HC.3.8: Transport van nutriënten en elektrolyten door het darmepitheel Flashcards
wat is een inborn error van transport van nutriënten door het darmepitheel? (1)
glucose-galatose malabsorptie: mutatie in SGLT1-transporter (autosomaal recessief). je kan glucose, galactose, lactose, sucrose, zetmeel en alfa-dextrines niet meer opnemen en je moet ze dan een fructose dieet geven. er is geen sprake van glucosurie door SGLT2 in de niertubuli
wat is een andere inborn error van transport van nutriënten door het darmepitheel? (2)
cystinurie door mutatie in basische aminozuren +cysteïne transporter. verlies cysteïne wordt gecompenseerd door PepT1. verhoogde kans cysteïne nieren door cysteïne wat in voor urine aanwezig blijft
regulatie van secretie en absorptie in de darm
- crypt: in ileum epitheel is zowel secretie als absorptie van NaCl door CFTR-kanaal. Cl naar buiten. basolateraal is er een Cl-kanaal om Cl aan te vullen. Na en H2O gaan tussen de cellen door (isotone secretie)
- villus: NHE3 en DRA echanger. NHE3 doet H naar buiten en Na naar binnen. DRA doet Cl naar binnen en HCO naar buiten. water gaat mee door Na en Cl (passief)
hoe komt het dat secretie en absorptie van NaCl niet tegelijk gebeurt?
CFTR activeert (cAMP/cGMP) en remt dan de andere want zowel villus als crypt heeft CFTR
wat is het effect van CF?
- NaCl en watersecretie daalt
- luminale dehydratie
waardoor verstopping
waar worden koolhydraten, eiwitten en vetten vooral geabsorbeerd?
vooral duodenum beetje in jejunum en klein beetje ileum
waar wordt calcium, ijzer en foliumzuur vooral geabsorbeerd?
duodenum en calcium ook nog een beetje in jejunum en ileum
waar wordt gal zuur vooral geabsorbeerd?
ileum en beetje jejunum en colon en heel klein beetje in duodenum
waar wordt cobalamine (vit B12) vooral geabsorbeerd?
ileum
wat is de basolaterale transporter van fructose, galactose en glucose?
GLUT-2 dit is passief
hoeveel transporters zijn er voor aminozuren?
6 dit is Na secundair actief. aminopeptidase breken een peptideketen af tot di- en tripeptides.
PepT1: kan stukjes van 2/3 aminozuren naar binnen brengen via protongradiënt. ze worden dan in de cel afgesplitst tot vrije aminozuren
hoeveel transporteurs zijn er aan basolaterale zijde voor aminozuren?
3 deze zijn passief en Na onafhankelijk
waardoor ontstaat diarree m.b.t. vocht balans in de darm?
aantasting van zout- en waterabsorptie of hyperstimulatie van secretie
waardoor ontstaat obstipatie m.b.t. vocht balans in de darm?
aantasting van secretie capaciteit waardoor uitdroging en daardoor constipatie
welke 2 soorten diarree kennen we en hoe onderscheiden we dit?
- osmotische diarree (fog >100): te veel secretie ontstaat door malabsorptie
- secretoire diarree (fecale osmotische gap <50): verhoogde secretie vocht oorzaak in toxines