Lecznie WZW B, WZW C, grypy i zakażeń RSV. Inne leki przeciwwirusowe Flashcards
INTERFERON ALFA
- stosowany w różnych postaciach –> formy pegylowane, w połączeniu z albuminą (ALBUFERON), w postaci implantów uwalniających substancję czynną przez 12 tygodni (LOKTERON, INTERFERON OMEGA)
- dożylnie/podskórnie/domięśniowo
- WZW B/C, półpasiec, opryszczka, nowotwory
Działania niepożądane:
- mielosupresja
- zaburzenia neurologiczne/ neuropsychiatryczne
- zespół grypopodobny
- nasilenie zaburzeń autoimmuno
- retinopatia
- ubytki słuchu
Interakcje INTERFERONU:
- GKS i NSLPZ osłabiają działanie interferonu alfa
- Interferon może nasilać działanie cytostatyków oraz leków wpływających na OUN
LAMIWUDYNA
- analog cytozyny
- hamuje polimerazę HBV oraz odwrotną transkryptazę HIV
- powoduje zniknięcie genomu wirusa u 44% pacjentów, u 17% całkowitą serokonwersję do HBeAg
- oporność krzyżowa z:
EMTRYCYTABINĄ
ENTEKAWIREM
ABAKAWIREM
ZALCYTABINĄ
DYDANOZYNĄ
Niepożądane: bóle głowy, bezsenność, zmęczenie
ADEFOWIR
- analog nukleozydu adenylowego
- brak oporności krzyżowej z LAMIWUDYNĄ
- blokuje polimerazę DNA HBV oraz odwrotną trankryptazę HIV
- po 48 tygodniach terapii znika genom HBV u 48-72% pacjentów,
- poprawa obrazu morfologicznego wątroby!
Niepożądane:
- toksyczność mitochondrialna (jak inne analogi nukleotydów) –> kwasica mleczanowa, stłuszczenie wątroby, zaburzenia metabolizmu lipidów
- uszkodzenie nerek
- nudności, wymioty
- osłabienie
ENTEKAWIR
- analog nukleozydu guaninowego
- doustnie - na pusty żołądek, bo pokarm hamuje wchłanianie
- trochę bardziej skuteczny niż LAMIWUDYNA
- może wystąpić oporność krzyżowa z LAMIWUDYNĄ
Niepożądane:
- bóle głowy, zawroty głowy, nudności, wymioty
TENOFOWIR, EMTRYCYTABINA
TENOFOWIR - nukleotyd adenozylowy,
EMTRYCYTABINA - fluorowana pochodna LAMIWUDYNY (może wystąpić oporność krzyżowa)
Razem stosowane w PrEP AIDS i leczeniu HBV
Niepożądane:
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- zespół Fanconiego (uszk. cewek nerkowych)
- przebarwienia skóry (zwł. dłonie u afroamerykanów)
TELBIWUDYNA
- analog nukleozydu tymidylowego
- inhibitor polimerazy DNA HBV
- działa na szczepy HBV oporne na LAMIWUDYNĘ i ADEFOWIR
Niepożądane:
- kwasica mleczanowa
- uszkodzenie wątroby
- uszkodzenie mięśni ze wzrostem kinazy kreatynowej
BOCEPREWIR TELAPREWIR PARITAPREWIR SYMEPREWIR ASUNAPREWIR GRAZOPREWIR
- inhibitory białka NS3
- skojarzona terapia WZWC spowodowanego przez HCV o genotypie 1
- razem z RYBAWIRYNĄ, INTERFERONEM, inhibitorami NS5B
Niepożądane;
- niedokrwistość, małopłytkowość, leukopenia
- zaburzenia z przewodu pokarmowego (od nudności po szczelinę odbytu)
- zaburzenia skórne
RYBAWIRYNA
- analog guanozyny –> ulega 3x fosforylacji –> blokada polimerazy DNA, blokada syntezy guanozyny, blokadana capowania wirusowego mRNA
- skuteczność terapii zależna od typu genowego wirusa, od rasy chorego (afroamerykanie gorzej reagują), od schorzeń towarzyszących (gorzej jeśli cukrzyca, stłuszczenie wątroby, marskość, HIV)
Działa na: - HCV, HIV-1, RSV, EBV, wirsu grypy A i B, paragrypy, gorączkę Lassa
- w terapii WZW C podawana doustnie –> wtedy niepożądane działania: anemia hemolityczna, bezsenność , świąd skóry
- w terapii grypy podawana wziewnie, w nebulizacji –> wtedy działania niepożądane: podrażnienie DO i spojówek
Rybawiryny nie mona podać:
- ciężarnym (teratogenna nawet do 6 miesięcy po zakończeiu terapii)
- osobom z niewydolnością nerek
- osobom z niedokrwistością
- osobm z postępującą dławicą piersiową
DAKLATASWIR LEDIPASWIR WELTAPASWIR OMBITASWIR ELBASWIR
- inhibitory białka wirusowego NS5A (współpracującego z polimerazą NS5B)
- “bezinterferonowa” terapia HCV
Działania niepożądane:
- bóle głowy, zmęczenie
- rzadko: małopłytkowość, leukopenia
SOFOSBUWIR
DASABUWIR
- SOFOSBUWIR - analog urydyny, ulega 3x fosforylacji
- DASABUWIR - nienukleozyd
- inhibitory polimerazy NS5B
Mogą powodować bóle głowy, zaburzenia snu, nudności i wymioty
AMANTADYNA, RYMANTADYNA
- pochodne adamantanu
- działają na wirusa grypy A
- hamują białko M2 wirusa grypy A –> blokada odpłaszczenia
- oporność rozwija się szybko, ale nie ma charakteru krzyżowego z inhibitorami neuraminidazy
- profilaktyka grypy przed lub po ekspozycji na wirusa, leczenie grypy (ważne żeby wcześnie podać!)
- AMANTADYNA - wydalana przed nerki w formie niezmienionej
- RYMANTADYNA - metabolizowana w wątrobie, in vitro ma większą aktywność
- pochodne adamantanu uwalniają dopaminę z zakończeń nerwowych –> leczenie choroby Parkinsona
Niepożądane:
- TERATOGENNE
- nudności, jadłowstręt
- bezsenność, rozdrażnienie
- objawy ośrodkowe
- obrzęki kończyn
TROMANTADYNA
- pochodna adamantanu
- stosowana w miejscowym leczeniu opryszczki wargowej (HSV)
ZANAMIWIR
- inhibitor neuramindazy (analog kwasu sjalowego) –> blokuje uwalnianie wirusa z komórek
- działa na wirusa grypy A i B
- profilaktyka i leczenie
- można stosować od 7.r.ż.
- wziewnie
Niepożądane: kaszel, SKURCZ OSKRZELI, pieczenie w gardle i jamie nosowej
OSELTAMIWIR
- inhibitor neuraminidazy (analog kwasu sjalowego)
- działa na wirusa grypy A i B
- profilaktyka i leczenie
- można stosować od 1 r.ż.
- doustnie
Niepożądane: biegunki, nudność, wymioty (zapobiegamy podając OSELTAMIWIR z pokarmem)
zmiany skórne
zmiany zachowania (uwaga na próby samobójcze u dzieci)