Hoorcollege 5A

Question 1

Wat zijn voorbeelden van infecties van het epitheel van de mond?

Answer 1

• Koe = MKZ
• Geit = ecthyma
• Hond = papillomen

Question 2

Wat voor type (2) epitheel mondholte infecties zijn er?

Answer 2

• Lokaal

- Systemisch > infectie epitheelcellen via viremie

Question 3

Wat voor type laesies zijn er te vinden

Answer 3

Macula = verkleuring
Papula = pustel
Erosie = schram
Ulcera = zweer
Pokken
Papillomen

Question 4

Wat is het verschil tussen een erosie en een ulcera?

Answer 4

Erosie is een schram waarbij het epitheel niet wordt doorbroken. Bij een ulcera is het epitheel kapot, gaat door basaal membraan heen.

Question 5

Wat voor type epitheel heeft de mondholte?

Answer 5

meerlagig plaveiselepitheel (al dan niet verhoornd)

Question 6

Wat zijn klinische verschijnselen van MKZ?

Answer 6

Overmatig speeksel & smakken
Wankele achterhand
Blaren in de mond

Question 7

Wat kan er zoal geïnterpreteerd worden van de blaren in de mond (MKZ)?

Answer 7

• leeftijd van de blaren
• aard van de blaren
• -> dit geeft aan hoe lang de infectie al bezig is.

Question 8

Wat is het verloop van MKZ?

Answer 8

De incubatietijd is 2-8 dagen
Dag 1 = de koe staat de speekselen en smakken
Dag 1-3 = de koe vormt blaren op de tong
Dag 4-5 = De blaren breiden helemaal uit in de mond. Ook de tussenklauwspleet is aangedaan net als de tepels.

De mortaliteit is laag, maar het is een systemische infectie en erg besmettelijk

Question 9

Wat zijn kenmerken van Mond en Klauwzeer (MKZ)?

Answer 9

• Meest contagieuze virus van vee
• Familie picornaviridae (7 Typen)
• Alle evenhoevigen zijn gevoelig: varkens, runderen, geit, schaap, giraffe, lama etc)
• Maar ook olifanten, egels, gordeldieren.
• Zoonotisch? Mensen kunnen er zeker op reageren, Er zijn dan kleine bultjes te vinden.

Question 10

Hoe verspreidt MKZ zich?

Answer 10

• infectie dor inhalatie of ingest, korte incubatie tijd
• na eerste virusvermeerdering viremie en spreiding naar diverse organen
• Vermeerdering in epitheelcellen: celzwelling, lysis, afbraak intercellulaire bridges
• Microvescicles > macrovesicles (blaren met celdebris, leuco’s, vocht en veel virus).
• Epitheel ruptureert: basaalmembraan blijft intact > ulcera.

Question 11

Wat zijn klinische verschijnselen van MKZ bij het schaap?

Answer 11

• Vooral kreupelheid (zoals ook bij varkens)

- blaren tussenklauwspleet en mond

Question 12

Wat zijn de klinische verschijnselen van MKZ bij de geit?

Answer 12

• blaren tussenklauwspleet en mond

Question 13

Waar is MKZ bij varkens vervelender dan bij andere tweehoevigen?

Answer 13

De varken is een amplifier host. Dit betekent dat varken veel meer virussen aanmaken dan runderen. Varkens zijn daarom veel besmettelijker.

Question 14

Waarom is MKZ aangifteplichtig?

Answer 14

• Lage mortaliteit
• Maar: belangrijke economische betekenis:
  a. Daling melkproductie: tijdelijk deels blijvend
  b. Verminderde groei kalveren en varkens
  c. Export verboden

Question 15

Wat is de rol van aerogene verspreiding?

Answer 15

Het virus kan via de lucht verspreid worden. Dit kan wel tientallen kilometers zijn. Dus verspreidingskans en -gebied is gigantisch en snel.

Question 16

Wat is het risico op snelle verspreiding?

Answer 16

• Grote hoeveelheden virus geproduceerd in pharynx (en in melk). Varkens produceren dus 1500x meer virus dan rund.
• Snelle replicatie cyclus
• Verspreiding via de lucht (aerosolen) over grote afstanden (>80 km)
• Virus is stabiel buiten gastheer
• Korte incubatieperiode
• Dragers komen voor

Question 17

Wat is de rol van dierenarts m.b.t. MKZ?

Answer 17

Snelle diagnose!

FMD = Foot and Mouth Disease = Fast Moving Disease

Question 18

Hoe wordt MKZ bestrijd?

Answer 18

• Non-vaccinatie beleid
• Verder transmissie voorkomen/reduceren:
  a. Ruiming dieren op besmette bedrijf
  b. Traceren contactdieren
  c. Screening risicobedrijven
  d. Vervoersverboden
  e. Ringvaccinaties ? (advies groep deskundigen en EU toestemming)

Question 19

Hoe werkt de toezicht bij een besmet bedrijf?

Answer 19

Wanneer een besmet bedrijf wordt gevonden dan wordt het besmette bedrijf geruimd. Het gebied 1 km rondom dit gebied wordt preventief geruimd. Het gebied 10 km rondom het besmette bedrijf staat onder toezicht.
Overige bedrijven worden gevaccineerd. Daaromheen zit een beschermingsgebied (3 km) en een toezichtsgebied (10 km);
Alle gebieden horen bij bepaalde compartimenten. Zo wordt geprobeerd verdere besmetting de kop in te drukken.

Question 20

Hoe heet vaccinatie voor MKZ?

Answer 20

DIVA vaccin

Question 21

Hoe werkt het DIVA vaccin?

Answer 21

• Na infectie antilichamen tegen structurele en niet-structurele eiwitten.
• Na vaccinatie worden geen antilichamen gevormd tegen niet structurele eiwitten.

–> het DIVA vaccin zorgt ervoor dat er onderscheid gemaakt kan worden tussen gevaccineerd en niet-gevaccineerd. In de vaccin zal niet-structurele eiwitten niet aanwezig zijn, bij het echte virus wel.

Question 22

Wat zijn de klinische verschijnselen van Blauwtong?

Answer 22

• Koorts, viremie schaap tot 15 dgn, rund tot 100 dgn.
• Ontsteking, ulceratie en necrose mondslijmvlies
• Overmatig speekselen, neuwuitvloeiing
• Oedemen
• Kreupelheid (laminitis, coronitis)
• Abortus
• Pneumonie
• Sterfte (0-50% afh. v. subtype)
• Afwijkend wol door huidontstekingen
• FFF: Fever, Face, Feet

Question 23

Wat voor type virus is blauwtong?

Answer 23

Orbivirus (familie Reoviridae)

• dubbelstrengs RNA
• meerdere segmenten (10)

Question 24

Hoe wordt blauwtong verspreid?

Answer 24

• Niet besmettelijk: vector nodig, arthropod-borne
• Ernstige verschijnselen bij geiten en schapen (ras afh), minder bij wilde herkauwers en runderen
• Infectie in tropische en subtropische gebieden (in endemische gebieden Afrika subklinisch)

Question 25

Hoe wordt diagnostiek gedaan van blauwtong?

Answer 25

Virusisolatie

PCR bloed

Question 26

Hoe worden arthropod-borne ziekten verspreid?

Answer 26

• via mug of knut
• ook via bloed: vuile naalden
• via semen, embryo
• van moeder op vrucht.

Question 27

Hoe vermeerdert het blauwtongvirus zich?

Answer 27

1. Vector competentie (culicoides = knutten)
   - in knut moet voldoende virus repliceren
   - in knut moet virus voldoende snel vermeerderen
   Hangt af van knut en temperatuur en virus
2. Vector capaciteit
   - bijtfrequentie
   - diersoortvoorkeur
   - levensduur (ong. 20 dagen)

–> als knut hieraan voldoen, dan kan het fungeren als vector

Question 28

Wat is de ziekteverloop van ecthyma?

Answer 28

• met name aantasting lammeren
• incubatietijd +/- 1 week
• Roodheid lippen mondhoeken
• papels gaan over in blaasjes en pustels
• laesies zijn proliferatie
• korsten: bij verwijdering een verheven, roodachtig, granulerend oppervlak

Question 29

Waar kunnen de laesies voorkomen bij ecthyma?

Answer 29

mondhoeken, neusgaten, soms oogleden, wangslijmvlies en tong (kroonranden, tussenklauwspleet en genitaalopeningen, spenen)

Question 30

Wat is het vervelende van ecthyma?

Answer 30

zoonose

Question 31

Wat is naast MKZ, blauwtong en ecthyma een andere vorm van mondholte infectie?

Answer 31

infecties met pokkenvirussen.

Er zijn heel veel type pokkenvirussen, die specifiek zijn voor een bepaalde diersoort.

Niet specifiek epitheel mondholte

Question 32

Hoe verloopt de vermeerdering van pokkenvirus?

Answer 32

Incubatietijd ca. 7 dagen

Het virus dringt binnen in de huid waar het virus zich gaat vermeerderen. Het virus migreert naar de lymfeknopen (multiplicatie). Het virus dringt de bloedbaan in (primaire viremie). Milt en lever zorgen voor verdere vermeerdering (er treedt necrose op). Wanneer het virus opnieuw de bloedbaan ingaat, ontstaat een secundaire viremie. Het virus gaat terug naar de huid waar focale infectie optreedt.

Blaasjes en pustels

Question 33

Wat is het vervelende van pokkenvirus?

Answer 33

Zoonotisch