Week 12 HC 1: Fysiologie van het bot Flashcards
Functies van het bot
Mechanisch - Structuur - Beweging - Bescherming Synthetisch - Vorming van bloedcellen - Vorming van cellen van het afweersysteem Metabool - Opslag van mineralen - Opslag van groeifactoren - Endocrien
Samenstelling van het bot
Botmatrix 90% - Mineraal 60% - Extracelluliare eiwitmatrix 30% (collageen type 1 en niet collageen eiwitten (bioactieve eiwitten)) Bloedvaten 8% Cellen 2%
Botvorming en osteoblast
Mesenchymale stamcel –> Pre-osteoblast –> osteoblast –>
- Osteocyt
- Lining cel
- Apoptose
Osteoblast maakt matrix = osteoid –> komt vast te liggen hierin –> osteocyt
Osteoblast reguleert de mineralisatie (verkalking)
Osteocyt; oorsprong en functie
Van oorsprong osteoblast Functie: Sensor van mechanische belasting - Belasting is essentieel voor gezond bot - Immobilisatie: leidt tot dood van osteocyten Reguleert botopbouw - RANKL (stimulator botafbraak) - Sclerostine (remmer van botvorming) Reguleert fosfaat homeostase - Productie van FGF23
Botafbraak
Hematopoietische stamcel --> monocyt --> pre-osteoclast --> meerdere fuseren --> grote cel met veel kernen Grote cel met veel kernen = osteoclast - Hecht aan de botmatrix - Lost het Ca2+ op - Breekt het botmatrix af: resorptie Afgesloten resorptie compartiment --> protonen pomp --> verzuring (HCL) --> enzymen: afbraak tot eiwitmatrix (Cathepsine K) - Lokaal hele sterke zuurtegraad - Geen verspreiding van zuur
Regulatie osteoclast vorming
RANK = receptor
RANKL = ligand
OPG = decoy receptor en alternative bindingsplaats voor RANKL
RANK stimulering nodig voor activering osteoclasten
OPG vangt RANKL weg
Tijdens veroudering
Minder osteoblast vorming vanuit mesenchymale stamcellen
- Meer adipocyten aanmaak dan osteoblasten
Botvorming aan de buitenzijde om verlies aan de binnenzijde te compenseren
Grotere diameter: zelfde bossterkte
Verschillende delen en lagen van het bot
Van groeischijf naar midden - Epifyse - Metafyse - Diafyse Van buiten naar binnen - Periosteum - Endosteum - Trabeculair bot
Trabeculair bot
Sponsachtig netwerk van fijne bosbalkjes en - platen (trabekels) –> efficiënte verdeling van belastingskrachten
Met name aan uiteinde van de botten
Essentiele functies:
- Sterkte en elasticiteit
- Mineraal metabolisme
- Hoge mate van ombouw in vergelijk met corticale bot
Corticaal bot
Dichte buitenkant van compact bot
Bepaald de vorm van het bot
Essentiele functies:
- Verzorgt biomechanische sterkte
- Aanhechtingsplaats voor pezen en spieren
- Bescherming van beenmerg met daarin de stamcellen
Harverse systemen
- Lagen van bot met een centraal kanaal voor de bloedvaten, deze vormen een Osteon
Periosteum (botvlies, periost)
Buitenkant van botweefsel (cordiaal bot)
Dubbellaags
- Buitenste laag = bindweefsel en collageen
- Binnenste laag = cellen (MSC)
Voorzien van zenuwvezels, bloedvaten en lymfevaten
Diktegroei van het bot
Zorgen voor peesverbindingen
Endosteum
Binnenkant van botweefsel Bekleedt de merkholte Binnenkant Haverse kanalen en trabeculair bot Enkellaags - MSC's en collageen vezels Rol in groei en ontwikkeling van bot
Endochondrale botvorming
Vervanging van kraakbeen door bot
Vorming van bijna alle botten
MSC’s –> chondrocyten –> kraakbeenmatrix –> primair ossificatie centrum (diafyse) –> secundaire ossificatie centrum (epifyse) –> sluiten groeischijven
Intramembraneuze botvorming
Directe botvorming
Vorming van schedel en sleutelbeen botten
Mineralisatie
Vorming van trabekels en cordiaal bot
Diametergroei: appositionele groei: Afbraak (binnen) en opbouw (buiten)
Modeling en remodeling
Modeling = Groei
- Voorafgaand aan het sluiten van groeischijven
- Botvorming en botafbraak: fysiek gescheiden
Remodeling = Reparatie
- Gehele leven
- Botafbraak en botvormig in hetzelfde gebied
- Kleine reparaties
- Bone Remodeling Unit (BMU)
- Bot dat ter vervanging is verwijderd moet ook weer aangevuld worden
- Essentieel om bot gezond en sterk te houden