LEKI UKŁADU SYMPATYCZNEGO

Question 1

FENOLDOPAM

Answer 1

• wybiórczy agonista rec. D1, słaby antagonista rec. alfa 2
• szybko działa
• rozkurcza naczynia tętnicze, obniża CTK
• stosowany tylko w warunkach szpitanych we wlewie do max. 48 h w leczeniu ciężkiego nadciśnienia pierwotnego, wtórnego lub fazy złośliwej

Question 2

Leki o pośrednim działaniu sympatykomimetycznym:

Answer 2

Działają przez uwalnianie NA z pęcherzyków synaptycznych i/lub jej zwrotnym wchłanianiu ze szczeliny synaptycznej:
EFEDRYNA
PSEUDOEFEDRYNA
AMFETAMINA

Question 3

EFEDRYNA

Answer 3

Najczęściej stosowany lek kurczący naczynia krwionośne podczas znieczulenia ogólnego. Silnie pobudza OUN

Question 4

PSEUDOEFEDRYNA

Answer 4

Izomer D-Efedryny, obwodowo działa jak ADRENALINA, ośrodkowo słabiej niż AMFETAMINA
- obkurczanie naczyń w śluzówce w nieżycie nosa, zapaleniu zatok i zapalniu GDO

Question 5

AMFETAMINA

Answer 5

Działa obwodowo i ośrodkowo, w Polsce wycofana z lecznictwa

Question 6

Alkaloidy sporyszu:

Answer 6

częściowi agoniści, częściowi antagoniści receptorów alfa-adrenergicznych, dopaminowych i serotoninowych. Złożony zakres działania:
ERGOTAMINA
DIHYDROERGOTAMINA
DIHYDROERGOKRYPTYNA
DIHYDROERGOTOKSYNA

Question 7

ERGOTAMINA:

Answer 7

• w napadach migreny

- w położnictwie po wydaleniu łożyska, w krwawieniach połogowych

Question 8

DIHYDROERGOTAMINA

Answer 8

• leczenie napadów migreny

- leczenie hipotonii ortostatycznej

Question 9

DIHYDROERGOKRYPTYNA

Answer 9

profilaktyka migreny

Question 10

DIHYDROERGOTOKSYNA

Answer 10

Mieszanina dihydroergotaminy, - krystyny, -kryptyny

- w zaburzeniach sprawności umysłowej w starszym wieku

Question 11

FENOKSYBENZAMINA

Answer 11

• nieselektywny alfa-adrenolityk, pochodna B-chloroetyloaminy
• alkiluje nieodwracalnie receptory alfa-adrenergiczne
• DŁUGIE działanie
• terapia przełomów nadciśnieniowych (szczególnie w pheochromocytoma do kontroli ciśnienia w ogóle oraz przy zabiegach chirugicznych dot. tego guza)
• w zaburzeniach oddawania moczu, których przyczyną jest nadmierny skurcz cewki moczowej

Question 12

FENTOLAMINA

Answer 12

• nieselektywny alfa-adrenolityk
• KRÓTKO DZIAAJĄCY
• podawany profilaktycznie w przypadku operacji na pheochromocytoma

Question 13

Leki sympatykomimetyczne działające głównie na receptory B2-adrenergiczne:

Answer 13

• zmiana rodzaju grup podstawnych przy atomie azotu pierścienia adrenaliny
• pobudzają gł. rec B2 więc eliminuje się niepożądane efekty działania na serce (ale te efekty występują przy dużych dawkach)
  SALBUTAMOL, FENOTEROL, TERBUTALINA, SALMETEROL, FORMOTEROL

Question 14

SALBUTAMOL, FENOTEROL

Answer 14

• terapia astmy oskrzelowej i POChP

- hamowanie skurczów macicy przy zagrażającym wczesnym porodzie lub poronieniu

Question 15

TERBUTALINA

Answer 15

• astma i POChP

Question 16

SALMETEROL i FORMOTEROL

Answer 16

• długo działające B2-mimetyki mające dodatkowo działanie przeciwzapalne
• FENOTEROL działa po 1-3 min od podania, a SALMETEROL po 10-20

Question 17

FENYLEFRYNA

Answer 17

• alfa-mimetyk
• pozajelitowo do utrzymania ciśnienia krwi w znieczuleniu ogólnym i obwodowym
• doustnie w połączeniu z innymi lekami (przeciwhistaminowymi, przeciwkaszlowymi)
  Działania niepożądane:
• niepokój, nerwowość, bladość
• zaburzenia widzenia związane z porażeniem akomodacji

Question 18

NAFAZOLINA, KSYLOMETAZOLINA

Answer 18

• alfa-mimetyki
• w nieżycie nosa (na tle alergicznym i zapalnym)
• w formie kropli w ostrym zapaleniu spojówki

Ad. w nieżycie nosa też można stosować PSEUDOEFEDRYNĘ, która jest pośrednim sympatykomimetykiem.

Question 19

MIDODRYNA

Answer 19

• alfa-mimetyk
• leczenie hipotonii ortostatycznej
  NIEPOŻĄDANE:
• świąd, parestezje, dreszcze, gęsia skórka
• zaburzenia oddawania moczu
• zbyt wysokie ciśnienie w pozycji siedzącej lub leżącej

Question 20

TETRYZOLINA

Answer 20

• alfa-mimetyk
• proste nieinfekcyjne zapalenie spojówki
• nieżyt nosa
• zapalenie zatok

NIEPOŻĄDANE: przekrwienie, nasilenie objawów przy długim stosowaniu; zespół suchego oka i niedokrwienie przedniej części gałki ocznej

Question 21

IZOPRENALINA

Answer 21

• B-mimetyk

- kiedyś w blokach przewodzenia w sercu, teraz nieużywana

Question 22

ORCYPRENALINA

Answer 22

• B-mimetyk

- w zaburzeniach przewodnictwa niewymagąjcych elektroterapii ani defibrylacji

Question 23

DOBUTAMINA

Answer 23

• B-mimetyk
• we wstrząsie kardiogennym w przewlekłej niewydolności serca
• diagnostyka choroby niedokrwiennej serca (próba dobutaminowa)

Question 24

PRAZOSYNA

TERAZOSYNA, BUNAZOSYNA

Answer 24

• a-1 ANTAgonista
• w leczeniu nadciśnienia stosowana
• nie pobudza alfa2, dlatego nie powoduje tachykardii

NIEPOŻĄDANE: efekt pierwszej dawki - na początku stosowania może prowadzić do epizodów hipotonii ortostatycznej.

TERAZOSYNA ma dłuższy czas działania niż PRAZOSYNA

DOKSAZOSYNA: strukturalny analog PRAZOSYNY o dłuższym działaniu

Question 25

URAPIDYL

Answer 25

• a-1 antagonista
• dodatkowo pobudza receptory 5-HT1a (ośrodkowe działanie obniżające ciśnienie)
• w stanach nagłych związanych z nadciśnieniem

Question 26

TAMSULOZYNA, ALFUZOSYNA

Answer 26

• antagoniści receptorów alfa1a

- w przeroście gruczołu krokowego działają rozluźniająco na zwieracz pęcherza moczowego

Question 27

B-blokery grupy I, nieselektywne:

Answer 27

PROPRANOLOL
METYPRANOLOL
BUPRANOLOL
PENBUTOLOL
NADOLOL
TYMOLOL
SOTALOL

Question 28

B-blokery grupy II, kardioselektywne:

Answer 28

ACEBUTOLOL
ATENOLOL
BETAKSOLOL x
BISAPROLOL x
CELIPROLOL (III)
ESMOLOL
METOPROLOL
NEBIWOLOL x
TALINOLOL

x - najbardziej kardioselektywne

Question 29

B-blokery III generacji, o dodatkowy działaniu wazodylatacyjnym

Answer 29

CELIPROLOL –> pobudza B2 (rozszerzenie naczyń, oskrzeli, itd.)

LABETALOL –> blokuje alfa1, można stosować w ciąży
KARWEDYDOL
BUCINDOLOL

NEBIWOLOL - rec. B3 sercowe, wazodylatacja za pośrednictwem NO