Hoorcollege 10B

Question 1

omschrijf ligging pancreas en galblaas

Answer 1

de pancreas ligt in de bocht van het duodenum en tegen de onderkant van de maag aan (tussen dunne darm en maag). De galbaas zit achter de lever.

De galblaas en pancreas delen dezelfde uitgang = papilla duodenum.

Question 2

Uit welke cellen bestaat de pancreas?

Answer 2

• Endocriene deel > eilandjes van Langerhans. productie van glucagon en insuline.
• Exocriene deel (ca. 85% v.d. pancreas):
  > acini = acinaire cellen (zymogeen)
  > afvoergang met ductuscellen (elektrolyten en water)

Question 3

zymogeen

Answer 3

een pro-enzym die door verdere reacties omgezet moet worden tot zijn actieve vorm.

Question 4

Hoe is de exocriene deel van de pancreas opgebouwd?

Answer 4

• acinaire cellen
• ductus cellen

> om te voorkomen dat de pancreas zelf verteerd wordt, heeft het een acinaire vorm.

Question 5

Samenstelling en functie pancreassap

Answer 5

• Enzymen (proteasen gesecerneerd als pro-enzymen)
  a. secretie = acinaire cellen
  b. functie = afbraak van eiwitten, koolhydraten en vetten
• HCO3- (& water)
  a. secretie = ductuscellen
  b. functie = bescherming tegen lage pH in het lumen (buffer).

Question 6

Hoe verloopt pancreassapsecretie?

Answer 6

Eigenlijk hetzelfde als in de maag, maar het verschil is dat de H+ nu richting het bloed gaat, terwijl HCO3- naar het lumen om zo het maagsap te bufferen.

H20 en CO2 diffunderen de ductuscel in via het bloed en wordt via 2 stappen en m.b.v. koolzuurahnydrase omgezet in H+ en HCO3-. Bicarbonaat wordt via een Cl-/HCO30 uitwisselaar met chloor (vanuit het lumen) naar het lumen gebracht. H+ gaat via een Na+/K+-ATPase pomp naar het bloed. H2O diffundeert ook intracellulair naar het lumen.

Question 7

Hoe wordt pancreassapsecretie gereguleerd?

Answer 7

• Neuraal
  a. parasympaticus: n. vagus (ACh; ANS)
  b. ENS
• Endocriene (via bloed)
  a. Secretine (S-cellen) > stimulatie ductuscel (HCO3-)
  b. CCK (I-cellen) > stimulatie acinaire cel (pro-enzymen)

Question 8

tijdens welke fase wordt pancreassen afgegeven?

Answer 8

Intestinale fase

Question 9

wat is samenhang van pH en pancreassapsecretie?

Answer 9

Een lage duodenale pH stimuleert de pancreas tot HCO3- secretie.

Hoe lager de pH, des te meer secretie

Question 10

Hoe speelt secretine een rol in op secretie van pancreassap?

Answer 10

Secretine komt via een receptor/transporter de ductus cel in en stimuleert d.m.v. adenylaatcyclase (AC) een hogere productie van cAMP. cAMP zorgt weer voor een verhoogde doorstroom van Cl- en wordt sneller uitgewisseld met bicarbonaat.

Question 11

Welke rol speelt lever in digestie?

Answer 11

Galsecretie

Question 12

wat gebeurt er tijdens galsecretie?

Answer 12

hepatocyten secerneren galzouten aan de canaliculi > galgangen > ductus choledochus > duodenum.

Question 13

Waaruit worden galzuren gemaakt?

Answer 13

• Synthese uit cholesterol
• Uitgescheiden als Na+ zouten
• Emulgeren van vetten

Question 14

hoe verloopt de secretie van gal?

Answer 14

Uitgescheiden galzouten worden door de lever uitgescheiden en via de ductus choledochus afgegeven aan de dunne darm. In de dikke darm wordt 95% van de gal weer opgenomen in de vena porta en afgevoerd naar de lever. In de lever vindt recycling plaats van de galzouten.

Question 15

Wat is de rol van de galblaas

Answer 15

De galblaas fungeert als opslag van gal. Dit is met name bij dieren die niet continue hoeven te eten. Veel gal wordt gerecycled via de poortader, er hoeft dus maar een kleine hoeveelheid opgeslagen te worden.

Question 16

Hoe heet het recycleysteem van het gal?

Answer 16

enterohepatische kringloop

Question 17

Regulatie galsecretie

Answer 17

Endocrien

• CCK = stimulatie galblaaslediging en stimulatie relaxatie v.d. Sfincter van Oddi
• Secretine = stimulatie galgang epitheel > secretie H2O + HCO3-

Question 18

Eigenschappen secretine

Answer 18

Afgifte: endocrien door S-cellen in duodenum.
Stimuli: lage pH in duodenum
Functies: Stimuleren van secretie HCO3- door ductuscellen pancreas + galgangepitheel (en remmen van zuursecretie + lediging maag)

Question 19

Eigenschappen CCK

Answer 19

Afgifte: endocrien door I-cellen in duodenum/jejunum.
Stimuli: vetten, eiwitten in duodenum.
Functies: Stimuleren van acinaire cel pancreas (pro-enzym) + galblaascontractie (en remmen van zuursecretie + maag lediging)

Question 20

Samenstelling darmsap

Answer 20

• Pancreassap
• Gal
• Mucus geproduceerd door slijmbekercellen
• HCO3-

Question 21

Functie darmsap

Answer 21

dunne darm > vertering
dikke darm > veel reabsorptie ionen en water (colonocyten)
> beetje secretie ionen en water (crypt cellen) (regulatie aldosteron)

Question 22

beschrijf verschil in absorptie in dikke darm diersoorten

Answer 22

Het verschil in absorptie heeft te maken met welk dier je te maken hebt. Als je kijkt naar een schaap en een koe, dan is bij het schaap het osmotisch drukverschil en (netto) beweging van water vanuit het lumen naar de intercellulaire ruimte veel hoger.

Koeienvlaai vs. schapenkeutel

Question 23

Verstoring van welk proces in het MDK kan leiden tot diarree?

Answer 23

• motiliteit
• secretie
• digestie
• absorptie
• opslag

Question 24

hoe werkt vloeistofbeweging over de mucosa in de darm?

Answer 24

actief elektrolytentransport creëert een osmotisch gradiënt die (passief) wordt gevolgd door water. Zowel bij secretie als absorptie.

Question 25

3 typen diarree

Answer 25

• Motiliteitsdiarree > te snelle doorvoer
• Osmotische diarree > te hoge osmotische gradiënt
• Secretoire diarree > te hoog elektrolytentransport

Question 26

omschrijft absorptie in dikke darm

Answer 26

De colonocyt verzorgt de absorptie van de dikke darm. Door het transport van ionen volgt water van het lumenzijde naar het bloed zijde.

Cl- en Na+ gaan vanuit het lumen naar bloed zijde. Cl- wisselt middels een Cl-/HCO3- exchanger. Na+ wisselt middels Na+/H+ exchanger met H+. H+ en HCO3- bevinden zich in de cel. Cl- verlaat via een kanaal de cel, terwijl Na+ via een Na+/K+-ATPase pomp de cel verlaat.

Question 27

Geef een voorbeeld van osmotische diarree

Answer 27

Lactase deficiëntie. Hierbij kan lactose niet omgezet worden om vervolgens opgenomen te worden door de cel. Er treedt daardoor geen elektronentransport op, waardoor er meer water naar het lumen gaat –> osmotische diarree.

Question 28

Omschrijf secretie in dikke darm

Answer 28

De crypt cel verzorgt de secretie in de dikke darm.

Cl- moet vanuit de bloedzijde naar het lumen gebracht worden. Hiervoor is actief transport nodig. Dit gaat middels een Na+/K+/2Cl- symporter. Na+ en K+ verlaten de cel weer via een Na+/K+-ATPase pomp. Cl- gaat via een Chloorkanaal naar het lumen.

Question 29

Geef een voorbeeld van secretoire diarree

Answer 29

Enterotoxine. Deze de crypt cel binnendringen en middels adenylaatcyclase meer cAMP gaan produceren. Hierdoor wordt er meer Cl- uitgescheiden naar het lumen en is er een hogere concentratie Cl- aanwezig. Hierdoor diffunderen H2O en Na+ intracellulair naar het lumen, waardoor er diarree ontstaat.

Question 30

Regulatie MKD secretie

Answer 30

• Neuraal
  a. ANS > parasympaticus = n. vagus
  > sympaticus
  b. ENS
• Endocrien = gastrine, CCK, GIP, secretine
• Paracrien = histamine, somatostatine

Question 31

Motiline

Answer 31

hormoon die de gladde spieren in het MDK target (m.n. dunne darm). Zorgt voor beweging en wordt stilgelegd wanneer er gegeten wordt.