7,5, 22 i 29 styczeń (w trakcie) Flashcards
Szpiczak plazmocytowy - kryteria SLIM- CRAB
Kryteria CRAB
(Kryteria CRAB są kluczowe dla diagnozy szpiczaka: „C” oznacza zwiększone stężenie wapnia we krwi, „R” uszkodzenie nerek, „A” anemię, a „B” uszkodzenie kości )
- C wapń (calcium) (stężenie wapnia >11 mg/dl [>2,75 mmol/l]),
- R upośledzenie czynności nerek (renal impairment) (stężenie kreatyniny w surowicy >2 mg/dl [177 µmol/l] lub eGFR <40 ml/min/1,73 m2),
- A niedokrwistość (anemia) (stężenie hemoglobiny <10 g/dl [100 g/l] lub 2 g/dl [20 g/l] poniżej dgn),
- B zajęcie kości (bone involvement) (zmiany osteolityczne, złamania patologiczne, ciężka osteopenia)
S (sixty) - odsetek klonalnych plazmocytów w szpiku lub biopsji tkankowej co najmniej 60%
Li (light chains)- stosunek stężenia klonalnych do nieklonalnych wolnych łańcuchów lekkich w surowicy co najmniej 100
M (magnetic resonance)- obecność co najmniej dwóch ogniskowych nacieków w badaniu rezonansu kośćca o wymiarze co najmniej 5mm każdy
Szpiczak plazmocytowy - wypisać objawy laboratoryjne i obrazowe
- Morfologia krwi obwodowej: u większości chorych niedokrwistość normocytowa, rzadziej makrocytoza, neutropenia i małopłytkowość mogą wystąpić po leczeniu przeciwszpiczakowym i/lub w bardzo zaawansowanej chorobie, w badaniu mikroskopowym rozmazu krwi u 50% chorych rulonizacja erytrocytów.
- Badania białek surowicy i moczu: hiperproteinemia, hipergammaglobulinemia monoklonalna, zmniejszone stężenie prawidłowych immunoglobulin, obecność białka M w elektroforezie oraz immunofiksacji surowicy i moczu (w szpiczaku łańcuchów lekkich [~20%], z reguły panhipogammaglobulinemia zamiast typowego obrazu w elektroforezie surowicy), zwiększone stężenie monoklonalnych wolnych łańcuchów lekkich (sFLC: κ albo λ) we krwi i/lub moczu (białko Bence’a Jonesa w moczu) z nieprawidłowym stosunkiem stężeń κ/λ.
- Biopsja aspiracyjna i trepanobiopsja szpiku: zwiększony odsetek plazmocytów monoklonalnych.
- Inne badania laboratoryjne: przyspieszony OB (często trzycyfrowy), hiperkalcemia, zwiększone stężenia kwasu moczowego, kreatyniny, β2-mikroglobuliny, białka CRP w surowicy, zwiększona aktywność LDH w surowicy, rzadko krioglobulinemia.
Badania obrazowe kości (RTG, TK i/lub MR lub PET-TK): ogniska osteolityczne, głównie w kościach płaskich i długich, osteopenia i osteoporoza, złamania patologiczne.
Diagnostyka AML (ostrych białaczek szpikowych)
- Morfologia krwi obwodowej: leukocytoza (zwykle umiarkowana, >100 000/µl u ~5–20% chorych) albo (rzadziej) leukopenia, neutropenia, niedokrwistość, małopłytkowość, obecność komórek blastycznych w rozmazie (znamienna tzw. przerwa białaczkowa – oprócz dominujących komórek blastycznych występują nieliczne dojrzałe granulocyty; brak postaci pośrednich różnicowania linii granulocytowej spotykanych w leukocytozach odczynowych i nowotworach mieloproliferacyjnych).
- Biopsja aspiracyjna i trepanobiopsja szpiku: biopsja aspiracyjna – badania morfologiczne, badania immunofenotypu (→tab. 15.2-3), cytogenetyczne, molekularne; trepanobiopsja (w przypadku małej ilości aspiratu).
- Inne badania laboratoryjne: zaburzenia układu krzepnięcia (DIC w ostrej białaczce promielocytowej [APL] – podtypie AML), zwiększenie aktywności LDH w surowicy, hiperurykemia i hiperkaliemia na skutek rozpadu komórek białaczkowych, rzekome hipoksemia, hipoglikemia i hiperglikemia (artefakty w próbce krwi pobranej do badania przy dużej leukocytozie).
- Badania obrazowe: RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej, echokardiografia u chorych z podejrzeniem lub czynnikami ryzyka choroby serca, TK klatki piersiowej (w przypadku podejrzenia zapalenia płuc).
- Nakłucie lędźwiowe: tylko w razie podejrzenia zajęcia OUN.
Diagnostyka CML - warunek konieczny
warunek konieczny: Stwierdzenie obecności chromosomu Ph za pomocą badania cytogenetycznego lub obecności genu BCR-ABL1 za pomocą badania molekularnego.
Badania pomocnicze:
1. Morfologia krwi obwodowej: leukocytoza (zwykle w chwili rozpoznania – 50 000–100 000/µl), w rozmazie przesunięcie w lewo obrazu odsetkowego granulocytów (odmłodzenie, mogące sięgać do blastów i obejmujące promielocyty, mielocyty, metamielocyty), bazofilia, rzadziej erytroblasty; nadpłytkowość (u 1/3 chorych); niedokrwistość normocytowa u 50% chorych.
- Biopsja aspiracyjna i trepanobiopsja szpiku: szpik najczęściej bogatokomórkowy, ze zwiększonym odsetkiem komórek linii neutrofilopoetycznej (obraz podobny jak we krwi obwodowej) i megakariopoetycznej, linia erytropoetyczna jest stłumiona, ew. zwiększony odsetek blastów.
- Badania cytogenetyczne szpiku (chromosom Ph, ew. inne aberracje cytogenetyczne) i molekularne krwi (gen BCR-ABL1: badanie jakościowe [RT-PCR] do ustalenia rozpoznania, badanie ilościowe [RQ-PCR] w celu monitorowania odpowiedzi na leczenie, badanie mutacji tego genu odpowiedzialnych za oporność na leczenie).
Powikłania czerwienicy prawdziwej
- zakrzepy żylne lub tętnicze (główna przyczyna zgonu chorych),
- skaza krwotoczna,
- włóknienie szpiku,
- transformacja w ostrą białaczkę szpikową.
Jak rozpoznać, że hemofilia A jest nabyta?
Charakterystyczne jest izolowane wydłużenie APTT i ujemny test korekcji osocza.
W jakim przypadku będziemy leczyć chłoniaka grudkowego?
((Wskazaniem do rozpoczęcia leczenia u chorych z zaawansowanym FL (≥CS II bulky) jest choroba objawowa lub duża masa guza zdefiniowane jako spełnienie ≥1 kryterium Groupe d’Étude des Lymphomes Folliculaires (GELF) lub British National Lymphoma Investigation (BNLI). Pozostali chorzy wymagają obserwacji.))
Kryteria GELF:
- masa węzłowa lub pozawęzłowa ≥7 cm,
- zajęcie ≥3 miejsc węzłowych i każde ≥3 cm,
- objawowe powiększenie śledziony, - - ucisk na narządy,
- wysięk opłucnowy lub wodobrzusze,
- objawy ogólne,
- cytopenia (Hb <10 g/dl, leukocyty <1000/µl, PLT <100 000/µl),
- obecność >5000/µl komórek chłoniaka we krwi,
- aktywność LDH >górnej granicy normy
- lub stężenie β2-mikroglobuliny ≥3 mg/l.
Wymienić chłoniaki agresywne (4)
Chłoniak rozlany z dużych komórek B (diffuse large B-cell lymphoma; DLBCL)
Chłoniaki z dojrzałych (obwodowych) komórek T (peripheral T cell lymphoma; PTCL)
Chłoniak anaplastyczny wielkokomórkowy
Chłoniak Burkitta
Chłoniaki limfoblastyczne (zarówno B, jak i T komórkowe)
Co wchodzi w zespół protrombinazy
kompleks enzymatyczny utworzony na powierzchniach fosfolipidowych w obecności jonów wapnia złożony z czynników Va i Xa
Kiedy będziemy podejrzewać zespół mielodysplastyczny
- jakie objawy są widoczne w badaniach laboratoryjnych
Objawy kliniczne MDS są niespecyficzne i w większości przypadków wynikają z cytopenii ob- wodowej. Najczęściej stwierdza się niedokrwistość, więc mogą wystąpić jej objawy, takie jak duszność wysiłkowa, zmęczenie itp., ponadto mogą pojawić się objawy skazy krwotocznej małopłytkowej oraz zakażenia bakteryjne i grzybicze, będące konsekwencją neutropenii.
Badania diagnostyczne w MDS
Podejrzenie MDS zostaje zwykle wysunięte na podstawie morfologii krwi obwodowej, natomiast do postawienia ostatecznej diagnozy konieczne jest badanie aspiratu szpiku (celem oceny morfologii komórek pod kątem dysplazji oraz odsetka komórek blastycznych) oraz ocena histopatologiczna walca kostnego (do oceny komórkowości oraz architektury szpiku). Aby w pełni ocenić rokowanie chorego, niezbędna jest ocena cytogenetyczna. W niektórych przypadkach zaburzenia cytogenetyczne kierunkują również terapię.
1. Badanialaboratoryjne: morfologia krwi obwodowej z rozmazem odsetkowym krwinek białych i reti-
kulocytami, OB, LDH, ocena gospodarki żelazowej: stężenie Fe i ferrytyny w surowicy, TIBC, stę-
żenie EPO, witaminy B12, kwasu foliowego, badanie w kierunku PNH. 2. Badanie cytologiczne szpiku:
a) w większości przypadków szpik jest bogato- lub normokomórkowy,
b) dyshemopoeza (dyserytropoeza, dysgranulopoeza, dysmegakariocytopoeza) dotyczy przynaj-
mniej 10% komórek danej linii szpikowej,
c) należy wykonać barwienie na obecność syderoblastów.
3. Badanie histopatologiczne szpiku:
a) jest wskazane u każdego pacjenta z podejrzeniem MDS; u chorych z ustalonym rozpoznaniem
może dostarczyć dodatkowych informacji diagnostycznych oraz istotnych dla rokowania,
b) umożliwia precyzyjną ocenę komórkowości oraz współistniejącego włóknienia szpiku, odróż- nienie hipoplastycznej postaci MDS od aplazji szpiku, stwierdzenie nieprawidłowej lokalizacji skupisk komórek blastycznych (patologiczne skupiska w przestrzeniach międzybeleczkowych są
złym czynnikiem rokowniczym w MDS).
4. Ocena kariogramu:
a) badanie cytogenetyczne należy wykonać wraz z rozpoznaniem oraz rozważyć w przypadku po- dejrzenia progresji choroby, gdyż zmiany cytogenetyczne w MDS są niestabilne i wraz z upły- wem czasu pacjent może nabyć nowe zmiany cytogenetyczne,
b) określone zmiany cytogenetyczne mają ustalone znaczenie rokownicze w MDS.
W celu zaproponowania pacjentowi optymalnej dla niego terapii, stosowany jest międzynarodowy
wskaźnik rokowniczy IPSS (International Prognostic Scoring System), określający ryzyko transforma-
cji do ostrej białaczki szpikowej, a tym samym przewidywany czas przeżycia pacjenta.
W przypadku każdego pacjenta należy przeprowadzić diagnostykę różnicową, aby wykluczyć wtórne przyczyny cytopenii.
Najczęstsza wrodzona skaza osoczowa
Choroba von Willebranda
3 choroby w których występuje BCR/ABL
Przewlekła białaczka szpikowa, ostre białaczki limfoblastyczne, ostra białaczka szpikowa dwuliniowa
3 sposoby leczenia małopłytkowości immunologicznej
- Lekiem pierwszej linii pozostają kortykosteroidy (prednizon) w dawce początkowej 1–1,5 mg/kg;
- Nieco skuteczniejsze są pulsy deksametazonu 40 mg doustnie lub dożylnie przez 4 dni, 1–4 cykle co 4 tygodnie.
-W kolejnych liniach leczenia można podać immunoglobuliny
W postaciach opornych i nawroto- wych stosuje się preparaty z grupy agonistów trombopoetyny, tj. romiplostym i eltrombopaq
Splenektomia jest stosowana w przypadku postaci opornych lub nawrotowych (skuteczność 80%). Inne opcje są mniej skuteczne i obejmują leki immunosupresyjne, tj. rytuksymab, azatioprynę, cyklosporynę.
Wymień fazy przewlekłej białaczki szpikowej. Czy w tej chorobie stosuje się allo-HSCT?
PBSz przebiega zwykle w trzech fazach: przewlekłej, przyspieszonej (akceleracji) i przełomu blastycznego (kryzy).
Faza przewlekła: w naturalnym przebiegu choroby faza przewlekła trwa zwykle ok. 3–5 lat.
Faza akceleracji: w tej fazie choroby, trwającej ok. 6–8 miesięcy, następuje zwiększenie produkcji nieprawidłowych leukocytów.
Faza przełomu blastycznego (kryzy): w fazie przełomu blastycznego dochodzi do wzrostu liczby komórek blastycznych, co odpowiada obrazowi ostrej białaczki. Na tym etapie choroby u 50% chorych komórki blastyczne mają fenotyp mieloblastów, u 30% – limfoblastów, natomiast u 10% – megakarioblastów. U pozostałych 10% dochodzi do włóknienia szpiku.
AlloHSCT
Ten wariant leczenia można rozważać u chorych z grupy dużego ryzyka do 40. r.ż. mających dawcę rodzinnego i do 20. r.ż. od w pełni zgodnego w HLA dawcy niespokrewnionego, zwłaszcza gdy ryzyko transplantacyjne jest niskie, a wskaźnik Sokala lub Hasforda wysoki. Prawdopodobnie nadal jest to jedyna metoda umożliwiająca całkowite wyleczenie.
Pierwsza linia leczenia hemolizy
sposób leczenia zależy od przyczyny hemolizy i rodzaju ewentualnej choroby podstawowej
* immunohemoliza:glikokortykosteroidy,inne leki immunosupresyjne (np. azatiopryna, cyklofosfamid, cyklosporyna),
* niedokrwistość sferocytowa wrodzona: splenektomia.
W jaki sposób najlepiej ocenić stopień zaawansowania chłoniaka hodgkina?
???? (pytanie bez odpowiedzi) => myślę że może chodzić o tą klasyfikację, ale ręki uciąć nie dam
klasyfikacja stopni klinicznego zaawansowania chłoniaka Hodgkina wg Ann Arbor
I/IE Zajęcie jednej grupy węzłów chłonnych lub jednego narządu pozawęzłowego (I E).
II/IIE
Zajęcie dwóch lub więcej grup węzłów chłonnych po tej samej stronie przepony lub umiejscowione (jednoogniskowe) zajęcie narządu pozalimfatycznego i jednej lub więcej grupy węzłów chłonnych po tej samej stronie przepony (II E).
III/IIIE
Zajęcie węzłów chłonnych po obu stronach przepony, czemu towarzyszyć może jedno- ogniskowe zajęcie narządu pozalimfatycznego (III E) lub zajęcie śledziony (III S).
IV Rozsiane zajęcie narządu pozalimfatycznego, niezależnie od stanu węzłów chłonnych.
Co to jest anomalia Hagemana?
Wrodzony niedobór czynnika XII
Jaka mutacja występuje w nadpłytkowości samoistnej?
Mutacja JAK2, MPL lub CALRj
Od ilu płytek małopłytkowość?
Małopłytkowość to zmniejszenie liczby płytek < 150 G/l.
Zespół różnicowania (co to + jakie leki wywołują)
- poważne i potencjalnie zagrażające życiu powikłanie, które występuje w trakcie leczenia niektórych nowotworów hematologicznych, zwłaszcza ostrej białaczki promielocytowej (AML) podczas leków indukujących różnicowanie komórek nowotworowych
Najczęściej wywołują go:
- kwas trans-retinowy
-arszenik
Mechanizm
ww. leki powodują różnicowanie promielocytów w dojrzałe granulocyty -> to prowadzi do gwałtownego uwolnienia cytokin, aktywacji układu zapalnego oraz uszkodzenia naczyń i narządów
Komórki w chłoniaku Hodkina
Chłoniak Hodgkina (HL) to klonalny rozrost tzw. komórek Reed i Sternberga oraz komórek Hodgkina, wywodzących się z linii komórek B, otoczonych komórkami odczynowymi, głównie w obrębie węzłów chłonnych. -MP
Facet 40 letni z czerwienica, zażywana ASA, czym jeszcze leczymy
1) Upusty krwi – mają na celu zmniejszenie liczby krwinek oraz ograniczenie ilości żelaza
dla potrzeb erytropoezy.
2) Leki cytoredukcyjne (gdy wskazane) – hydroksymocznik lub IFN-α.
Jak leczymy CML
- inhibitory kinaz tyrozynowych
W leczeniu pierwszego rzutu stosuje się imatynib (jako jedyny obecnie refundowany w Polsce w ramach chemioterapii), nilotynib, dazatynib lub bosutynib.
Kiedy zaczynamy leczyć szpiczaka i wymienić jedno kryterium
zaczynamy leczyć gdy ma spełnione jakieś kryterium SLIM CRAB
S (sixty) - odsetek klonalnych plazmocytów w szpiku lub biopsji tkankowej co najmniej 60%
Czym oceniamy leczenie chłoniaków ziarniczych/nieziarniczych
Ocena stopnia zaawansowania chłoniaków pierwotnie węzłowych – zmodyfikowana klasyfikacja z Ann Arbor
Leczenie zmian osteolitycznych w szpiczaku czym
bisfosfoniany (hamowanie aktywności osteoklastów)
denosumab (przeciwciało monoklonalne blokujące RANKL - hamuje różnicowanie osteoklastów)
Mutacja protrombiny co sie dzieje jak jest
Chodziło tylko o zakrzepy
Lokalizacja najczestsza chloniaka Burkitta
krętniczo-kątnicza
Powiklanie CAR-T
Burza cytokinowa(gorączka, spadek ciśnienia, duszność), aplazja B-komórkowa, zaburzenia neurologiczne, niewydolność narządowa
mutacja genu BCR-ABL1 występuje w przewlekłej białaczce szpikowej i……………
Ostre białaczki / chłoniaki limfoblastyczne
W jakiej chorobie występuje leukoerytroblastoza
pierwotne włóknienie szpiku
Z czym łączą sie limfocyty w terapii CART
CD 19
- ALLO-HCT najczęściej jest stosowany w
Ostra białaczka szpikowa
5.Leczenie hemofilii nabytej
rekombinowanego cz. VII (rFVIIa) (novoseven) aktywowanych czynników zespołu protrombiny (aPCC)
lub rekombinowanego wieprzowego cz. VIII (rpFVIII)
Jak zakwalifikujesz w skali AnnArbor zmianę w węźle nadobojczykowym i szczycie płuca
II
7.W jakich chorobach występuje mutacja genu JAK2
nadpłytkowości samoistna
czerwienica prawdziwa
pierwotne włóknienie szpiku
8.Liczba płytek w nadpłytkowości samoistnej
od 450 G/l
9.Co oznacza S w kryteriach SLiM
S (sixty) - odsetek klonalnych plazmocytów w szpiku lub biopsji tkankowej co najmniej 60%
- W jakiej białaczce występują nasilone krwawienia
Ostra białaczka promielocytowa
