4.2 Hematurie Flashcards
Wat is het verschil tussen microscopische en macroscopische hematurie in het vinden van de oorzaak?
Macroscopische hematurie (wel te zien met blote oog):
- De oorzaak wordt in de meeste gevallen wel gevonden
- Het is meestal urologisch (urinewegen)
- Meestal door een tumor (blaaskanker)
Microscopische hematurie (alleen te zien met microscoop):
- De oorzaak wordt in de meeste gevallen niet gevonden
Wanneer heeft iemand macroscopische hematurie (bij hoeveel ery’s pgv)?
Iemand heeft macroscopische hematurie bij ongeveer 40 ery’s pgv
Hoeveel mensen van de populatie hebben microscopische hematurie?
10-50%
Vaak wordt het gevonden op toevalsbevinding en zijn asymptomatisch
Wat kunnen de oorzaken zijn van hematurie?
- Tumor (nier, ureter, blaas, prostaat, urethra)
- Aangeboren afwijking
- Trauma
- Ontstekingen
- Stenen
- Systeemoorzaken (stollingsstoornis, lichamelijke inspanning)
Wat is het verschil in oorzaak tussen microscopische en macroscopische hematurie?
Macroscopisch: Meestal urologisch
Microscopisch: Meestal nefrologische oorzaak met de symptomen zoals:
- Hoge Bloeddruk
- Proteïnurie
- Nierfunctiestoornissen
Lichamelijke onderzoek bij het vinden van hematurie levert weinig op, maar welke dingen kunnen er wel worden gedaan bij een lichamelijke onderzoek?
- Inspectie genitalia
- Palpatie abdomen
- Rectaal toucher
Wat is het aanvullend onderzoek bij hematurie?
- Echografie
- BOZ (Buikoverzichtsfoto)
- CT scan (nauwkeurig)
- MRI scan (nauwkeurig)
- Urine cystologie
- Urethrocystoscopie
Wat is een urethroscopie?
Er komt operatief via de plasbuis een instrument naar binnen
De stenen kunnen gelazerd worden of worden opgepakt
Zijn nierstenen altijd op een BOZ te zien?
Nee, bijvoorbeeld urinezuurstenen zijn niet te zien
Zijn nierstenen altijd op een echo te zien?
Ja, wel als ze in de nier zitten maar niet als ze in de urineleider zitten
Ook is er makkelijk een steen te missen
Zijn nierstenen altijd op een CT scan te zien?
Ja, mist de CT is ingesteld op kleinere coupes
Bij een urethrocystoscopie zijn er 2 soorten scopes. Welke 2 zijn er en wat is het verschil ertussen?
De flexibele scope:
- Kan zonder verdoving worden gebruikt (of plaatselijk)
- Vergelijkbaar met een katheter
- Via de ureter naar binnen
- Op de poli
De starre scope:
- Wordt gebruikt om een tumor te verwijderen of dicht te branden
Waarvan hangt de uitgebreidheid van de analyse af bij hematurie?
- Van de risicofactoren: Leeftijd, roken
- Zwangerschap (geen of wel röntgen)
Wat is de meest uitgebreide (urologische) analyse bij hematurie en wanneer wordt dit gedaan?
- Urethrocystoscopie
- CT scan
- Urine cystologie
Dit wordt meestal bij een macroscopische hematurie gedaan
Bij microscopische hematurie vaak geen oorzaak aanwijsbaar, wel analyse doen
Wat vertellen erytrocytencilinders?
Cilinders worden in de Lis van Henle gemaakt (door polymerisatie van de eiwitten die daar aanwezig zijn)
Dit betekent dat er al bloed zit/erytrocyten zitten in de Lis van Henle -> Glomerulaire hematurie
Wanneer wordt er een biopt gedaan bij hematurie/nefrologische analyse?
Bij een glomerulaire hematurie (als de urologische analyse niets oplevert)
Erg invasief, dus het liefst niet als eerste keuze kiezen
Punctie wordt gedaan in het boven- of onderpool van de nier
Wat is de DD van glomerulaire hematurie?
- IgA nefropathie
- Syndroom van Alport
- Thin Membrane Nephropathy
Wat is IgA nefropathie?
IgA is een antistof (komt voor in de slijmvliezen). Bij patiënten met IgA nefropathie is er iets mis met de IgA.
Ze gaan niet alleen de bacteriën/antigenen aanvallen, maar ze slaan ook neer op het mesangium (mesangiale depositie) in de glomerulus van de nier
- Zorgt lokaal voor ontsteking
- Zorgt voor toename mesangium cellen (mesangium proliferatie)
- Zorgt voor hematurie (macroscopisch)
- Kan voorkomen na een doorgemaakte infectie
Wat zijn de kenmerken van IgA nefropathie?
- Het presenteert zich vooral als hematurie en proteïnurie (door een lekkage van de glomerulus)
- Het kan secundair voorkomen, onder andere aan leverziekten
- Komt in Aziatische landen vaker voor
- Vaak sluipend beloop, lang niet altijd met nierfunctiestoornissen (kan soms nier vasculitis geven)
Kan in beeld worden gebracht door Immunofluorescentie onderzoek
Wanneer is de behandeling van IgA nefropathie nodig?
Bij forse (nefrotische) proteïnurie of snelle achteruitgang van de nierfunctie
Het is behandelbaar met prednison, maar hoeft niet altijd
Wat voor soort type collageen is er belangrijk in het glomerulaire basaalmembraan?
Collageen type 4a en subtypes 4A3, 4A4 en 4A5
4a3 en 4a4 zijn autosomaal overerfbaar (Ziekte pas bij 2 zieke chromosomen)
4a5 X-gebonden recessief overerfbaar (Jongens hiervoor vaker gevoelig, want 1 X)
Wat is het Syndroom van Alport?
COL4A nefropathie
Een erfelijke ziekte waarbij de collageenvezels in het basaalmembraan niet goed zijn aangelegd of niet aanwezig zijn.
COL4A komt ook voor in de oren en in de longen
Bij het Syndroom van Alport is het Basaalmembraan dik en hobbelig (Doorlaatbaar voor eiwitten en erytrocyten)
Hoe kan het Syndroom van Alport worden overgeërfd?
Autosomaal 4a3 en 4a4 (zowel dominant als recessief)
X-gebonden recessief 4a5 (vaker)
Presenteert zich al op jonge leeftijd met hematurie en proteïnurie
Jongens vaak al voor de puberteit aan de dialyse
Kan ook met huidbiopt worden vastgesteld
Hoe presenteert een patiënt met het Syndroom van Alport zich?
- Doofheid
- Hematurie
- Proteïnurie
Wat is Thin Membrane disease?
Een collageenstoornis waar het Basaalmembraan ook is aangedaan (deze is nu veel dunner)
Het is autosomaal overervend (4A3, 4A4) -> (Recessieve drager van de ziekte van Alport)
Ze hebben een goede prognose qua nierfunctie en ze presenteren zich ook met hematurie (microscopisch) vergeleken met de ziekte van Alport
Op langer termijn kunnen ze wel problemen krijgen zoals FSGS (Glomerulaire ziekte)
Zitten glycoproteïnen op het niveau van endotheel of epitheel?
Endotheel
