CYCEK (NEO) Flashcards
RAK SUTKA
Najczęstszy nowotwór złośliwy u kobiet
Ad.
Czynniki ryzyka: BRCA1, BRCA2, TP53, CHEK2, ATM, PTEN, LKBI
hormonalne (nadmiar estrogenów)
Środowiskowe
Najczęstszy typ histopatologiczny raka inwazyjnego sutka:
Rak przewodowy
Ad.
- twardy, bolesny guz
-nieprzesuwalny względem podłoża
-
Gdzie biopsja cienkoigłowa BAC?
Rak piersi (wtedy gdy zmiana jest dobrze wyczuwalna palpacyjnie) Np. w fibroadenoma - BAC
Ad. przy niewyczuwalnych widocznych tylko w mammografii zmianach biopsja gruboigłowa
U kobiet przerzuty do mózgu najczęściej daje:
Rak sutka
Ad. przerzutuje też do płuc i kości (przewodowy)
Do mózgu przerzutuje rak ZRAZIKOWY (ten gorszy) - przerzutuje też do otrzewnej, opon mózgowy, jajników i macicy
Typowa cecha raków zrazikowych:
Utrata ekspresji E-kadheryny
Ad. jest to związane z wysokim stopniem złośliwości i zwiększa inwazyjność raka sutka
K, po mastektomii, obrzęk jak cellulitis w ręce, niebolesny:
Poszerzenie naczyń limfatycznych (może się z tego rozwinąć zespół Stewart-Travesa = angiosarcoma)
Rak sutka o dobrym rokowaniu
- cewkowy
- brodawkowaty (rzadko przerzuty do węzłów)
- rdzeniasty (dobrze odgraniczony, miękki, duża atypia jąder, mylony z fibroadenoma)
- śluzotwórczy (typowo u starszych, dobrze odgraniczony, jeziorka śluzu)
Gorszy jest przewodowy, a jeszcze gorszy zrazikowy.
Jednostronny guz piersi prawej, urósł w ciągu 7 miesięcy, ma 12 cm, duży rozrost podścieliska, komórki nabłonkowe:
Guz liściasty
- twardy palpacyjnie wyczuwalny guz
- nawrotowe bardziej złośliwe
- odgraniczone ale nie mają torebki
- ok. 15 lat później niż fibroadenoma (klinicznie trudno odróżnić te dwa typy)
Angiosarcoma
- częściej w sutku niż w innych narządach
- im młodsza kobieta tym bardziej złośliwy
- zespół Stewarta-Travesa : angiosarcoma na podłożu obrzęku limfatycznego kończyny (powikłanie po radykalnej mastektomii)
Preferowane badania w raku inwazyjnym:
- USG
- mammografia
- pobranie wycinka
- biopsja cienkoigłowa BAC
- RTG
( z tych biopsja chyba najważniejsza)
Receptory HER2 (ulegają amplifikacji u 15-30% chorych z rakiem sutka), ER
wartość PREDYKCYJNA w raku sutka (czyli pozwala ocenić wrażliwość na zastosowane leczenie)
Rak Pageta sutka i sromu:
Raki przedinwazyjne
komórki Pageta naciekają naskórek brodawki sutka, czasem też jej otoczki
Bloom-Richardson (skala oceny histopatologicznego stopnia złośliwości) nie bierze pod uwagę:
MARTWICY
uwzględnia mitozy, tworzenie cewek gruczołowych i pleomorfizm
Najczęstszy guz u kobiet po menopauzie:
guz sutka
Średnica raka sutka 2 cm - wtedy w skali TNM:
T1
Ad. T1 < 2cm T2 - 2-5 cm T3 > 5 cm T4 - nacieka ściany klp
Nadmierną ekspresję genu HDR2 powoduje:
HER2
LCIS (lobular carcinoma in situ)
- Operacja nie przynosi skutku, bo zmiana jest wieloogniskowa,
- określamy typ histologiczny tak samo jak w naciekającym,
- zmiana obustronna
(natomiast DCIS to zmiana jednostronna i dobrze reaguje na operację nawet ograniczoną)
Ad. Robbins - nie ma nic o tym, że to jest zmiana obustronna natomiast po wykryciu LCIS RYZYKO ROZWOJU RAKA JEST ZWIĘKSZONE W OBU PIERSIACH, rzadko znajdowane są tu zwapnienia
Przerzuty do sutka
- zwykle jednostronne
- nie ma zwapnień tak jak w pierwotnym ( w pierwotnych poza LCIS są zwapnienia - dlatego LCIS jest niemy mmamograficznie)
- odróżniamy je patrząc na ER
- wymagają innego leczenia
- dobrze odgraniczone guzki
Palenie papierosów:
Nie zwiększa ryzyka rozwoju raka sutka (ale alkohol i DSA TAK)
Ad. Robbins “Nie wykazano, aby środki te (Doustne środki antykoncepcyjne) wpływały na ryzyko raka piersi, nawet u kobiet, które przyjmowały je przez długi okres, ani u kobiet z rakiem piersi w wywiadzie.
Czynniki rokownicze raka sutka:
wielkość typ histologiczny węzły ER PP ( najważniejszym pojedynczym czynnikiem rokowniczym jest obraz węzłów chłonnych pachowych)
Ad. też ploidia (nie za dużo nie za mało DNA), wiek chorej (im mlodsza tym gorzej), ekspresja E-kadheryny oraz katepsyny D
Raki sutka (cewkowy, rdzeniasty, galaretowaty, brodawkowaty) mają lepsze rokowania od:
Raka przewodowego
Tylko ZRAZIKOWY rak sutka ma rokowanie gorsze od przewodowego
Klasyfikacja Blooma-Richardsona dotyczy:
grading przewodowego raka sutka NOS (zróżnicowanie nowotworu - klasyfikacja złośliwości histologicznej)
Guz liściasty złośliwy:
gruczolakowłókniak
Ad. wcale nie - jest mięsakorakiem (cystosarcoma!)
Mikrozwapnienia w mammografii:
może być: - rak, - zapalenie plazmatycznokomórkowe, - martwica tłuszczowa, - gruczolistość włókniejąca (przerzuty do sutka nie wapnieją)
Mały guz sutka, krwisty wyciek z brodawki:
Brodawczak śródprzewodzący
(mogą być brodawczaki mnogie lub pojedyncze, częściej w środowej części sutka, najczęściej w dużych przewodach, z ich nabłonka)