5.5 PD Diagnostiek bij aspecifieke lage rugpijn Flashcards
definitie aspecifieke lage rugpijn (ALRP)
rugpijn tussen onderste ribben en bilplooien waarbij geen specifieke lichamelijke oorzaak aanwijsbaar is
epidemiologie ALRP
- 60-90% ALRP tenminste een keer in het leven
- incidentie 41/1000 patienten per jaar in huisartspraktijk
- prevalentie 38/1000
- vrouwen > mannen
- incidentie stijgt met leeftijd
- hoge ziektelast, hoge maatschappelijke kosten
pathofysiologie ALRP
acute lagerugpijn: in 95% geen specifieke oorzaak–> ALRP
veel gehanteerde hypothese
- overbelasting pijngevoelige structuren in en rond WK, zoals tussenwervelschijven, gewrichten, zenuwen en spieren
en bevindingen beeldvormend onderzoek, bv degeneratieve afwijking, lijken geen relatie met lage rugpijn (niet-ernstige vormen)
geen onderbouwing voor en consensus over de classificatie obv bevindingen bij LO
klinisch beeld ALRP
pijn
- gelokaliseerd in gebied tussen onderste ribbel en bilplooien
- iha algemeen diffuus en zeurend
- gaat vaak gepaard met stijfheid, vooral na rust
de klachten zijn meestal houdingsgerelateerd
soms is er pijn in 1 of beide (boven)benen
- iha rugpijn meer op voorgrand dan evt uitstraling in benen
risicofactoren voor ontstaan ALRP
- obesitas
- werkgerelateerde psychosociale stressoren
- zwaar lichamelijk werk
- veelvuldig de romp draaien en buigen
- lang autorijden
- veel tillen
beloop en prognose ALRP
acute ALRP:
- iha afname pijn en beperkingen < 4wkn
- 25-50% –> chronische klachten (klachtenduur >12 weken)
- >50% recidief in jaar volgend op eerdere episode
wat zijn risicofactoren voor chronisch beloop ALRP (yellow flags)
- angst voor pijn en bewegen
- ongerustheid over het beloop
- passieve copigstijl
- depressieve gevoelens
- psychische stress
hoe gaat de diagnostiek lage rugpijn
anamnese
- pijn
- symptomen die wijzen op een specifeke oorzaak rugpijn (red flags)
- ziektegedrag
- beperkingen in fysiek functioneren en de dagelijke werkzaamheden
- factoren die geassocieerd zijn met een chronisch beloop
afh van klachten en DDD: anamnese en LO meer of minder uitgebreid
LO
- ernst klachten, localisatie, bewegingsbeperking, ernstige houdingsafwijking
klachten 3-4 weken aanhoudend of frequent recidief
–> factoren die mogelijk een rol spelen bij een chronisch beloop van klachten
benoem oorzaken specifieke LRP
HNP (meest voorkomend)
spondylodiscitis
spondylolisthesis
axiale spondyloartritis
wervelfractuur
maligniteit
spinaal epiduraal hematoom
voorbeelden van rode vlaggen in LRP
- uitstraling in been voorbij knie (HNP)
- pijn been rug (HNP)
- pijn start >50 jr (maligniteit)
- geen relatie met houding (maligniteit)
- continue pijn (maligniteit)
- malaise, gewichtsverlies, BSE (maligniteit)
welk aanvullende diagnostiek bij ALRP
beeldvormende diagnostiek niet aanbevolen
- geen verband afwijkingen WK en ALRP
- geen tgerapeutische consequenties
- geen gunstige invloed op het beloop
- evt bevindingen die kunnen leiden tot onjuiste ziektebeleveing of onnodige behandelingen
bij aanwijzingen specifieke oorzaak
- aanvullende diagnostiek
- verwijzing specialismen
gevolgen LRP
- spierzwakte
- houdingsverandering
- catastroferende gedachten
- bewegingsangst
- arbeidsongeschiktheid
- verminderde sportprestaties
- prikkelbaarheid
- vermoeidheid
- depressieve gedachten
- shoppen
- medicatiegebruik
therapie ALRP
- voorlichting en begeleiding
- maatregelen tot behoudn en herstel van het dagelijks functioneren
- aandacht voor pijn bestrijding
belangrijkste doelen
- bevorderen dat patient in beweging blijft/ komt, zelfs bij pijn/ hinder
- zo veel mogelijk normaal functioneren in dagelijks leven
hindernissen bij behandelen symptomen en gevolgen
verkeerde copinstijl
- vechters/ vluchters/ paniekvolgels/ afwachters
verkeerde cognities
- ik moet eerst weten wat ik heb, anders kan ik niet behandeld worden
- het komt dor een leven hard werken
- ik neem de pillen zo min mogelijk in alleen als het echt niet gaat
verkeerde trainingsopbouw
negatieve reinforcement voor herstel
stappenplan therapie ALRP
- voorlichting
- uitbreiding van activiteiten
- oefentherapie
- gedragsmatige behandeling
- multidisciplinaire revalidatie
