HC 1.8: Innate immuniteit - respons Flashcards
1
Q
Cellulaire effecten
A
- Endotheelactivatie
- Parenchymactivatie
- Leukocytactivatie
- Reactief zuurstof (ROS), reactief stikstof (NO), lipiden (prostaglandines), cytokinen, chemokinen, histamine en serotonine spelen een rol
- Activeren humorale effecten
2
Q
Wat activeren humorale mediatoren? Plasma enzym cascades zoals…
A
- Stollingscascade
- Fibrinolyse cascade
- Kininecascade
- Complementcascade
3
Q
Humorale kant
A
- Weefselvloeistof
- Serum
4
Q
Complement
A
- Iets wat de functie complementeert van een ander eiwit
- Niet 1 eiwit, maar een familie van meer dan 20 eiwitten
- Vervult een functie in antigeenherkenning door Ig in serum
- Versterkt het opruimen van bacteriën tot een factor 100
Naarmate er meer complement op een antigeen zit, wordt dit sneller opgeruimd
5
Q
Centraal bij complementactivatie
A
Activatie van complement factor C3 dat opsplitst in C3a (kleine) en C3b (groot) door C3-convertase
6
Q
Effectorfunctie
A
- Lysis
- Fagocytose
- Inflammatie
7
Q
Lysis
A
- C5b-C9 maken deel uit van MAC dat leidt tot lysis van het pathogeen
- C5b bindt aan C6, C7 bindt hieraan, C7 bindt aan C8, C8 bindt aan C9, ringstructuur dat een fysiek gat maakt in membraan van bacterie, gist of andere eukaryotische cel
- Als aan een lichaamseigen cel een antilichaam bindt (auto-antistof) en wanneer dat antilichaam complement kan activeren ontstaat hetzelfde proces -> lichaam blaast lichaamseigen cellen op
8
Q
Fagocytose
A
- Complement werkt als opsonine
- C3b kan direct binden aan oppervlak van pathogenen en micro-organismen
- Fagocyt kan met een universele complement receptor het hele complex naar binnen halen en opruimen
9
Q
Inflammatie
A
- C3a en C5a (anafylatoxinen) vervullen belangrijke rol in ontstekingsproces
- Zorgen voor het aantrekken en activeren van leuko’s
- Leuko’s vernietigen dan microben
10
Q
Anafylatoxinen
A
- Een van de belangrijke effectorfuncties van complement is een functie van kleinere fragmenten
- C5a, C3a, C4a
- Zorgen voor contractie glad spierweefsel en verhoging permeabiliteit van endotheel waardoor vocht kan uittreden
- Chemotactische functie
- Zorgen voor degranulatie van mestcellen (als IgE zijn antigeen bindt), granulocyten en macrofagen
- Zorgen voor activatie vana fagocyten die zorgen voor ROS, cytokine productie, expressie van FcR en C’R
11
Q
Drie routes om enzym C3-convertase te vormen
A
- Klassieke route
- Lectine route
- Alternatieve route
12
Q
Klassieke route
A
- Ig bindt aan oppervlak van bacterie
- Als concentratie Ig op opp hoog genoeg is
- Bindt C1q aan Fc-staart van antistoffen
- C1q activeert proteases C1r en C1s wanneer het is gebonden aan een antistof. C1r en C1s knippen een deel van C4 en een deel van C2
- Waardoor C4 -> C4a en C4b | C2 -> C2a en C2b. C2a en C4b combineren en vormen C3-convertase
- C3-convertase splitst C3 in C3a en C3b en effectorfuncties geactiveerd
13
Q
Lectine route
A
- Glycanen met mannose zitten op oppervlak van bacterie
- MBL bindt
- MBL wordt geactiveerd door MASP. MASP breekt C4 en C2 af
- C3-convertase kan gemaakt worden
- C3 wordt gesplitst
14
Q
Alternatieve route
A
- Via amplificatie
- Begint bij product van klassieke of alternatieve route of door spontane lysis
- C3b bindt aan factor B
- Enzym D knipt een stukje van factor B af waardoor er Bb ontstaat
- C3b-Bb complex is alternatief convertase wat C3 weer omzet in C3a en C3b
- Hierdoor nog meer C3b beschikbaar om factor B te binden
- Cirkel kaan door blijven lopen totdat de complementfactoren opgebruikt zijn of wanneer C3b wordt afgebroken tot C3d
15
Q
Humorale remmers complement activatie
A
- C1-esterase remmer: remt C1-enzymen (remmer van klassieke route)
- Factor H en I: remmen C3b-Bb (remmer alternatieve route)
16
Q
Cellulaire remmers complement activatie
A
- CD55, CD46, CR1: remmen C3b (remmen amplificatie)
- CD59: remt C8, dus MAC
17
Q
Erfelijk angio-oedeem
A
- Door C1-inhibitor-deficiëntie
- Lekkage van endotheel waardoor vocht uittreedt
- Oedeem wordt veroorzaakt door het vrijkomen van vasoactieve stoffen
- Complement wordt geactiveerd door minimale prikkels
- Latere fasen van complementsysteem worden niet geactiveerd, omdat hiervoor de remmers wel functioneel zijn
18
Q
Eerste innate immuunrespons op gang en daarna adaptieve immuunrespons
A
- Neutrofiele granulocyten zijn eerste cellen die worden gerekruteerd
- Daarna mononucleaire fagocyten (eigenlijk tegelijkertijd, maar minder in aantal dus duurt langer voordat het effect zichtbaar is)
- Na 4 dagen T-lymfocyten
- Na 2 weken B-lymfocyten
19
Q
Activatie inflammatoire cellen na activatie van innate
A
- Geactiveerde neutrofiele granulocyten gaan ROS produceren wat zorgt voor het vrijkomen van granula met daarin enzymfactoren
- Geactiveerde macrofagen gaan ROS en NO produceren wat zorgt voor productie van cytokinen en hiermee activatie van immuuncellen
20
Q
Fagocyten x andere manier micro-organismen wegvangen
A
Uitscheiden nucleïnezuren, histonen, granule peptiden (defensines), enzymen en andere microbiële stoffen -> vangnet vormen = NET (neutrophil extracellular trap)
21
Q
Op 3 manieren NET vormen
A
- Suicidal -> cel overleeft zelf niet
- Gedeeltelijk
- Mitochondriën
22
Q
Granulocyt, macrofaag of monocyt kan op 3 manieren een micro-organisme doden
A
- Enzymatisch
- ROS
- NO
23
Q
Enzymatisch
A
- Bacterie gaat via receptoren de cel binnen en komt in fagosoom
- Fagosoom verzuurt van binnen en fuseert met lysosoom zodat lysosomale enzymen vrijkomen in fagosoom
- Enzymen kunnen bacterie afbreken
24
Q
ROS
A
- Gemaakt door oxidase complex in membraan van endosoom
- Komt vrij in endosoom waardoor micro-organisme gedood wordt
25
NO
- iNOS (reactief stikstof-oxidatie) maakt NO
- Zorgt ervoor dat de bacterie wordt gedood
- NO werkt sterker in combinatie met ROS
26
Antimicrobiële mechanismen van fagocyten
- Fagosoom verzuring
- Productie van reactive nitrogen intermediates (RNI = NO)
- Productie van reactive oxygen intermediates (ROI = ROS)
- Productie kationische peptiden (defensines)
- Productie bactericide eiwitten (bijv cathepsine B, -D, lysozym)
- Depletie van nutriënten (bijv depletie van ijzer of lokale tryptofaan afbraak waardoor bacterie niet meer kan groeien = IDO)
27
Rustende macrofaag wordt in meerstap reactie geactiveerd
- Cellen worden geprikkeld door interferon gamma
- Primed macrofaag ontstaat
- Primed macrofaag ontvangt tweede prikkel (TNF-a en LPS) en deze wordt geactiveerd
- Door activatie ontstaat een killer-macrofaag
28
Hoe macrofagen activeren>
- Katabool -> M1-macrofaag
- Anabool -> M2-macrofaag
29
M2 macrofagen
- Rol bij herstel weefselschade
- Ontstaan door blootstelling aan IL4 en IL13
30
Afweersysteem aansturen via neurale systeem
- Door lokale ontstekingsprikkel worden cytokinen geproduceerd
- Cytokinen kunnen neuronen prikkelen wat kan zorgen voor productie glucocorticoïden
- Remmen ontstekingsreactie af door remmen macrofagen
- Cytokinen kunnen ook zorgen voor productie noradrenaline en acetylcholine waardoor de ontstekingsreactie ook geremd wordt
