KOŚCI (IIIkoło) Flashcards
Najczęstsze pierwotne neo złośliwe kości?
Dorośli i dzieci - osteosarcoma (12-24, głównie okolice kolana)
Dorośli - chondrosarcoma
Dzieci - mięsak Ewinga
Tak w ogóle u dorosłych najczęstszy złośliwy jest szpiczak, ale chyba nie zalicza się do pierwotnych.
Grupy wiekowe:
<15 lat: mięsak Ewinga
<25 lar: osteosarcoma, osteoid osteoma, osteoblastoma
40-50 lat : chondrosarcoma
>50 lat : osteosarcoma (drugi szczyt)
W kościach częściej:
Przerzuty niż neo pierwotne (najczęściej w kręgosłupie)
Osteolityczne mnogie zmiany w kościach pokrywy czaszki:
szpiczak mnogi
Zmiany nowotworowe w kościach to najczęściej:
przerzuty
Prawidłowe zrastanie kości:
- odżywienie
- wapń
- witamina C i D
Zmiany w RTG - “guz w trumience” (guzek o sklerotycznym obwodzie i lekkim cieniu w środku)
osteoid osteoma
Zmiany w RTG - wschodzące słońce:
osteosarcoma, mięsak Ewinga
Zmiany w RTG - uszypułowana wyroś kostna przynasady okryta chrząstką, połączona jamą szpikową z jamą kości:
osteochondroma
Zmiany w RTG - trójkąt Codmana (uniesienie okostnej)
osteosarcoma
ropień kości
mięsak Ewinga
zmiany w RTG - rozrzedzenie otoczone koscią reaktywną:
ropień Brodiego (osteomyelitis subacuta)
Osteomyelitis:
zapalenie kości i szpiku
Ostre bakteryjne zapalenia:
<3 lat - H. influenza
<15 lat - S.aureus
u dorosłych rzadko: u cukrzyków, HIV+, dializowanych i narkomanów częściej
Chorzy na anemię sierpowatą (bez wzgledu na wiek) - Salmonella
Ropień Brodiego
charakterystyczny dla podostrego osteomyelitis
Przewlekłe osteomyelitis:
- przetoka do skóry
- przez przetokę wypadają martwaki
- w skórze nad zmianą może rozwinąć się rak płaskonabłonkowy skóry
Osteoid osteoma:
- najczęściej u młodych
- ból mija po aspirynie (to jest cecha odróżniająca od osteoblastoma, który występuje w podobnym wieku)
Rozmiary osteoid osteoma i osteoblastoma?
osteoid osteoma <2 cm
osteoblastoma > 2 cm
Ad. kolejna różnica to że w osteoid osteoma ból ustępuje po aspirynie
Mięsak Ewinga:
- daje objawy ustrojowe (gorączka, itp.) (–> trzeba różnicować z osteomyelitis)
- na powierzchni komórek marker CD99
- charakterystyczna translokacja t(11:22)
Ad. W RTG: trójkąt Codmana, wschodzące słońce, cebulowate nawarstwianie okostnej, kość wyjedzona przez mole
Osteoclastoma - guz olbrzymiokomórkowy kości
- ogólnie łagodny przebieg
- miejscowo złośliwy (głównie rośnie w nasadach i przynasadach)
- dobre rokowanie
- przerzuty bardzo rzadko
- nie napromieniamy (po radioterapii transformacja do mięsaka)
Nowotwory nasad kości?
chondroblastoma
osteoclastoma
Co może być w przynasadach?
- osteoclastoma (guz olbrzymiokomórkowy kości)
- enchondroma
- osteochondroma
- osteosarcoma
- torbiele kostne
- osteoblastoma (też w trzonach, szczęce i kręgach)
Co w trzonach?
- mięsak Ewinga
- osteoid osteoma
- dysplazja włóknista
Chondroblastoma:
ŁAGODNY (pomimo tego że blastoma)
Zabłąkane chrząstki:
- do przynasady –> rozwój enchondroma –> chondrosarcoma centralny
- pod okostną –> rozwój chondroma periostale
- pod okostną i tworzy wyrośl –> osteochondroma –> chondrosarcoma powierzchowny
Ad. enchondroma i osteochondroma są z przemieszczonej płytki wzrostowej, a chondroma periostale to podokostnowy rozrost chrząstki szklistej
Podłoża do neo złośliwych kości:
choroba Pageta –> osteosarcoma i mięsak histiocytarny włóknisty (neo na tym podłożu bardzo źle rokują)
przewlekłe osteomyelitis –> rozwój raka płaskonabłonkowego skóry nad zmianą, w przatokach
Choroba Pageta
- kość grubsza i twardsza ale częściej się łamie
- ma etiologię wirusową
- częściej przerzuty nowotworowe do zajętych kości (bo są bardziej unaczynione)
Martwica kości:
Skutek niedotlenienia!!!
- sterydoterapia (obrzęk szpiku)
- choroba Gauchera (gromadzenie makrofagów)
- urazy, złamania
- hiperlipidemia
- zatory tłuszczowe
- alkoholizm
Co nie jest przyczyną martwicy kości?
działanie enzymów lizosomalnych neutrofili
Nieprawda o chorobie Olliera
że to jedna z odmian dysplazji włóknistej
Ad. jest to za to postać chrzęstniaka śródkostnego (enchondroma)–> chrzęstniakowatość śródkostna. Często ulega progresji do chrzęstniakomięsaka (chondrosarcoma)
Ból głowy i hiperkalcemia. Co może być powodem?
Osteitis fibrosa cystica - osteomalacja wywołana nadczynnoscią przytarczyc
Ad. w kościach i w ich otoczeniu pojawiają się torbielowate brązowe guzy
Rozwojowi osteoporozy najbardziej sprzyja:
zespół Cushinga
Do histopatologicznego określenie guza kości potrzebne jest:
umiejscowienie zmiany
Struniak (chordoma) najcześciej w obrębie:
podstawy czaszki i okolicy krzyzowej
Pannus (łuszczka)
Powoduje zmiany zwyrodnieniowe chrząstki stawowej
Może się przekształcić w kościozrost
Występuje w RZS, gruźlicy, dnie moczanowej
Miositis ossificans to:
- forma metaplazji kostnej, często pourazowej
- dotyczy mięśni kończyny (udo, pośladek, zginacze kończyny gornej)
Brunatny guz kości, wynikający z nadczynności przytarczyc:
Osteitis cystica fibrosa
Czego nie ma w RZS?
wyrośli kostnych
Zaburzenie czynności osteoklastów jest przyczyną:
marmurkowatości kości (osteopetrosis)
Co przerzutuje do kości?
rak sutka
czerniak
rak prostaty
Najczęściej przerzuty neo do kości lokalizują sie:
w kręgosłupie
Osteoarthritis:
niszczenie chrząstek stawowych
procesy zwyrodnieniowe stawów ( ze słabo wyrażonym odczynem zapalnym)
Młodzieńcze gośćcowe zapalenie stawów:
choroba Stilla