Week 5 HC 3: Klinische criteria voor diagnose en stadiumbepaling Flashcards
Stageren van een tumor
Classificeren van ernst en aard tumor
Stadium bepaald
- Behandeling
- Prognose
Tumoren in 1 stadium hebben vergelijkbare prognose en behandeling
Uitgebreidheid
- Lokaal (ingroei)
- Systemisch (metastase op afstand)
TNM bij colon
T(umor)
- Lokale stadium van de primaire tumor
- Primaire grootte van de tumor
- Uitgebreidheid binnen orgaan en ingroei
- T0: primaire tumor is weg
- Tx: tumor is onvindbaar
- Tis: carcinoma in situ
- T1: Intra- of submucosal (a/b/c)
- T2: Ingroei in muscularis Propria
- T3: Doorgroei in muscularis propria
- T4: Doorgroei naar andere organen
N(odes)
- Lymfekliermetastasen
- Nx: niet met zekerheid vast te stellen
- N0: Geen lymfkliermetastasen
- N3: Heel veel lymfkliermetastasen
- Omvang/ aantal/ locatie
M(etastasis)
- Wel/geen metastasen op afstand
Stageren verschillende soorten
Klinische stageren (cTNM)
- Middels onderzoek voor de start van de behandeling
- Klinische inschatting van de uitgebreidheid van de ziekte
- Gebaseerd op lichamelijk onderzoek, biopt en aanvullend onderzoek
- Het klinisch stadium is erg belangrijk bij het bepalen wat de meest zinvolle behandeling is
Pathologisch stageren (pTNM)
- Het verwijderde orgaan ligt met meegenomen lymfeklieren onder de microscoop
Pathologisch stadium na voorbehandeling (ypTNM)
Stadium bepaling; wat hebben we tot onze beschikking:
Lichamelijk onderzoek
Biopt
- Endoscopie
- Echo
- CT geleid
Endoscopie
- Endo-echo
- ERCP
Radiologische/nucleair geneeskundig onderzoek
- Rontgen foto
- CT-scan; primaire tumor, locoregionaal, metastasen op afstand
- MRI; gedetailleerde opnames, duurt langer, niet alle organen even geschikt
- Ultrasound echo; locoregionale ziekten (lymfeklieren oksel, hals, liezen)
- PET-CT; Locoregionaal, metastasen op afstand (veel fout positief)
- Nucleair onderzoek; stoffen gelabeld die aan specifieke cellen binden en daardoor worden opgenomen
Stage grouping
Stadium 0: carcinoma in situ
- Zeer beperkt
- Geen locoregionale of afstandsmetastasen
Stadium I: kleine carcinomen, zonder of met beperkte doorgroei in het orgaan van origine
- Goede prognose
Stadium II
- Doorgroei in orgaan van origine
- Geen lymfekliermetastasen
- Geen doorgroei in omliggend weefsel
- Goed behandelbaar, maar grotere kans op recidief ziekte
Stadium III:
- Locoregionale kliermetastasen
Stadium IV:
- Metastasen op afstand
4 Andere factoren die mede bepalend kunnen zijn.
Celdifferentiatie
- Laag- vs hooggradig
Celtype
- In 1 orgaan kan kanker uitgaan van verschillende celtypen
Locatie van de tumor is soms van invloed op behandeling en prognose
Tumormarkers
Stadium verandert nooit!
Wordt bepaald bij diagnose
Verandert niet, ook al wordt de tumor kleiner, trekt deze zich terug of verdwijnen uitzaaiingen bij voorbehandeling met chemo/ radiotherapie