Week 11 HC 2: Pathogenese auto-immuun schildklierziekten Flashcards
Immuunsysteem
Beschermt tegen ziekteverwekkers en tumoren
Vereist
- Goede herkenning lichaamseigen vs lichaamsvreemd
Tolerantie
Tijdens ontwikkeling wordt aan T-lymfocyten en B-lymfocyten geleerd tolerant te zijn tegen lichaamseigen antigenen
Wanneer dit niet goed gereguleerd wordt –> auto-immuunziekten
Tolerantie en ontwikkeling van auto-immuunziekten
Vorming van immuun repertoire in thymus en beenmerg –> Centrale tolerantie (alle lymfocyten die potentieel lichaamseigen componenten gaan herkennen, worden verwijderd) –> Enkele anti-zelf lymfocyten ontsnappen aan centrale tolerantie –> Perifere tolerantie (controle door regulatoire T-lymfocyten) –> tolerantie
Bij verlies dus auto-immuun ziekten
Genetica en omgevingsfactoren hebben ook invloed
Verdeling auto-immuun ziekte
Systemische auto-immuunziekten - Systemische lupus - Reumatoïde artritis - Systemische sclerose Orgaanspecifieke auto-immuunziekten - DM 1 - Auto immuun hepatitis - Auto immuun schildklierziekten
Auto-immuun schildklierziekten en struma
Meest voorkomende oorgaanspecifieke AIZ Hashimoto thyreoïditis Ziekte van Graves Bij beide struma; oorzaken - Auto-immuun thyreoïditis - Benigne knobbels in de schildklier - Kwaadaardig schildklierlijden - Ontsteking van de schildklier
Hashimoto thyreoïditis; symptomen en pathofysiologie
Hypothyreoïdie
Symptomen
- Traag, snel moe, gewichtstoename, koud
- Accumulatie van matrix glycosamineglycanen in weefsel: vergrote tong, verdikte huis, oedeem in gelaat
Pathofysiologie
- Forse infiltratie van T en B lymfocyten en andere immuuncellen in de schildklier
- Antistoffen tegen Tg en TPO
- Auto reactieve CD8+ en CD4+ –> macrofagen –> induceren schade aan thyrocyten
Ziekte van Graves
Hyperthyreoïdie
Symptomen
- Hartkloppingen, nerveus, gewichtsverlies, warm
- Hyperpigmentatie, dun haar
Pathofysiologie
- Minimale infiltratie T-lymfocyten in de schildklier
- Beperkte schildklierschade
- Lokaal geactiveerde auto-reactieve T-lymfocyten
- Auto-antistoffen tegen Tg en TPO
- Stimulerende auto-antistoffen tegen TSH receptor
- Auto-antistoffen gedreven schildklier activatie
Laboratorium studies in patienten ZvG en HT
Ziekte van Graves - TSH verlaagd - T4 en T3 verhoogd - TPO Ab 45-80% - Tg Ab 12-30% - TSH-R Ab 80-100% (vooral stimuleren) Hashimoto thyreoiditis - TSH Verhoogd - T4 en T3 verlaagd - TPO Ab 95% - Tg Ab 50-60% - TSH-R Ab 6% (vooral blok)
Ziekte van Graves vs foetale-neonatale Graves
Tijdens 3e trimester zwangerschap kunnen IgG antistoffen van moeder naar kind gaan - Antistoffen tegen TSH-R zijn IgG en dit leidt tot neonatale Graves Symptomen kind - Verhoogde hartslag - Rusteloosheid - Versnelde ademhaling - Struma - Groeiachterstand Behandeling: - Schildklier remmende medicatie - Adrenerge betareceptor blokkers
Risicofactoren auto-immuun schildklierziekten
Voedsel inname van jodium
- Meer jodium in thyreoglobuline maakt Tg meer immunogeen en beter herkenbaar voor T-lymfocyten
Roken
- Vooral verhoogde kans op Graves
Infectie
- Brengen structuren tot expressie die lijken op TSH receptor
Stressvolle Levensgebeurtenis
- Activatie HPA-as –> Th2 skewing –> auto-antistof productie
Geslachts/ genetica
- Vrouwen meer kans
- Polymorfismen in de genen
Syndroom van Graves
Bestaat uit
- Hyperthyreoïdie
- Struma
- Ophthalmopathie: proptosis
- Dermopathie: presidiaal myxoedeem
Graves Ophthalmopathie
Oedeemvorming rond ogen Exophtamus Ontsteking Corneale ulceraties Blindheid Pathogenese - Ontsteking in spierweefsel --> meer T-lymfocyten en aantal orbitale fibroblasten (proliferatie) --> verhoogde productie hyaluronan en collageen en aantal adipocyten Toename volume van orbitale vetweefsel of volume toename van oogspieren --> compressie n. opticus
Behandeling Graves Ophthalmopathie
Goede controle hyperthyreoïdie - Voorkomen van grote fluctuaties in schildklierhormoon Milde GO (afwachten beleid) - Selenium supplementaire Matige Ernstige GO (corticosteroïden - Remmen ontsteking - Rehabilatieve chirurgie Visusbedreigende GO (hoge dosis corticosteroïden) - Operatief
