Cukrzyca: Flashcards
AKARBOZA, MIGLITOL
- leki doustne, inhibitory alfa-glukozydazy
- zmniejszają glikemię poposiłkową (spadek wchłaniania cukrów)
- nie działają na glikemię na czczo
- nie powodują hipoglikemii
Niepożądane: - zaburzenia z przewodu
- zwiększenie transaminaz i triglicerydów
METFORMINA
- biguanid
- uwrażliwia tkanki na insulinę ( zwiększa przekaźnictwo przez receptor insulinowy)
- aktywuje AMPK - hamowanie lipolizy, glikogenolizy i glukoneogenezy w wątrobie
- NIE POWODUJE WZROSTU MASY CIAŁA
Niepożądane: - zaburzenia z przewodu
- kwasica mleczanowa (ale przewidywalna bo po przedawkowaniu albo u pacjentów odwodnionych)
Pochodne sulfonylomocznika - I generacja:
ACETOHEKSAMID
CHLORPROPAMID
TOLBUTAMID
TOLAZAMID
Pochodne sulfonylomocznika - II generacja:
GLIMEPIRYD GLIPIZYD GLIBENKLAMID GLIKLAZYD GLIKWIDON - silniej niż leki I gen oddziałująz receptorem dlatego można stosować niższe dawki
Pochodne sulfonylomocznika - mechanizm działania:
- łączą się z receptorem SUR1, wypierając z niego endogenne połączenia ADP i Mg2+ –> hamowanie receptora –> zwiększenie wydzielania insuliny
- imitacja stanu fizjologicznego, gdy po spożyciu posiłu wzrost ATP –> hamowanie receptora i wyrzut insuliny
Niepożądane: - wzrost masy ciała
- hipoglikemia
Przeciwwskazania: stany, w których nie można dobrze oszacować dawki przyjmowanej (otępienie, demencja, splątanie)
Względnym przeciwwskazaniem jest nadwaga
Glinidy
NATEGLINID, REPAGLINID
- łączą się z receptorem SUR1 w innym miejscu niż pochodne sulfonylomocznika
- krótkie i szybkie działanie
- stosujemy razem z posiłkami
Glitazony
PIOGLITAZON, ROZYGLITAZON
- agoniści jądrowego receptora PPAR-gamma
- obniżają stężenie TG i kwasów tłuszczowych
- uwrażliwiają tkanki na insulinę
- nie wywołują hipoglikemii
Działania niepożądane:
- obrzęki,
- ROZYGLITAZON - zaburzenia sercowo-naczyniowe, wycofany w Europie
- PIOGLITAZON - wzrost ryzyka infekcji GDO
Glitazary
TEZAGLITAZAR, MURAGLITAZAR
- nie są zarejestrowane do terapii
- podwójni agoniści (rec PPAR-alfa i PPAR-gamma)
Eksendyny
EKSENDYNA 4
- wrażliwa na DPP IV
- czas działania mierzony w minutach, podobnie jak GLP-1
Analogi GLP-1
- oporne na DPP IV
- działanie inkretynowe - zwiększają poposiłkowy wyrzut insuliny
- EKSENATYD - może być podawany 2 razy dziennie lub raz w tygodniu (forma długo działająca)
LIRAGLUTYD, LIKSYSENATYD - podawane raz dziennie
ALBIGLUTYD, DULAGLUTYD - podawane raz w tygodniu
DULAGLUTYD
- analog GLP-1 oporny na rozkład przez DPP IV
- 2 łańcuchy połączone mostkami disiarczkowymi z fragmentem Fc IgG4
- cząsteczka duża, powoli się wchłania i powoli jest wydalana przez nerki
- fragment Fc zmniejsza immunogenność cząsteczki
LIKSYSENATYD
- analog GLP-1
- opóźnia opróżnianie żołądkowe, daje uczucie sytości
Inhibitory DPP-IV
- zwiększają ilość i czas działania endogennego GLP-1
- ALOGLIPTYNA, WIDAGLIPTYNA, SYTAGLIPTYNA, SAKSAGLIPTYNA
PRAMLINTYD
- analog amyliny
- zmniejsza glikemię poposiłkową
Flozyny
DAPAGLIFLOZYNA, KANAGLIFLOZYNA, EMPAGLIFLOZYNA
- inhibitory kontransportera sodowo- glukozowego (SGLT2) w nabłonku cewki proksymalnej
- zwiększają glikozurię
- zmniejszają glikemię poposiłkową
Niepożądane:
- zakażenia układu moczowego
EMPAGLIFLOZYNA - pierwszy doustny lek przeciwcukrzycowy, który zmniejszał ryzyko zawałów, udarów i śmierci sercowo-naczyniowych