Week 10 HC 1: Het centrale zenuwstelsel en endocriene organen

Question 1

Endocrien systeem; doel en effect van uitvoeren vs zenuwstelsel

Answer 1

Doel: samen met het zenuwstelsel de communicatie tussen cellen en celsystemen mogelijk te maken dmv hormonen
Hormonen:
- Eiwitten die effect uitoefenen op bepaalde doelwitcellen
- Receptoren kunnen verschillende effecten hebben op hetzelfde hormoon
Zenuwstelsel
- Netwerk van cellen met uitlopers die contact maken

Question 2

3 typen communicatie via hormonen

Answer 2

Endocrien:
- Hormoon wordt via bloedbaan naar doelwitcellen gevoerd
Paracrien:
- Signaalmoleculen bereiken via intercellulaire vloeistof nabijgelegen cellen
Autocrien:
- Hormoon uit een cel bindt op de receptor van diezelfde cel

Question 3

Belangrijke endocriene klieren

Answer 3

Hypofyse, schildklier, bijschildklier, bijnieren, testis, ovarium, pancreas

Question 4

Endocriene as, van hypothalamus naar doelwit orgaan, en negatieve feedback

Answer 4

Hypothalamus –> Hypothalaam hormoon –> Hypofyse voorkwab –> Hypofyse voorkwab hormoon –> Perifere endocriene klier –> Perifeer hormoon –> doelwit orgaan
Negatieve feedback door perifeer hormoon richting hypofyse voorkwab en hypothalamus
- Als verstoord –> hormonale disbalans –> endocriene ziekten

Question 5

Hypofyse voor- vs. achterkwab

Answer 5

Voorkwab:

• Gestimuleerd/ geremd door Releasing factors van neuronen met kleine cellichamen uit hypothalamus
• Bevat klierstructuur

Achterkwab:

• Neuronen uit hypothalamus met grote cellichamen met lange axonen tot hier
• Maken ADH en oxytocine

Question 6

Hormonen aangemaakt door hypothalamus voor hypofyse voorkwab

Answer 6

Hypofyseotropische hormonen

• TRH
• GnRH
• Somatostatine
• GHRH
• Dopamine
• CRH

Question 7

Hormoonproductie hypofyse voorkwab (5 soorten); Type cel, geproduceerd hormoon, gestimuleerd door, geremd door

Answer 7

Somatotroop (50%)
- GH
- GHRH 
- Geremd door Somatostatine 
Corticotroop (20%)
- ACTH 
- CRH
Lactotroop (15%)
- Prolactine (PRL)
- Geremd door dopamine
Gonadotroop (10%)
- LH/ FSH 
- GnRH 
Tyreotroop (5%)
- TSH
- TRH

Question 8

Hypothalamus- hypofyse bijnier as

Answer 8

Hypothalamus –> CRH (onder stress ADH) –> bindt aan G-eiwit gekoppelde receptor op hypofysevoorkwab –> ACTH gestimuleerd –> Stimuleert bijnier tot aanmaak bijnierandrogenen en cortisol –> negatieve feedback op hypothalamus en hypofyse

Question 9

Hypothalamus- hypofyse schildklier as

Answer 9

Hypothalamus –> TRH –> hypofyse voorkwab –> TSH –> stimuleert schildklier –> aanmaak schildklierhormoon T4 –> negatieve feedback op hypothalamus en hypofyse/ omgezet in lever tot T3

Question 10

Hypothalamus-hypofyse groeihormoon as

Answer 10

Hypothalamus maakt somatostatine en GHRH –> Somatostatine remt en GHRH stimuleert hypofyse –> aanmaak groeihormoon GH –> lever –> maakt IGF-I –> inhibitoir effect hypothalamus en hypofyse
Maag maakt ghreline dat aanmaak GHRH en GH stimuleert

Question 11

Hypothalamus- hypofyse gonaden as

Answer 11

Hypothalamus –> GnRH –> hypofyse –> LH/FSH –> steroiden hormonen; testosteron, oestradiol, progesteron aanmaak door testes/ ovaria –> negatieve terugkoppeling

Question 12

Prolactine

Answer 12

Zorgt voor melkvormig
Hypothalamus –> dopamine –> onderdrukt prolactine aanmaak –> wanneer nodig –> dopamine remming
Hypofyse geeft oxytocine af
- Ook belangrijk bij bevalling uterus

Question 13

Hormoonspiegels

Answer 13

Verschillen gedurende de dag 
Circadiaan ritme 
GH, TSH, PRL:
- Hoge concentratie tijdens slaap 
ACTH:
- Laag middernacht 
- Loopt op in vroege ochtend 
- Zelfde als cortisol

Question 14

Rol van bindende eiwitten bij de bepaling van hormoonspiegel

Answer 14

Eiwitbinding inactiveert de hormonen en zorgt daarnaast voor verminderde klaring/ uitscheiding
Door veranderen van concentratie van bindend eiwit verandert de totale naar niet de vrije hormoonconcentratie