –> zwiększenie wydzielania insuliny
  • imitacja stanu fizjologicznego, gdy po spożyciu posiłu wzrost ATP –> hamowanie receptora i wyrzut insuliny
    Niepożądane:
  • wzrost masy ciała
  • hipoglikemia

Przeciwwskazania: stany, w których nie można dobrze oszacować dawki przyjmowanej (otępienie, demencja, splątanie)
Względnym przeciwwskazaniem jest nadwaga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Glinidy

A

NATEGLINID, REPAGLINID

  • łączą się z receptorem SUR1 w innym miejscu niż pochodne sulfonylomocznika
  • krótkie i szybkie działanie
  • stosujemy razem z posiłkami
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Glitazony

A

PIOGLITAZON, ROZYGLITAZON
- agoniści jądrowego receptora PPAR-gamma
- obniżają stężenie TG i kwasów tłuszczowych
- uwrażliwiają tkanki na insulinę
- nie wywołują hipoglikemii
Działania niepożądane:
- obrzęki,
- ROZYGLITAZON - zaburzenia sercowo-naczyniowe, wycofany w Europie
- PIOGLITAZON - wzrost ryzyka infekcji GDO

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Glitazary

A

TEZAGLITAZAR, MURAGLITAZAR

  • nie są zarejestrowane do terapii
  • podwójni agoniści (rec PPAR-alfa i PPAR-gamma)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Eksendyny

A

EKSENDYNA 4

  • wrażliwa na DPP IV
  • czas działania mierzony w minutach, podobnie jak GLP-1
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Analogi GLP-1

A
  • oporne na DPP IV
  • działanie inkretynowe - zwiększają poposiłkowy wyrzut insuliny
  • EKSENATYD - może być podawany 2 razy dziennie lub raz w tygodniu (forma długo działająca)
    LIRAGLUTYD, LIKSYSENATYD - podawane raz dziennie
    ALBIGLUTYD, DULAGLUTYD - podawane raz w tygodniu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

DULAGLUTYD

A
  • analog GLP-1 oporny na rozkład przez DPP IV
  • 2 łańcuchy połączone mostkami disiarczkowymi z fragmentem Fc IgG4
  • cząsteczka duża, powoli się wchłania i powoli jest wydalana przez nerki
  • fragment Fc zmniejsza immunogenność cząsteczki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

LIKSYSENATYD

A
  • analog GLP-1

- opóźnia opróżnianie żołądkowe, daje uczucie sytości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Inhibitory DPP-IV

A
  • zwiększają ilość i czas działania endogennego GLP-1

- ALOGLIPTYNA, WIDAGLIPTYNA, SYTAGLIPTYNA, SAKSAGLIPTYNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

PRAMLINTYD

A
  • analog amyliny

- zmniejsza glikemię poposiłkową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Flozyny

A

DAPAGLIFLOZYNA, KANAGLIFLOZYNA, EMPAGLIFLOZYNA
- inhibitory kontransportera sodowo- glukozowego (SGLT2) w nabłonku cewki proksymalnej
- zwiększają glikozurię
- zmniejszają glikemię poposiłkową
Niepożądane:
- zakażenia układu moczowego

EMPAGLIFLOZYNA - pierwszy doustny lek przeciwcukrzycowy, który zmniejszał ryzyko zawałów, udarów i śmierci sercowo-naczyniowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Glukagon zastosowanie:

A
  • w przypadku hipoglikemii, gdy są problemy z dożylnym podaniem glukozy
  • przedawkowanie insuliny
  • przedawkowanie B-blokerów
17
Q

Insulina naturalna (krystaliczna, niemodyfikowana)

A
  • samodzielnie - wlew dożylny w przypadku kwasicy ketonowej
  • początek działania po ok. 30 minutach (max. 1-3 godziny, działa do 5-8 h)
  • optymalna glikemia trudna do utrzymania, trzeba by wstrzykiwać co ok. 2 h
  • dobrze działa w terapii łązonej z insuliną izofanową
18
Q

Insuliny krótko działające:

A
  • insulina LISPRO
  • insulina APSART
  • insulina GLULIZYNOWA
19
Q

Insuliny długo działające:

A
  • NPH (neutralna, protaminowa, izofanowa)
  • DETEMIR
  • GLARGINOWA
  • DEGLUDEC
  • z buforem fosforanowym zamienionym na octanowy
20
Q

Insulina NPH

A
  • długo działająca
  • w terapii często z insuliną naturalną (imituje podstawowe wydzielanie insuliny)
  • dobrze rozpuszczalne kryształī z protaminą i cynkiem
21
Q

Insuliny z buforem octanowym z jonami cynku

A
  • częściowo wystrąca się po podaniu w postaci amorficznej lub krystalicznej, co wydłuża jej czas dzialania
22
Q

Insulina GLARGINOWA

A
  • kwas asparaginowy A21 zastąpiony glicyną
  • na końcu łańcucha B dodane dwie argininy
  • ma strukturę mikrokryształów
  • działa 24h BEZSZCZYTOWO
23
Q

Insulina DETEMIR

A
  • do B29 lizyny przyczepiony boczny łąńcuch mirystylowy

- umożliwia łączenie z albuminą i wydłuża dzięki temu czas działania

24
Q

Insulina DEGLUDEC

A
  • usunięta końcowa treonina z łańcucha B
  • przyłączony kwas heksadekanowy
  • po podaniu podskórnym ulega wytrąceniu, wolno uwalniane do krążenia heksamery
  • mniejsza osobnicza zmienność działania
25
Q

Działania niepożądane insulin:

A
  • HIPOGLIKEMIA
  • reakcje alergiczne i skórne
  • lipodystrofia w miejscu wstrzykiwania (często zmieniamy miejsce)
  • wzrost masy ciała po dłuższym stosowaniu
26
Q

W pompie insulinowej podajemy:

A
  • krótko działający analog insuliny ludzkiej
27
Q

Leczenie cukrzycy typu 1 w okresie miesiąca miodowego (czyli czasu, kiedy po wyrównaniu glikemii jaka doprowadziła do rozpoznania, niepotrzebne jest podawanie insuliny)

A
  • ALFA-ANTYTRYPSYNA –> działanie przeciwzapalne i hamujące proteinazy
  • KANAKINUMAB - przeciwciało monoklonalne przeciw IL-1B
  • ANAKINRA - rekombinowany receptor dla IL-1B
  • RYLONACEPT - fuzyjne białko (połączenie zewnątrzkomórkowego domeny dla IL-1 i domeny stałej ludzkiego IgG1) które łączy się z IL-1 i inaktywuje ją
28
Q

Leczenie śpiączki ketonowej:

A
  • wlewki dożylne insuliny naturalnej (jedyna sytucja, gdzie jest wykorzystywana samodzielne)
  • krystaloidy z dwuwęglanem sodu ( odkwaszenie i normalizacja elektrolitów u pacjenta)
29
Q

TAGATOZA

A
  • słodzik naturalny, ma 38% kaloryczności sacharozy i 92% jej słodyczy
  • podobnie jak inhibitory lfa-glukozydazy zmniejsza rozkład cukrów złożonych a więc okołoposiłkową absorpcję cukru
  • blokuje glikogenolizę wątrobową
30
Q

SUKCYNOBUKOL

A
  • analog probukolu stosowanego w hiperlipidemii
  • działa przeciwzapalnie, zmniejsza syntezę cytokin prozapalnych
  • aktywacja eNOS
  • indukcja HO-1
  • może zwiększać reendotelializację
  • zmniejsza liczbę nowych przypadków cukrzycy
31
Q

METRELEPTYNA

A
  • analog leptyny, stosowany w otyłości u osób z niedoborem leptyny
  • lek z wyboru w uogólnionej lipodystrofii
  • obniża glikemię u pacjentów z DM2, szczególnie tych z zaburzeniami metabolicznymi