2.8 Longembolie Flashcards
Wat is een longembolie?
Een stolsel(vorming) in de takken van de longslagader. Ze zijn daar gevormd of ze komen vanuit de benen
Wat zijn de risicofactoren van een longembolie?
Er zijn sterkere en minder sterkere risicofactoren
Sterk:
- Myocardinfarct (<3 maanden)
- Eerdere VTE
- Geopereerde knie of heup (immobilisatie)
- Fractuur onderste extremiteit
Matig:
- Pneumonie/infectie
- Maligniteit
- Postpartum (bevalling)
Zwak:
- Obesitas
- Diabetes Mellitus/Hypertensie
- Bedrust >3 dagen
Wat zijn de klachten van een longembolie?
Het is aspecifiek
- Kortademigheid
- Pijn bij het ademen
- Koorts
- Beetje bloed ophoesten
Hoe wordt de diagnose voor een longembolie vastgesteld?
- WELLS score
- YEARS beslis regel
- Leeftijd-afhankelijke D-dimeer -> Moet binnen 24 uur besteld worden
Wanneer is volgens de WELLS scoren een longembolie waarschijnlijk?
Boven de 4 gekeken naar:
- Hoge HF
- Klinische tekenen van DVT
- Immobilisatie/chirurgie recent
- Hemoptoë
- Maligniteit
- Eerdere longembolie of DVT
- Alternatieve diagnose onwaarschijnlijk
Er wordt nu een CT-scan gemaakt (om het aan te tonen door contrast wat gegeven wordt)
Als de 4 punten niet worden behaald wordt er een D-dimeer test gedaan waarbij boven 0,5 ook een CT-scan wordt gemaakt
Verdenking LE -> Klinische beslisregel >4 -> CT
Verdenking LE -> Klinische beslisregel <4 -> D-dimeer >0.5 -> CT
Verdenking LE -> Klinische beslisregel <4 -> D-dimeer <0.5 -> Naar huis
Van welke 3 factoren gaat de YEARS beslisregel uit?
- Hemoptoe
- Klinische tekenen van DVT
- Longembolie meest waarschijnlijke diagnose
Als er sprake is van 1 van deze factoren wordt er een D-dimeer bepaling gedaan. Als deze >0,5 is wordt er een CT-scan gemaakt
Zijn deze factoren niet aanwezig wordt er alsnog een D-dimeer test gedaan. Als deze >1 is, wordt er een CT-scan gemaakt
Wat is het grootste verschil tussen de WELLS score en de YEARS beslisregel?
Bij de YEARS beslisregel wordt er altijd een D-dimeer bepaald
Hoe wordt een longembolie in de acute situatie gediagnosticeerd?
Door een Echo
Er wordt gekeken of de rechter harthelft is getroffen door de Pulmonale Hypertensie (PH)
Als het niet kritiek of acuut is wordt er naar de CT-score gekeken
Wat is de leeftijd afhankelijke D-dimeer?
0,01 * leeftijd (Wanneer de leeftijd boven de 50 is)
Hoe lang duurt een behandeling?
- Idiopathische longembolie: Onbepaalde tijd (>3 maanden)
- Embolie met voorbijgaand risicofactoren: 3 maanden
- Eerdere longembolie of levensbedreigende situatie: Voor altijd
- Longembolie met maligniteit: 6 maanden LMWH of DOAC
Wat is de standaard antistolling voor een longembolie?
DOAC’s:
- Apixaban (Factor Xa remmer)
- Rivaroxaban (Factor Xa remmer)
- Edoxaban (Factor Xa remmer)
- Dabigatran (Factor II remmer)
Halfwaardetijd is afhankelijk van de nierfunctie
Met wat mag DOAC worden gecombineerd?
Met Heparine
Hoelang voor een operatie mag er geen antistolling meer gegeven worden?
24 uur bij een kleine operatie
Minimaal 24 uur bij een grote operatie
Wat is de antidota en waar dient het voor?
Het is de idarucizumab
Heel duur middel
Kunnen de werking van DOAC (dabigatran) tegengaan. Wordt alleen met nood ingezet
Wat laat de HESTIA studie zien?
Of mensen binnen 24 uur na het krijgen van een longembolie naar huis konden. Mensen met hemodynamische instabiliteit mochten dit niet
Hoe kan een longembolie leiden tot een shock?
Longembolie kan leiden tot een shock doordat de druk in de rechter harthelft zal toenemen vanwege een toegenomen afterload.
De wanden gaan hypertroferen en dilateren. De wandspanning zal toenemen waardoor ook de zuurstofconsumptie toeneemt
De contractiliteit van het RV zal afnemen, eveneens de output van het RV. Hierdoor krijgt de LV natuurlijk te weinig bloed (verlaagde preload) waardoor de CO zal dalen. De organen worden nu minder goed doorbloed en dit kan leiden tot een cardiogene shock en overlijden
Wanneer hebben mensen een hoog mortaliteitsrisico door een longembolie?
- Disfunctie rechter harthelft (8%)
- Lage Bloeddruk (15%)
- Shock (25%)
- Reanimatie (65%)
Wat wordt er bij mensen gedaan met een hoog risico op mortaliteit?
Trombolyse geven: alleen als patiënt hemodynamisch instabiel is (Lage BD of in shock)
Niet geven als de patiënten een gedilateerde rechter ventrikel hebben -> Hogere kans op bloedingen
Kans op massale bloeding dus alleen bij (ernstig) lage BD of mensen in shock
Alternatief van trombolyse (Bijv. als patiënt net is geopereerd) dan kan er ook een chirurgisch ingreep of een katheter embolectomie gedaan
In welke 3 risicogroepen worden mensen met een longembolie verdeeld?
Hoog risico: Shock (hemodynamisch instabiel)
Intermediate groep:
- Intermediate High Risk: Rijke rechter ventrikel en gestegen hartenzymen
- Intermediate Low Risk: Wijde rechter ventrikel Of gestegen hartenzymen
Laag risico: Volgens HESTIA naar huis
Wanneer wordt een katheterfragmentatie gedaan?
Stolsels worden nu weggehaald
Wordt gedaan als:
- Trombolyse geen effect had
- Iemand geen trombolyse mag gebruiken (ondanks hoog risico groep)
- Geen tijd voor trombolyse
Wanneer wordt een embolectomie uitgevoerd?
Als er geen trombolyse gebruikt kan worden of als hier geen tijd meer voor hier
Brengt veel risico’s met zich mee en wordt dus afgeraden
Wanneer is er last van bij een chronische longembolie?
Longembolie > 3 maanden
- Gedilateerde rechterventrikel
- Toegenomen dode-ruimte ventilatie
Wat is de pulmonale hypertensie en wat is CTEPH?
Te hoge druk in de longslagader waardoor de rechterventrikel gaat hypertroferen. Kan komen door 5 verschillende groepen
Groep 4 is CTEPH. Volgens de Pulmonale Hypertensie classificatie komt het dan door de chronische longembolie
Hoe wordt een CTEPH behandeld?
- Pulmonale (Trombo)Endartectomie (PTE): Stolsel wordt met binnenwand verwijderd
- Bronchopulmonale angioplastiek (BPA): Dotteroperatie
- Longtransplantatie
- Er wordt trombolyse gegeven! -> De stolsels zijn niet meer op te lossen
Wat is CTEPH?
Pulmonale Hypertensie door chronische longembolie
Na >3 maanden antistolling
Hoe wordt een Pulmonale Hypertensie gediagnosticeerd?
Er wordt eerst een perfusiescan gemaakt
Als deze afwijkend is wordt er een CT of Pulmonalisangiografie gedaan
Perfusiescan is meest makkelijke en gevoelige onderzoeksvorm voor LE (Happen in perfusiescan bewijzen LE)
Hierna wordt het nog besproken in een multidisciplinair team inclusief ervaren chirurgen (om chirurgisch ingreep te kunnen doen)
Wat is PESI?
Een score om mee uit te rekenen of er een verhoogd risico is op mortaliteit/complicaties
Wat toont de PEITHO trail aan?
Dat trombolyse geven aan de intermediate high risk groep geen verbetering oplevert. Het zorgt wel voor sneller opnamen, maar mensen krijgen ook sneller bloedingen dus dit compenseert wel
Welke medicaties worden bij Pulmonale Hypertensie gegeven?
Er wordt medicatie gegeven als:
- Overbrugging is naar PTE
- Bij inoperabele CTEPH
- Bij residuele Pulmonale hypertensie na PTE
Chirurgie blijft wel de eerste keuze
Onduidelijke plaats en er zijn nog wel studies nodig
Wat is Corpulmonale?
Longaandoening (emfyseem of COPD)
Hierdoor ontstaat er pulmonale hypertensie en longproblemen door hartfalen
Wat is BPA?
- Nieuwe ontwikkeling (dezelfde centra als PTE)
- Geen genezing -> Beeld wordt verbeterd
- Diverse sessies nodig
- Selectie van patiënten is belangrijk (Technisch inoperabele patiënten)
