Werkcollege 3B

Question 1

Geef voorbeelden waarbij beïnvloeding van de motiliteit van het maagdarmkanaal van pas kan komen

Answer 1

• Verstopping/koliek
• Beperken opname
• Vertragen passagesnelheid (dit doe je dit graag, als het lichaam er iets uit wilt drijven)
• Colon spasme (kramp)

Question 2

Welke groepen komen in aanmerking voor beïnvloeding van autonome zenuwstelsel op de mobiliteit van het MDK?

Answer 2

• Parasympaticomimetica = direct & indirect
• Parasympaticolytica = indirect
• Sympticolytica = niet overtuigend gebleken. Sympatisch zenuwstelsel wordt geremd, maar parasympatisch zenuwstelsel wordt niet per se gestimuleerd
• sympaticomimetica = nee, geen invloed

Question 3

receptoren en neurotransmitters sympaticolytica

Answer 3

alfa2-adrenoreceptor antagonist = werkt in op adrenaline

Question 4

receptoren en neurotransmitters parasympaticomimetica

Answer 4

ACh en muscarine receptor (muscarine agonist; direct)

ACh esterase remmers (indirect)

Question 5

wat zijn nadelen van de toepassing van dergelijke farmaca ter verbetering van de motiliteit?

Answer 5

• ernstige buikpijn door (te) hevige contractie

- te lange relaxatie van MDK

Question 6

wat zijn nadelen van de toepassing van dergelijke farmaca ter verbetering van de motiliteit?

Answer 6

• ernstige buikpijn door (te) hevige contractie
• te lange relaxatie van MDK
• parasympaticomimetisch effect

Question 7

parasympaticomimetische effect

Answer 7

speekselen, bradycardie (tragere hartslag), hypotensie (relaxatie) = breed spectrum, dus niet alleen werking op muscarine receptor in MDK > ook luchtwegen (relaxatie-secretie)

Question 8

waarvoor worden domperidon en metoclopramide gebruikt?

Answer 8

maaglediging bevorderen

Question 9

werkingsmechanisme domperidon en metoclopramide

Answer 9

activatie D2-receptor dempt cholinerge activatie v. gladde spiercellen. D2-receptor antagonist prokinetisch effect > lijken op sympaticolytica.

Dopamine lijkt op adrenaline, dus willen nog wel een sop elkaars receptor gaan zitten.

Question 10

waarin verschilt domperidon van metoclopramide?

Answer 10

domperidon passeert BHB niet; dus geen centrale bijwerkingen > mogelijke bijwerkingen zijn algeheel sufheid. Bij metoclopramide soms ook excitatie –> toch liever metoclopramide omdat dit potenter is.

Question 11

welke medicaties worden gebruikt om motiliteit te remmen?

Answer 11

N-butylscopolamine en loperamide.

Question 12

Wat doet N-butylscopolamine?

Answer 12

relaxatie gladde spiercellen = muscarine receptor antagonist. Dit legt de motiliteit stil. Je wilt dit niet gebruiken bij obstipatie, omdat je dan doorvoer van verstopping wilt.

Question 13

wat doet loperamide?

Answer 13

motilteitsremmer = opioiet (OP3) agonist = versterkt remmend effect; geen passage BHB.

contra-indicatie = infectieuze diarree.

Question 14

pH fundus en corpus maag

Answer 14

pH 7

Question 15

pH pars glandularis en antrum pylorus

Answer 15

pH 1-2

Question 16

wat is de relatie tussen het ontstaan van maagulcera en arbeid van het sportpaard?

Answer 16

• tijdens het sporten is er minder doorbloeding van de maagwand.
• Een paard eet niet tijdens het sporten, waardoor het zure maagsap het fermentatiegeheel kan aantasten.
• Geen buffering door beweging van het zuur tijdens arbeid.
• Stress, op reis zijn.
• Meer krachtvoer, minder ruwvoer

Question 17

waar wordt maagzuur geproduceerd en hoe vindt de stimulatie van maagzuursecretie plaat?

Answer 17

• Parietale cellen die HCl maken > H+ naar de maag.
  HCO3- gaat naar het bloed.

Stimulatie door zien/ruiken van voedsel, rek op maagwand, productie gastrine/histamine.

Question 18

Farmacologische benaderingen om maagzuursecretie te remmen (5 manieren)

Answer 18

1. Blokkade histamine receptoren (H2-receptor antagonist). Ranitidine
2. Remming H+/K+-ATPase. Omeprazol (kan biotransformatie van andere medicatie vertragen)
3. Prostaglandinen (doorbloeding slijmvlies, productie mucus). Misoprostol (korte werkingsduur groot first pass effect; kan diarree, braken, buikpijn veroorzaken). Vaak in combinatie met NSAIDs
4. Gastrine receptor antagonist (parasympatisch effect; remmende werking mucus; niet potent genoeg)
5. ACh-M receptor antagonist (n. vagus; als je dit zou doen dan heel kort)

Question 19

Leg het verband uit tussen het (langdurig) gebruik van NSAIDs en de ontwikkeling van maagulcera en/of chronische gastritis

Answer 19

Productie van prostaglandinen wordt geremd (COX-1). Dit zorgt voor een mindere doorbloeding van het maagslijmvlies en productie van mucus. Bufferende werking gaat weg > ontstaan zweren door contact met zuurmilieu

Question 20

Welke andere farmaca, met uitzonder van maagzuurremmers, kunnen gebruikt worden bij gastritis en maagdarmulcera?

Answer 20

• Antacida = bufferen maagzuur (zeer tijdelijk; niet toegepast veterinair)
• Cytoprotectiva = beschermen slijmvlies door een soort over maagwand te vormen (sucralfaat) (alleen ter ondersteuning, orale biologische beschikbaarheid laag)

Question 21

klinische parameters voor beoordeling gastro-intestinale motiliteit

Answer 21

• mesten; wanneer voor het laatst
• ausculteren; darmbeweging luisteren
• sonderen; reflux in maag, doorstroom controleren.

Question 22

welke 3 bochten zitten er in colon ascendens?

Answer 22

• Flexura pelvina (hier vaak obstipatie)
• Flexura sternalis
• Flexura diafragmatica

Question 23

Doel laxatie therapie

Answer 23

bevorderende werking darmperistaltiek en/of secretie

Question 24

welke soorten laxantia zijn er?

Answer 24

• Volume vergrotende laxantia = glijmiddel (parafine olie), zwelmiddel (zout water; zemelen om water aan te trekken), en osmotische laxantia (zouten/suikers trekken vocht naar lumen).
• Secretagoga = ricinusolie (prikkelen darmwand), plantaardige antrachinoglycosiden

Question 25

indicaties voor toepassing van emetica

Answer 25

• opname toxische stoffen

- corpus alienum

Question 26

Welke emetica worden gebruikt?

Answer 26

• Apomorfine = een dopamine (D2) receptor agonist (Hond)

- Xylazine = alfa2-adrenoreceptor agonist (kat)

Question 27

welke anti-emetica worden gebruikt?

Answer 27

• Dopamine receptor antagonist = metoclopramide, domperidon
• H1-receptor antagonist = wagenziekte.
• 5HT3-receptor antagonist = vooral humaan
• Neurokinine 1-receptor antagonist = maropitant (Cerenia).
• ACh-M receptor antagonist = veel bijwerkingen.

Question 28

Emetica

Answer 28

braakmiddel

Question 29

anti-emetica

Answer 29

anti-braakmiddel