Week 7 HC 1: Secundaire preventie van kanker - screening-

Question 1

Wat is screening?

Answer 1

Het onderzoeken van een in principe gezonde populatie om asymptotische gevallen van een ziekte of aan doening op het spoort te komen, in de veronderstelling dat deze aandoening in een vroeg stadium misschien beter te behandelen is.
Een medisch onderzoek bij mensen die geen gezondheidsklachten hebben. Het onderzoek is gericht op het vinden van ziekte, een erfelijke aanleg voor ziekte, risicofactoren die de kans op ziekte vergroten

Question 2

Doel van screening

Answer 2

Verhogen van (gezonde) levensverwachting/ kwaliteit van leven in de populatie
- Bij screening op ziekte door vroege behandeling
- Bij screening op erfelijke aanleg en risicofactoren door verandering van levensstijl en/of intensievere screening

Question 3

Bijzondere kenmerken van screening:

Answer 3

Screening vs patientenzorg
- Populatie vs individu
- Asymptomatisch vs symptomatisch
Screening vraagt om andere afwegingen dan klinische praktijk
- Klinische praktijk draait om detectie van ziekte, het belang om niets te missen –> hoge sensitiviteit
- Screening richt zich op gezonde mensen, van belang om de nadelen te beperken –> hoge specificiteit

Question 4

Wilson en Junger criteria (1968)

Answer 4

kosten vs baten
Later aanvullende criteria door de WHO; criteria voor screening
- Bewijs voor effectiviteit van screening
- Voordelen van screening zijn groter dan nadelen
- Redelijke balans tussen kosten en netto voordelen van screening

Question 5

Bewijs voor effectiviteit van screening

Answer 5

Langere survival van screen detected kankers versus klinische gediagnosticeerde kankers niet genoeg
- Lead time bias; Eerdere diagnose leidt automatisch tot langere survival, ook als er geen voordeel is voor het individu
- Length bias: Screening detecteert vooral langzaam groeiende tumoren met langere survival
Gerandomiseerde studies met als uitkomst ziekte-specifieke sterfte zijn enige manier om effectiviteit screening onomstotelijk aan te tonen
Bewijs effectiviteit alleen onvoldoende, afwegen tegen Harms van screening

Question 6

Voordelen zijn groter dan nadelen

Answer 6

Screening heeft een groot positief effect op de gezondheid voor ene paar mensen en een klein negatief effect voor velen –> de voordelen moeten opwegen tegen de nadelen
Voordelen:
- Voorkomen sterfte
- Voorkomen morbiditeit van de ziekte
- Voorkomen morbiditeit van de behandeling
- Gerechtvaardigde geruststelling
- Positief beïnvloeden van risicogedrag
Nadelen:
- Belasting/ complicaties van screening en diagnostische test
- Overdiagnose/ overbehandeling
- Fout positieven
- Fout negatieven
- Onbedoelde nevenbevindingen
- Vroegontdekking zonder gezondheidswinst
- Psychologische belasting/ stress
- Negatieve beïnvloeden van risicogedrag

Question 7

Screening is kosten-effectief

Answer 7

Standaard economisch probleem: behoeften zijn oneindig, maar de middelen zijn schaars
Als inefficiënte interventies worden vergoed, zijn minder middelen beschikbaar voor efficiënte interventies, en dan wordt de gezondheid van de bevolking niet gemaximaliseerd
!! Het draait om het redden van zoveel mogelijk levens met de beschikbare middelen

Question 8

Twee vormen van screening

Answer 8

Georganiseerde screening
- Population-based screening
- Mass screening
- Externe verantwoordelijkheid
Opportunistische screening
- Case-finding
- Interne verantwoordelijkheid

Question 9

Georganiseerde screening

Answer 9

Hoge investeringen
- Bereiken van de doelgroep
- Registratie
- Kwaliteitscontrole
Beter kwaliteit van screening
- Grotere coverage
- Minder fout-positieven
- Minder lost to follow up
- Praktijk meer in overeenstemming met richtlijnen