Week 13 HC 2: Farmacokinetiek: effecten van veroudering Flashcards
Effecten van veroudering
Polyfarmacie bij ouderen
Veranderende farmacokinetiek
Geneesmiddelen zijn vaak niet getest op ouderen
Veranderende farmacodynamiek
Problemen met lezen, begrijpen, geheugen, tablet breken
Top 3 farmaca bij ouderen
Cardiovasculaire middelen - Hartfalen Psychofarmaca - Hoger valrisico Analgetica - Pijnstillers - Maagproblemen
Absorptie bij ouderen
Slikproblemen door verminderde slokdarmmotilitiet Afhankelijk van: - Molecuulgrootte - Vetoplosbaarheid - pKa, pH, - Mobiliteit maag-darmkanaal - Grootte darmoppervlak First-pass effect minder
Distributie bij ouderen
Lichaamssamenstelling is veranderd –> lipofiele stof heeft een groter verdelingsvolume
- Meer vet
- Minder lichaamswater
Plasma albumine concentratie gedaald –> minder bindingsplaatsen –> vrije fractie
Metabolisme bij ouderen
Levervolume en leverdoorbloeding mindere: minder hepatische klaring
Vooral afname fase 1 metabolisme (CYP) / weinig verandering fase 2 metabolisme
Genetische factoren ook invloed
- Sommige mensen sneller en langzamer met afbreken, dus dosis aanpassen daarop
Eliminatie bij ouderen
Nierfunctie en -doorbloeding verminderen met leeftijd: minder renale klaring
Plasma renine concentratie daalt met ouder worden –> minder aldosteron –> risico hyperkaliemie
Steady state concentratie
Css = (D x T1/2)/(Vd x ln2 x tau)
Afhankelijk van:
- Dosis
- Vd
- T 1/2
- Doseringsinterval (tau)
Verschilt bij ouderen mogelijk van populatie waarop geneesmiddel getest is
Vooral controleren bij farmaca met geringe therapeutische breedte
Hogere steady state = krachtiger effect en bijwerkingen en grotere kans interactie andere farmaca
Farmacodynamische interacties en bij ouderen
Additief (1+1=2)
Synergie (1+1=4)
Antagonisme
Dichtheid en gevoeligheid van receptoren kan veranderen bij ouderen
Verschillen tussen man en vrouw
Vrouw: tragere maaglediging en minder zuurproductie
Man: langer, zwaarder, groter bloedvolume en spiermassa, relatief minder vet
Fase 1 sneller bij vrouwen en fase 2 sneller bij mannen
Renale uitscheiding sneller bij mannen