Hc 3.1 consultatie in verband met geboorteregeling

Question 1

wat is anticonceptie (contraceptie)?

Answer 1

alle middelen die tot doel hebben bevruchting en zwangerschap voorkomen

Question 2

wat is de ideale vorm van anticonceptie?

Answer 2

100% betrouwbaar
geen negatieve effecten op gezondheid
eenvoudig te gebruiken
goedkoop
toegankelijk
direct toepasbaar
reversibel
geen effect op seksualiteitsbeleving
toepasbaar door man en vrouw

voldoet bijna nooit aan alle eisen

Question 3

wat is coitus interruptus?

Answer 3

oudste vorm van anticonceptie

voor het klaarkomen de penis uit de vagina trekken

Question 4

in wat voor index is de betrouwbaarheid van anticonceptie uitgedrukt?

Answer 4

de pearl index
- aantal zwangerschappen (failures) per 100 gebruikersjaren

Question 5

wat is de hoofdwerking van hormonale anticonceptie?

Answer 5

follikelontwikkeling en ovulatie verhinderen door interferentie onderdrukking ovulatie (LH piek)
- door progesteron (progesteron onderdrukt LH piek)

onderdrukken follikelontwikkeling (FSH stijging? daling)
- door oestrogene en progestagene component

Question 6

wat zijn progestagene neveneffecten van de hormonale anticonceptie?

Answer 6

transformatie van endometrium (verstoren proliferatie/ differentiatie proces)

verandering in cervicaal slijmproductie

beinvloeding tuba-motoriek/ -peristaltiek

Question 7

wat zit er in de normale pil?

Answer 7

de normale anticonceptiepil is een combinatie van progestativum en oestrogeen wat leidt tot hypogonadotrofie (laag FSH en LH)

er worden vaak monofasische combinatiemethoden gebruikt (iedere anticonceptiepil heeft dezelfde hoeveelheid hormonen)

Question 8

hoezo wordt oestrogeen ook gegeven bij de pil?

Answer 8

oestrogeen wordt gegeven ter stabilisering van het endometrium in de vorm van ethinyl-estradiol.

dit voorkomt atrofie van het endometrium (oestrogeen zorgt normaal voor differentiatie van endometrium). hierdoor krijg je geen doorbraakbloedingen

Question 9

waarvan zijn progestagenen bij hormonale anticonceptie afgeleid?

Answer 9

nor-testosteron. hierdoor kan het gebruik van de hormonale anticonceptie een androgene werking hebben.

dit is minder in de nieuwere pillen (2e en 3e generatie)

Question 10

wat zijn voordelen van hormonale anticoneceptie?

Answer 10

cyclusregulatie

minder bloedverlies en dysmenorroe

minder androgeen effect (SHBG)

minder endometriumcarcinoom en ovariumcarcinoom

Question 11

wat zijn nadelen van hormonale anticonceptie?

Answer 11

tromboserisico verhoogd
- oestrogenen verhogen stollingsfactoren zoals V, VII, VIII, X, fibrinogeen
- 2e generatie mogelijke beter dan 3e generatie

cardiovasculaire aandoeningen risico verhoogd
- lage EE dosis
- androgene werking
- - hypertensie
- dyslipidemie

cerebrovasculaire accidenten
- geassocieerd met oestrogene component

Question 12

welke neveneffecten heeft hormonale anticonceptie?

Answer 12

metabolisme: verstoorde glucose tolerantie test (geen DM)

serum lipiden: verhoogt triglyceriden, HDL/ LDL ratio: afhankelijk androgeniciteit progesteron

binding globulines: TBG, SHBG, CBG: hoger, vrije fractie langer

lever adenomata (goedaardige gezwellen): waarschijnlujk door hogere EE component

stolling; oestrogenen verhogen stollingsfactoren

Question 13

wat is kanker risico bij hormonale anticonceptie?
- mamma
- ovarium en endometrium
- pil gebruik en BRCA genmutatie
- benigne leverafwijkingen en hepatocellulair carcinoom

Answer 13

mamacarcinoom lijkt verhoogd. mn bij jonge gebruikers maar effect verdwijnt na staken

ovariumcarcinoom en endomentriumcarcinoom; beschermend effect

BRCA genmutatie: onduidelijk. beschermend ovariumca, onduidelijk mamaca

benigne leverafwijkingen en hepatocellulaircarcinoom: lijkt verhoogd, echter vooral bij 1e generatie OAC, zijn a priori zeer zeldzame aandoeningen

Question 14

wat zijn klachten die kunnen ontstaan bij hormonale anticonceptie?

Answer 14

hoofdpijn
- spanningshoofdpijn bij starters
- door oestrogeen onttrekking tijdens stopweek

onregelmatige bloedingen
- spotting tgv < EE

libidovermindering
- stress, ansgt

stemmingswisselingen
- PMS
- onttrekking progestageen en/ of EE
- als dit onafhankelijk van de stopweek is: relatief E rijkere pil en/ of P armer

gewichtstoename

Question 15

contraindicaties van hormonale anticonceptie?

Answer 15

trombose in VG of trombofilie

cardiovasculaire aandoeningen
- potentierend effect van roken, leeftijd, hypertensie
- daarentegen huidige generatie progestagenen gunstiger voor lipidenprofiel

ischemic stroke
- arteriele trombose door vnl oestrigenen
- migraine met aura–> progesteron only preparaat

leveraandoeningen
- progesterone-only-pill lijkt minder risico te hebben

mammacarcinoom, gyn. maligniteit

Question 16

wat is de NUVA ring?

Answer 16

ook een vorm van hormonale anticonceptie

combinatie van oestrogeen (EE= ethinylestradiol) en progesteron (etonogestrel= ENG)

heeft constante spiegels

3 weken in vagina, 1 week niet

lagere dosering nodig dan bij de normale pil want er is geen first pass effect

pearl index (PI)= 0,4 dus zeer betrouwbaar
-0,4 zwangerschappen per 100 vrouwenjaren

doorgebruiken

Question 17

wat is de EVRA pleister?

Answer 17

pleister die bestaat uit drielagen

bevat progestageen (norelgestromin) en EE

3 weken, 1x per week
stopweek

geen huidverzorgende producten gebruiken
bij baden en douchen kan pleister loslaten
doorgebruiken kan

Question 18

wat is de minipil?

Answer 18

alleen progestativa (progestageen)
- desogestrel

endometrium decidualisatie (geschikt worden voor zwangerschap wordt onderdrukt)
cervix slijm (wordt dikker, lastiger voor sperma om er doorheen te komen)
mindere mate ovulatie remming

continue gebruik

marge van vergeten is kritiek (3-6 uur)

betrouwbaat

kan met borstvoeding (2 weken postpartum starten)

Question 19

wat is hormonale anticonceptie: impanon?
(implantaat in arm)

Answer 19

alleen progestageen
- etonogestrel

onderdrukt mn ovulatie (LH piek)
minder follikelGROEI

spotting (1/2 jaar)
bloedingspatroon verandert
3 jaar werkzaam

uiterst betrouwbaar
inbrengen vergt ervaring

Question 20

wat is hormonale anticonceptie: prikpil of depo provera?
intramusculaire injectie

Answer 20

medroxyprogesteron

vrijwel volledige onderdrukking ovariele activiteit

atrofische bloedingen en niet altijd bereiken amenorroe

lange nawerking (soms 1-2 jaar). werking pil houdt dus na stoppen nog lang aan

< botmineraaldichtheid!

Question 21

wat als je de pil bent vergeten?

Answer 21

anticonceptiepil moet minstens 7 dagen achtereenvolgens gebruikt zijn om de ovulatie te onderdrukken

als stopweek langer dan 7 dagen duurt neemt betrouwbaarheid af

bij minder dan 36 uur tussen 2 pillen is de betrouwbaarheid niet vermindert

Question 22

wat is de 7 dagen regel bij een vergeten pil?

Answer 22

Eerste 7 dagen: Aanvullende maatregelen:

Als je in de eerste 7 dagen van de pilstrip een pil bent vergeten, wordt aanbevolen om aanvullende anticonceptieve maatregelen te nemen, zoals het gebruik van condooms, gedurende 7 dagen.
Tweede 7 dagen:

Als je in de tweede 7 dagen van de pilstrip 1-3 anticonceptiepillen hebt gemist, wordt vaak geadviseerd om de strip af te maken en aanvullende anticonceptieve maatregelen te nemen (zoals condooms) gedurende 7 dagen.

Als je in de tweede 7 dagen van de pilstrip meer dan 3 anticonceptiepillen hebt gemist, wordt aanbevolen om de strip af te maken en aanvullende anticonceptieve maatregelen te nemen gedurende de resterende dagen van de huidige strip en de daaropvolgende 7 dagen.

Laatste 7 dagen: Strip doorslikken, geen stopweek houden:
Als je in de laatste 7 dagen van de pilstrip zit en je hebt alle eerdere pillen correct ingenomen, dan wordt vaak geadviseerd om de strip door te slikken zonder een stopweek te nemen. Dit zorgt ervoor dat er geen pauze is in de bescherming tegen zwangerschap

Question 23

wat te doen bij een noodgeval? dus geen anticonceptiegebruikt tijdens seks?

Answer 23

levonorgestrel (synthetisch progestageen)
- vnl onderdrukking van LH piek

ulipristal (progesteron receptor modulator)
- onderdrukking LH piek + beinvloeding endometrium

IUD (cu of hormoonhoudend)=spiraal
- beinvloeding endometrium

Question 24

wat is doel van hormonale anticonceptie bij nood?

Answer 24

verhinderen van de ovulatie door hormonale onderdrukking van de LH piek en/of

verhinderen innestelen embryo

principe: hoge dosis progestagenen: onderdrukt LH piek en verstoort implantatie window