2.8 Osteomyelitis en septische artritis Flashcards
definitie osteomyelitis
een ontstekingsreactie van het gehele bot (beenmerg, periost en endost) door een infectie met een micro-organisme
classificatie osteomyelitis
niet-hematogeen
- directe route per continuitatem
hematogeen
- indirecte route
etiologie en pathogenese niet-hematigene osteomyelitis
het micro-organisme wordt in het bot gebracht door een verwonding, punctie of een operatie of infectieverspreiding per continuitatem vanuit bv decubitus of weke delen abces
etiologie en pathogenese hematogene osteomyelitis
- vanuit een focus ergens in het lichaam worden micro-organismen langs hematogene of lymfogene weg naar het bot vervoerd
- binnendringende bacterieen nestelen zich in de haverse kanalen
- bacterieen ontsnappen aan immuunsysteem
- hechten zich aan beschadigd bot (locus minoris resistentiae)
- dringen binnen in osteoblasten en blijven daar
- vormen een microfilm (glycocalyx) - chemotaxis polymorfonucleaire leukocyten
- interstiteel oedeem
- bloedvaten worden dichtgedrukt
- zone van necrotisch bot
- lichaam probeert dit proces gelokaliseerd te houden door afkapseling
- abcedering
- in de omgeving van het proces stimulatie van primitieve mesenchymale cellen
- vorming van reactief bot om proces verder te isoleren
- onsteking kan zich desondanks uitbreiden en subperiostaal doorbreken
- vorming subperiostaal abces
- periost reageert met vorming van nieuw bot rondom (involucrum)
- sekwestervorming door onvoldoende vascularisatie
risicofactoren hematigene osteomyelitis
endocarditis
intravasculaire hulpmiddelen
orthopedische implantaten
iv drugsgebruik
hemodialysis
sikkelcel ziekte
recente operatie
hoe behandeling osteomyelitis?
dode bot (sekwester) moet verwijderd worden
wat gebeurd er als bij hematigene osteomyelitis het involucrum doorbroken wordt?
Het involucrum kan doorbroken worden door het sekwester.
Er kan dan een fistel ontstaan en dan is er sprake van een chronische vorm van osteomyelitis.
wat is het histologisch beeld van een acute osteomyelitis?
- micro-organismen
- infiltraten van neutrofielen
- trombosering en stuwing van bloedvaatjes
wat is het histologisch beeld van chronische osteomyelitis
necrotisch bot (afwezigheid van osteocyten)
granulatie- en fibreus weefsel vervangt bot
hoe diagnostiek/ symptomen osteomyelitis?
- koorts
- verhoogde BSE, CRP, leukocytose met linksverschuiving
- lokale pijn
- de eerste weken nog geen afwijkingen op de conventionele rontgenfoto
- technetiumdisfosfonaat skeletscintigrafie ‘hot-spot’
- later lokale infectieverschijnselen: roodheid, zwelling, warmte
- bacteriologische kweken van de fistel tonen vaak mengflora
- in mengflora slechts in 50% een verwekker aantoonbaar
radiologische afwijkingen bij osteomyelitis
holtevorming
periostale botvorming
bij langer bestaande gevallen sekwesters en sclerose
fistulografie
verwekkers hematogene osteomyelitis volwassenen
staphylococcus aureus >50%
enterobacter
streptococcus
zeldzaam
- b-hemolytische streptococ
- myobacterium tuberculosis
- candida spp
welke verwekker hematogene osteomyelitis bij drugsgebruikers en bij immuungecompromiteerde pt?
drugsgebruikers:
- pseudomonas aeruginosa
- serratia marcescens
- candida albicans
immuungecompromiteerden:
- aspergillus spp
verwekkers non-hematogene osteomyelitis volwassenen
- Staphylococcus aureus > 50%, inclusief MRSA
- Coagulase Negatieve Staphylococcen
- Aerobe Gram-negatieve staven tot 30%
Zeldzaam:
- Corynebacterium
- Schimmels
- Mycobacterium tuberculosi
wat is meest waarschijnlijke verwekker osteomyelitis volwassenen met ernstig letsel aan botten en weke delen?
clostridium welchii en cl. tetani
verwekkers osteomyelitis neonaten <4 m
staphylococcus aureus
groep A en B streptokokken
escherichia coli
verwekkers osteomyelitis kinderen 4m-4j
- Staphylococcus aureus
- Streptococcus pneumoniae
- Voor de vaccinatie Hemophilus influenzae
- Kingella Kingae
- Enterobacter
verwekkers osteomyelitis kinderen > 4 j
- Staphylococcus aureus 80%
- Groep A Streptococcus
- Voor de vaccinatie Hemophilus influenzae
- Kingella Kingae
- Enterobacter
behandeling osteomyelitis?
Na afname bloedkweken en eventueel punctie aangedane gebied
Breedspectrumantibioticum in hoge doseringen (ceftazidim en tobramycine iv en gentamycine lokaal, ciprofloxacine oraal 3 mnd)
Aanpassen antibioticum o.b.v. gevoeligheidsspectrum
Langdurig AB, radiologische en LAB controles
Bij abcedering of sekwesters chirurgisch
wat is septische artritis per continuitatem osteomyelitis?
infectie kan zich uitbreiden en subperiostaal en intraarticulair doorbreken en hier een septische artritris veroorzaken
incidentie septische artritis
het is een medisch noodgeval
incidentie septische artriris het hoogst in eerste 5 jaar van het leven
- 50% bij kinderren < 2jaar
- grote gewrichten heup (35%) en knie (35%) zijn het meest aangedaan
presentatie septische artritis
Koorts
Geïrriteerd
‘Bonnetse stand’ (pseudoparalyse)
Pijnlijk been/lidmaat
- Wil niet belasten
- Geeft pijn aan tijdens het
verschonen
diagnostiek septische artritis
x rontgen
echo
wat is de kocher criteria bij septische artritis
- Niet belasten op aangedane zijde
- Bezinking > 40
- Koorts > 38.5ºC
- Leukocyten > 12
hoe hoger, hoe meer kans op septische artritis
behandeling septische artritis
chirurgische drainage (ubi pus, ibi evacua)
- spoed
- spoelen over naalden
- open drainage
- kan ook scopisch
- per-operaatieve aspiratie en kweken
abitibiotica
- 1-6 weken
- IV tot normalisatie CRP
- minimaal 4 wkn totaal
complicaties septische artritis
- gewrichtscontractuur
- heupluxatie
- groeistoornissen
- beenlengteverschil
- gewrichtsreductie
- verandering van looppatroon
- osteonecrose
