Farmacotherapie astma/COPD Flashcards
bronchodilatatie
- b2 receptor agonisten (salbutamol, terbutaline (kort); salmeterol en formoterol (lang))
- M receptor antagonist (ipratropium kort en tiotropium lang)
- Theofylline (op second messengers)
ontstekingsremmers
- glucocorticoïden (beclometasondipropionaat, budesonide, fluticason en budesonide)
- cysteinyl leukotrieen receptor antagonist (montelukast)
- IgE antilichaam (omalizumab)
b2 agonisten
risicogroep hiervoor zijn patienten met cardiovasculaire aandoeningen
- bronchodilatatie via Gs-adenylyl cyclase cAMP pathway
- SABA vs. LABA
- verminderde afgifte van ontstekingsmediatoren
- b2 receptor downregulatie: treedt op als gevolg van langdurig gebruik met name bij gebruik van beta adrenerge simulatie met name LABA. Door afname b2 receptors zal de medicatie minder tot niet meer werken
bijwerkingen b2 agonisten
vasodilatatie bloedvaten leidt tot reflex tachycardie (baroreceptoren), aritmieën (b2 receptor in hart), tremor, trnaspiratie
M1
faciliteert nicotinerge transmissie in ganglia en zorgt voor stimulatie van Ach afgifte
M2 (presynaptisch)
remt Ach release bij afgifte van Ach in de synapsspleet (negatieve feedback)
M3
zorgt voor bronchoconstrictie en mucussecretie
Welke receptor wil je bij voorkeur blokkeren?
M3 en evt M1
- M receptor heeft in bloedvaten een dilaterend effect, antagonisten verhinderen dit, dus niet verstandig om aan mensen met coronaire aandoeningen te geven
Theofylline
remt fosfodiëterase en/of blokkeert wellicht adenosine receptoren.
- cAMP en cGMP bestaan langer > dilatatie langer in stand gehouden
- werking heel lokaa, specifiek en bij bepaalde concentratie
- niet gebruiken bij kinderen
Glucocorticosteroïden
ontstekingsremmers; hyperreactiviteit van de luchtwegen wordt geremd > longfunctie beter
- stabiliseren slijmvliezen en verlagen gevoeligheid van receptoren voor ontstekingsmediatoren en bronchusvernauwers
- b2 receptordichtheid verhogend door verhogen transcriptie b2 receptor
bijwerkingen glucocorticosteroiden
gevoeligheid infectie, osteoporose, cataract, gewichtstoename, binding aan mineralcorticoïd receptor > verhoogde bloeddruk
montelukast
staat onder invloed van lipoxygenase uit arachidonzuur en zorgt voor bronchoconstrictie, hyperreactiviteit, slijmsecretie en verhoogde vaatwand permeabiliteit
omalizumab
is een antibody die IgE kan binden en inactiveren, heel duur
- kan wel aan kids gegeven worden met weinig bijwerkingen
toedieningsvormen medicatie
- spuitbuisje, dosisaërosol dmv drijfgas; effectiever bij volwassenen
- poederinhalator: door krachtige inademing, moeilijk. met voorzetkamer beter
- vernevelaar: langzame toediening maar groot apparaat maakt veel herrie, in ziekenhuis gebruikt
- hulpmiddelen om betere hand-mond coordinatie te verzorgen
behandel stappenplan
- alle astmapatiënten krijgen SABA
- als dit niet werkt SABA + inhalatiecorticosteroiden
- als dit niet werkt: inhalatiecorticosteroiden verdubbelen
+ langwerkende b2 agonisten
+ leukotriene antagonist