Week 4 HC 7: Proefdiermodellen in het kankeronderzoek

Question 1

Redenen voor gebruik proefdieren

Answer 1

Muis wordt voornamelijk gebruikt als model voor bestuderen menselijke ziekten
Mens heeft 97% dezelfde genen als de muis
Veel genetische defecten bij de mens die ervoor zorgen dat een bepaald eiwit niet of verkeerd wordt aangemaakt, veroorzaken bij de muis identieke problemen
Een muis kan gemakkelijk genetische gemanipuleerd worden
Een muis is eenvoudig te huisvesten en plant zich snel en makkelijk voort

Question 2

Proefdieren in kankeronderzoek

Answer 2

Preklinisch onderzoek:
- Testen van nieuwe drugs/ combinatie van drugs
Tumor biologie
- Opbouw van algemene kennis

Question 3

Patient-derives tumor xenografts (PDTX); preklinisch onderzoek

Answer 3

Verse tumorbiopten van de mens in een proefdier
- Inspuiten van de tumor in een immunologisch verzwakte muis (oude muis)
- Natuurlijke plaats of ectopisch
- Tumordragend dier behandelen met een (combinatie van) geneesmiddelen
- Tumorgedrag: groei, regressie, relapsen, resistentie
Bij borstkanker;
- Test van PARP-remmers
PDTX werkt niet op alle soorten tumoren –> mist de anti- en pro-tumor activiteit van een functioneel immuunsysteem

Question 4

Tumorbiologie; genetisch gemodificeerde muizen

Answer 4

Opbouw van algemene kennis
Specifieke mutaties in vergelijking met geen mutaties
Focus op 3 onderdelen:
- Onderzoek naar effect van dominante negatieve mutaties (oncogene)
- Onderzoek naar effect van gendeleties (tumorsuppressorgenen)
- Onderzoek naar effect van puntmutaties

Question 5

Verschillende soorten muizen

Answer 5

Transgene muizen
- Muis draagt normaal en mutant gen
- Oncogenen hebben dominant effect
- Helpt bij onderzoek oncogenen
Knock-out muizen
- Geen actief gen aanwezig
- Helpt in onderzoek naar gen deleties (tumorsuppressorgenen)
Knock-in muizen
- Normale actieve gen vervangen door mutant actief gen
- Helpt in onderzoek naar puntmutaties B

Question 6

Brittle hair disorder trichothiodystrophy (TTD)

Answer 6

Patienten hebben een mutatie in Xpd gen
- Breekbaar haar
- Voortijdige veroudering fenotype
Overmaat aan senescence cellen
FOXO4-DRI helpt
- Minder senescente cellen
- Vacht herstelt
- Muizen zijn fitter

Question 7

Wetten over ethiek

Answer 7

Dierproeven zijn verboden in NL tenzij:
- Het doel van de proef anders niet kan worden bereikt
- Het belang van de proef opweegt tegen het ongerief dat de proefdier wordt betrokken
- Er een vergunning is voor het berichten van dierproeven
- Er goedkeuring is vanuit de Dierexperimentencommissie (belangrijkste taak = ethische afweging van het belang van de proef vs ongerief bij het dier)

Question 8

De 3 R’s/V’s

Answer 8

Replacement - Vervanging
Reduction - Vermindering
Refinement - Verfijning

Question 9

Zorgplicht van de 5 vrijheden van Brambell

Answer 9

Dieren hebben het recht
- Vrij te zijn van dorst en honger
- Vrij te zijn van fysiek ongerief
- Vrij te zijn van pijn, verwondingen en ziekten
- Vrij te zijn van angst en stress
- Vrij te zijn om hun natuurlijke gedrag te vertonen

Question 10

Ideeën geschiedenis

Answer 10

Fase 1: dieren zijn automaten
- Descartes
Fase 2: Wreedheid tegen dieren is slecht voor menselijk moraal
- Immanuel Kant
- Deontologie
Fase 3: Dieren doen ertoe, omwille van zichzelf. Kunnen ze lijden?
- Bentham
- Consequentialisme
Fase 4: Voortrekken van ene soort boven andere soorten
- Speciesism
- Singer
Fase 5: Dieren hebben behoefte om te floreren
- Nussbaum