HC.4.2: Epidemiologie darmmaligniteiten Flashcards
wat is CRC?
colorectaal carcinoom = dikke darmkanker
hoe ontstaat CRC?
uit een poliep, het zogeheten adenoom. er ontstaat een mutatie in het APC gen. regeneratie gaat hierdoor in een rechte lijn waardoor je een poliep krijgt. als er in een poliep ook mutaties (K-RAS en p53 sMADs) zijn krijg je darmkanker
Wat is Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP)?
bij geboorte heb je al mutatie in APC gen. hierdoor krijgen ze veel poliepen rond 40ste heeft iedereen darmkanker dus bij 20ste jaar wordt de darm verwijderd om dit te voorkomen
wat is de etiologie van dikke darm kanker?
- sporadisch (75%): niet duidelijk
- familiaire belasting (18%)
wat zijn de risicofactoren voor CRC?
- roken en alcohol
- gewicht
- beweging
- voeding (rood vlees = rund etc.)
Waar in de darm bevindt dikke darmkanker zich het meest?
70% van de darmkanker zit linkszijdig en 30% zit rechtszijdig.
lienalis vormt midden tussen links en rechts
wat zijn de 3 meest voorkomende symptomen van CRC?
- veranderd defecatie-patroon
- bloedverlies
- buikpijn
wat is de gouden standaard om CRC aan te tonen?
colonscopie met biopten
hoe doe je kanker stadia bepalen?
TNM classificatie
- T: locale diepte
- N: lokale lymfeklier meta’s
- M: metastasen op afstand, bij dikke darm metastaseert die vaak naar de lever en longen
wat is metastasen?
uitzaaiing
Welke soort tumoren kunnen we nog wel endoscopisch verwijderen?
Als de tumor alleen in de submucosa en mucosa zit, dan kunnen we het met de scoop al verwijderen en hoeft de patiënt niet naar de chirurg voor een operatie.
waarom screenen we op CRC?
je hebt in vroeg stadia nog geen symptomen en je overlevingskans is hier veel hoger. je kan daarnaast poliepen al weghalen om darmkanker te voorkomen
Wat is de Fecal immunochemische test? en waarom zit deze test in het bevolkingsonderzoek?
Fecal immunochemische test (FIT): test het humane eiwit (globine) en is veel sensitiever in het vinden van bloed dan de test die afging op het ijzer gedeelte van hemoglobine. FIT werkt alleen als je het herhaaldelijk doet (3X)
dit wordt door mensen liever gedaan dan colonscopie waardoor je uiteindelijk hier toch meer mee vindt
Waarom is het fijn dat mensen met een coloncarcinoom toch nog een deel van hun dikke darm behouden?
Het fijne is aan het behouden van een groot deel van de dikke darm is dat je minder last hebt van diarree, functie van de dikke darm is het onttrekken van vocht.
