HC.3.7: Afbraak van nutriënten in de tractus digestivus

Question 1

wat is het nut van de spijsvertering?

Answer 1

• nodig voor afbraak macromoleculen tot transportteerbare brokstukken
• voorkomt antilichaamvorming tegen dieet eiwit
• garandeert soort specifieke resynthese van ‘lichaamseigen’ macromoleculen

Question 2

geef een overzicht van spijsvertering TD

Answer 2

spijsvertering enzymen zijn hydrolases

Question 3

welk enzym zorgt voor koolhydraat afbraak?

Answer 3

door glycosidase

Question 4

wat zijn de voedingscomponenten van koolhydraten en wat zijn de bouwestenen?

Answer 4

• zetmeel: amylose en amylopectine (D-glucose)
• glycogeen (D-glucose)
• saccharose (glucose/fructose)
• lactose (glucose/ galactose)

cellulose (D-glucose)

Question 5

hoeveel enzymen zijn er nodig voor de afbraak van koolhydraten?

Answer 5

4:
- a-1,4
- a-1,6
- a-1,2
- b-1,4

Question 6

waardoor wordt zetmeel afgebroken?

Answer 6

a-amylase: knipt alleen a-1,4 en niet naast a-1,6 en geen a-1,4 op het einde

Question 7

wat doet glucoamylase?

Answer 7

de malto-oligosacharides worden geknipt bij de a-1,4 binding

Question 8

wat doet lactase?

Answer 8

knipt lactose en is het traagste enzym

Question 9

wat doet sucrase-isomaltase?

Answer 9

sucrase: kan a-1,4 en a-1,2 knippen
isomaltase: a-1,6

Question 10

welke transporters nemen glucose en fructose op?

Answer 10

glucose +galactose : SGLT-1 i.c.m. Na
fructose: passief GLUT-5

Question 11

wat voor enzymen breken vet af?

Answer 11

door esterase

Question 12

wat doet a-lipase?

Answer 12

hydrolyseert buitenste vetzuren: 1 monoglyceride en 2 vrije vetzuren. afkomstig uit pancreas en alleen werkzaam met colipase

Question 13

wat is maaglipase werkzaam en wat doet het?

Answer 13

afkomstig uit hoofdcel van de maag en is pepsine resistent en trypsine gevoelig (dus in duodenum)

CCK-secretie door de I-cellen in het duodenum

Question 14

wat doet melklipase?

Answer 14

HCl resistent maar werkt in alkalisch milieu dus in de darm
zorgt voor secretie CCK door de I-cellen in duodenum

essentieel voor vetvertering bij baby’s want dan is er weinig pancreassecretie. het is wel galzout-afhankelijk

Question 15

wat doet pancreaslipase?

Answer 15

werkzaam i.c.m. colipase deze voorkomt inactivatie van lipase door galzouten door de vetdruppels op te nemen

Question 16

in welke 3 stappen doorloopt lipolyse?

Answer 16

1. vetbol -> emulsie
2. emulsie -> lipide vesicles
3. lipide vesicles -> gemengde micellen

Question 17

wat is essentieel voor de overgang van emulsie -> micel?

Answer 17

galzouten

Question 18

wat zijn chylomicronen?

Answer 18

triglyceriden met lipoproteïnen dit gaat via de lymfevaten en daarna bloed naar de lever

Question 19

wat zijn MCT’s en LCT’s?

Answer 19

MCT: 6-10 vetzuren lang en hoeft niet worden afgebroken. dit gebeurt in de cel en wordt aan bloed glycerol en vrije vetzuren afgegeven
LCT: wel vertering is 16-24 vetzuren lang

Question 20

wat is het nadeel van MCT’s?

Answer 20

je moet vetoplosbare vitamines geven en meervoudig onderzadigde vetzuren

Question 21

hoe werkt eiwit afbraak?

Answer 21

door amidase

Question 22

welke 3 peptidases hebben we?

Answer 22

• aminopeptidases: darmoppervlak en cytosol enterocyt, knipt N termus
• endopeptidases: maag en pancreas (midden in de keten tussen C en N
• carboxypeptidases: pancreas, knipt C termus

Question 23

wat zijn stoornissen in afbraak van koolhydraten?

Answer 23

• lactose malabsorptie: glucose meet je wel in bloedsuikerspiegel. therapie is lactose arm/vrij dieet
• sucrase-isomaltase deficiëntie: sucrose vrij dieet
• pancreasamylse: pancreatine in zuurresistente capsules

Question 24

wat zijn symptomen van koolhydraat stoornissen?

Answer 24

• zure faeces
• osmotische diaree
• flatulentie (winderigheid)

Question 25

wat zijn stoornissen in afbraak van eiwitten

Answer 25

• pancreasinsufficëntie: door bijv. CF je moet pancreatine innemen
• enterokinase deficiëntie: dient oraal enterokinase in te nemen. als dit afwezig is kan trypsinogeen niet in trypsine worden omgezet

Question 26

wat zijn stoornissen in afbraak van vetten?

Answer 26

dit leidt tot steatorrhoe met 2 oorzaken:
- verminderde lipase activiteit: orale pancreasenzymen + MCT’s
- verminderde galzoutsecretie: MCT’s met essentiële vetzuren, vet-oplosbare vitamines en eventueel ursodeoxycholaat