HC.2.5: Exocriene pancreas-insufficiëntie Flashcards

1
Q

wat in de functie van de exocriene pancreas?

A
  • secretie van spijsverteringsenzymen in het duodenum
  • secretie van HCO3 in het duodenum
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Waarom wordt alpha-amylase nog een keer toegevoegd door de pancreas aan de bolus? Die was toch al toegevoegd in de mond.

A

Alpha-amylase was ook al toegevoegd door het speeksel maar die heeft zijn werking verloren door de denaturatie in de maag.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Vanaf waar worden de spijsverteringsenzymen afgegeven en vanaf waar de bicarbonaat rijke vloeistof?

A

De afgifte van de spijsverteringsenzymen vindt plaats in de acini en de afgifte van de bicarbonaat rijke vloeistof vindt plaats in de ducti.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Door wat wordt de afgifte van eiwitten en enzymen door de pancreas gereguleerd?

A

grotendeels gereguleerd door cholecystokinine en door gastrine.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Door wat wordt de afgifte van bicarbonaat rijke vloeistof door de pancreas gereguleerd?

A

secretine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is de functie van de acinaire cel?

A

Enzym synthese, opslag en secretie. gereguleerd door cholecystokinine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat is er kenmerkend aan de acinaire cel?

A
  • Grote kern, veel ruw endoplasmatisch reticulum, golgi-systeem en daarna blaasjes waar de lading in zit (de voorlopers van de spijsverteringsenzymen).
  • De afgifte van de inhoud van de blaasjes naar het lumen van de acini gaat heel snel en dit noemen we het ‘hit and run’ principe.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hoe vindt de regulatie plaats van de acinaire secretie in de pancreas?

A

De activator hiervan is cholecystokinine en acetylcholine van de n. vagus kan dit ook. Hierbij speelt phospholipase C, IP3 en calcium een rol. Over het algemeen zijn de Ca2+ processen veel sneller dan de cAMP processen. Het calcium wat hierbij ontstaat stimuleert de afgifte van de inhoud van de blaasjes aan het lumen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat is de functie van de ductuscel en wat bevindt zich in de ductuscel van de pancreas?

A

Ductuscel zorgt voor water en zout transport. Centraal in de ductulaire cel zit aan de apicale kant een chloorkanaal, dat is CFTR. Het is een gereguleerd chloor kanaal, onder normale omstandigheden staat dit kanaal dicht. Het heeft een signaal nodig, dan gaat het open staan, gaat chloride de cel uit en recirculeert het in ruil voor bicarbonaat de cel uit (AE). Die andere kanalen zorgen ervoor dat er een gradiënt is waardoor chloride altijd via CFTR de cel uitgaat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

waardoor wordt het CFTR kanaal door gereguleerd?

A

secretine zorgt via cAMP en andere dingen dat het kanaal fosforileert en daardoor kan Cl eruit (bloed)
guanyline via cGMP fosforylering (lumen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

wat is de luminocriene regulatie?

A

coördineert acinaire en ductulaire secretie (guanyline)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

wat is de endocriene regulatie?

A

koppelt HCl toevoer aan HCO3- secretie naar duodenum (secretine)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hoe kun je de stimulatie van de pancreas secretie indelen? Welke fasen?

A
  1. Cefale fase: stimulatie afkomstig van de n. vagus (acetylcholine en VIP): zien, ruiken, voelen en proeven van voedsel. De n. vagus kan 50% van de maximale respons van de pancreas bewerkstelligen.
  2. Gastrische fase: de maag heeft er niet heel veel mee te maken, het heeft wel wat effecten met vagus reflexen (acetylcholine en VIP) en gastrine.
  3. Intestinale fase: dit zorgt voor de belangrijkste stimulatie (kan 90% van de maximale respons bewerkstelligen), het komt vanuit de massa die vanuit de maag het duodenum bereikt.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

wat doet de I cel in de intestinale fase?

A

geeft CCK af
deze wordt gestimuleerd door:
- afbraakproducten
- CCK-RF

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

hoe wordt de I cel geremd?

A

CCK-RF wordt constant afgegeven. als het voedingssupplement afwezig is gaan de enzymen CCK-RF afbreken. hierdoor wordt geen CCK meer afgegeven. dus competitie tussen substraat en CCK-RF

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

wat doet de S cel in de intestinale fase?

A

geeft secretine waardoor HCO secretie
stimulatie door
- lage pH

17
Q

wat is de preventie van pancreas-zelfvertering?

A
  • enzymen worden in inactieve vorm gemaakt (uitzondering: lipase en alfa-amylase)
  • enzymen worden verpakt in granulae (blaasjes) samen met trypsin inhibitor (TI)
  • wordt in duodenum geactiveerd door enterokinase (trypsinogeen wat wordt omgezet naar trypsine)
18
Q

wat is de DD van een chronische pancreatitis en gewichtsverlies?

A
  1. pancreas kanker
  2. pancreas exocriene insufficiëntie
  3. gewichtsverlies door pijn en verminderde inname
19
Q

wat is een exocriene insufficiëntie?

A

Malabsorptie omdat de enzymen niet goed hun werk meer kunnen doen.

20
Q

Wat is de endocriene secretie van de pancreas?

A

Alpha cellen (10-20%): produceren glucagon
Bèta cellen (75-80%): produceren insuline

21
Q

Wat is de exocriene secretie van de pancreas?

A

Acinaire cellen: spijsverteringsenzymen
Ductale cellen: elektrolyten

22
Q

Waar krijgen mensen bij chronische pancreatitis als eerst last van? Exocrien of endocriene insufficiëntie?

A

exocrien

23
Q

is er als je niet eet ook secretie van enzymen door de pancreas?

A

ja door MMC (migratie motor complex) de darm contraheert in rust

24
Q

wat zijn de oorzaken van een exocriene insufficiëntie?

A
  1. secretie enzymen afname
  2. obstructie ductus
  3. problemen duodenum (coeliakie, Crohn, Zollinger-Ellison (=lage pH)))
  4. postoperatief: stukje van pancreas of langere weg
25
Q

Wat is de klinische definitie van acute pancreatitis?

A
  • Buikpijn
  • Serum amylase/lipase verhoogd (bij chronisch zou dit insufficiëntie van exocrien of endocrien zijn, rest van kenmerken zijn hetzelfde)
  • Goed zichtbaar op de radiologische beelden
26
Q

Waarom merk je pas laat iets van een pancreas insufficiëntie?

A

Pancreas heeft een enorme overcapaciteit het duurt lang voordat je merkt dat de functie verminderd. Malabsorptie doet zich pas voor als de enzym secretie met 90% is afgenomen.

27
Q

Waaraan merk je de exocriene insufficiëntie als eerst?

A

lipase is eerder aangedaan waardoor je een vettige ontlasting krijgt

28
Q

Wat is het verband tussen coeliakie en exocriene insufficiëntie?

A

als je chronische diarree hebt ondanks gluten-vrij dieet dan is er in 30% van de gevallen een exocriene insufficiëntie

29
Q

Wat zijn de symptomen van exocriene insufficiëntie?

A
  • Steatorroe (vettige ontlasting)
  • Buikpijn
  • Gewichtsverlies
  • Vetoplosbare vitamine deficiënties (ADEK)
30
Q

Wat is de behandeling van exocriene insufficiëntie?

A

Medicatie: je geeft enzymen die niet meer door de pancreas worden gemaakt. Het zijn capsules met korreltjes erin. Ze zitten in capsules zodat ze niet in de maag worden afgebroken.
- Je moet ze innemen tijdens de maaltijd.
Je kunt ook een PPI geven waardoor de pH wat wordt verhoogd waardoor de enzymen beter werken.
Leefstijl aanpassen

31
Q

Wat zijn de soorten testen die je kunt doen bij exocriene insufficiëntie?

A

Directe functietest
- Hormonale stimulatie test
Indirecte functietest
- Van de kamer test
- Ademtest
- Faeces elastase test (makkelijkst)