HC.3.3: Fysiologie van gal Flashcards
wat is de functie van galzouten?
- Vormt galmicellen met cholesterol en fosfolipiden
- Emulgeren/transport dieet lipiden
- Solubilisatie (het oplossen van een stof in een vloestof) vitamine A,D,E,K,B12
wat is de samenstelling van gal?
- galzouten
- cholesterol
- fosfolipiden
- geconjugeerd bilirubine
- elektrolyten en water (hepatocyt (70%) en cholangiocyt (30%))
Wat doet cholesterol in gal?
Afvoer in gal is de enige excretie, cholesterol kunnen we niet op een andere manier afvoeren.
Wat doen fosfolipiden in gal?
- Beschermt de cellen tegen toxiciteit galzouten: De galzouten kunnen de vetten opnemen maar dat betekent ook dat het de vetten van de celmembraan kunnen opnemen. En daardoor dus schade aan het epitheel kan veroorzaken.
- Lost cholesterol op
hoe wordt galzout gemaakt?
door hepatocyten deze zet cholesterol om tot primair galzout:
- aan cholesterol worden 2 OH groepen toegevoegd (C7 en C12)
- bèta wordt omgezet in alpha OH
- hydrofobe staart wordt ingekort en een zuur groep opgezet
wat is conjugatie van galzout?
aan het galzout worden glycine of taurine toegevoegd waardoor glycocholaat of taurocholaat ontstaan. dit gebeurt via isopeptide bindingen waardoor ze resistent zijn tegen enzymen uit de pancreas
hoe ziet de 3D structuur van een geconjugeerd galzout eruit?
amfoteer molecuul: polaire hydrofiele kant en een apolaire hydrofobe kant (gemengd lipofiel en hydrofiel) -> dit maakt emulgatie mogelijk
wat is deconjugatie?
Dit gebeurt meestal in het colon. Glycine of taurine wordt er door bacteriële hydrolases weer van de galzouten afgeknipt. Een gedeconjugeerd galzout is minder hydrofiel waardoor het gemakkelijker over het plasmamembraan kan. Deze deconjugatie zorgt ervoor dat we het galzout passief kunnen gaan opnemen.
wat is micelvorming?
galzouten vormen micellen als de concentratie van galzouten toeneemt. de afkapwaarde is de CMC (= kritische micellen concentratie). een micel bestaat uit minimaal 4 galzouten waarbij de hydrofiele kant naar binnen zit en de hydrofobe kant naar buiten
Hoe is de concentratie galzouten in de hepatocyten en hoe is die in de galgangen?
Als de galzouten gemaakt worden door de hepatocyt wordt ervoor gezorgd dat de concentratie onder de CMC is. Dan kunnen ze dus heel slecht vetten opnemen. Maar in de galgangen wordt de concentratie op een gegeven moment zo hoog.
welke transporters zijn betrokken bij galzout secretie?
3 transporters die alle ATP afhankelijk zijn. de hepatocyt geeft galzouten, cholesterol en fosfolipasen af aan de galweg. deze worden voor een groot deel weer opgenomen in de terminale ileum en komen via de v. porta terug naar de lever
Wat wordt er in de galgang toegevoegd aan de galmicel componenten? En hoe wordt dit gereguleerd?
In de galgang wordt er nog vloeistof aan toegevoegd (bicarbonaatrijke vloeistof). Dit staat ook weer onder hormonale stimulatie van secretine, die via cAMP CFTR fosforyleert.
wat zijn de choleretische effecten van galzouten?
- Van de 70% galvolume die door de hepatocyt wordt bepaald, is er een deel dat altijd door de lever wordt afgegeven (tonisch, galzout-onafhankelijk) en een deel dat afhankelijk is van de hoeveelheid galzuren, dit deel neemt toe als de hoeveelheid galzouten toeneemt.
- het choleretische effect = hoe meer galzouten hoe meer vloeistofsecretie dit si een helling
- De andere 30% wordt door de cholangiocyt bepaald, dit gebeurt galzout-onafhankelijk in de ductus, maar wel CFTR-afhankelijk.
Wat is het gevolg voor de galflow bij mensen met CF?
CFTR is afwezig bij mensen die lijden aan de erfelijke ziekte CF. Die mensen missen dus de ductulaire secretie van het gal dus het gal is bij deze mensen viskeuzer (steviger). Dit kan bij deze mensen grote gevolgen geven voor de lever, er kan cholestase optreden.
Wat is UDCA/ursodiol?
Een galzout dat door bacteriën kan worden gemaakt. Eén van de hydroxielgroepen wordt geëpimeriseerd en klapt dus terug van alpha naar bèta groep. Het UDCA is dus niet meer amfoteer, het is hydrofiel en het is goed oplosbaar. Daarnaast is het niet toxisch.