2.6 botaanleg, remodeling en reparatie Flashcards
welke 2 vormen van botvorming zijn er?
enchondrale ossificatie: extremiteiten (lange pijpbeenderen)
- lengtegroei
membraneuze (desmale) ossificatie: platte beenderen (schedeldak, schouderblad)
- breedtegroei
wat zijn de bouwstenen van het bot
bot is gespecialiseerd bindweefsel
3 celtypen:
- osteoblasten
- osteocyten
- osteoclasen
bot matrix
calciumkristallen
hoe ontstaan osteoblasten, wat doet het?
ontstaat door differentiatie van mesenchymale stamcel
productie van osteoid- ongemineraliseerde botmatrix
activiteit sterk wisselend
wat is osteoid?
ongemineraliseerde botmatrix
2% van het botvolume, 20% van het botoppervlak
gemaakt uit collageen I en
bot vormende proteines
- osteonectine, osteocalcine, AF
mineraliseert na circa 10 dagen
hoe gaat mineralisatie van het osteoid?
in mineralisatie front
apatiet of hydroxyapatiet kristallen (Ca5(PO4)3OH
osteocalcine oa bindt calcium
AF oa verhoogt PO4-
matrix vesicles mineralisatiefocus
nauw verbonden aan collageen I
ter plaatse van mineralisatie (hydroxy)apatiet is ook inbouw van welke stoffen?
radionucleotiden (Tc)
tetracycline
metaal geinduceerde osteomalacie
deze stoffen kunnen aantonen hoe snel de mineralisatie gaat
wat is osteocyt en wat is zijn functie?
gematureerde osteoblast
ingevangen in osteoid en later bot
functie in mechanotransductie
uitgebreide contacten via canaliculi
waaruit ontstaat osteoclast en wat doet het
ontstaat vanuit monocytaire reeks
resorptie van gemineraliseerd bot
gelegen in resorptie (howship) lacunae
secretie van H+ ionen en collagenase
wat heeft RANK te maken met botafbraak
als RANK wordt geactiveerd door RANKL vindt er botafbraak plaats
bij bijv een reusceltumor bot, osteoporosis of kanker-gerelateerde fractuur wordt RANK signaling geinhibeerd (denosumab)
wat is bot remodelling?
vervanging/ omvorming van bit gedurende leven
gebeurd in bone modelling unit (BMU)
resorptie (osteoclasten) gekoppeld aan botformatie (osteoblasten)
welke stoffen reguleren de remodelling?
PTH–> inhiberende werking op de osteoblasten.
- als het aan de osteoblast bindt gaat de osteoblast IL6 en IL11 uitscheiden welke een de osteoclast activeren (bij een hyperparathyreoidie heb je dus meer botresoprtie, meer calcium ook in bloed)
calcitonine–> inhiberende werking op de osteoclasten
wat markeren cementlijnen?
eerdere zones van remodelling
bij remodelling van trabeculair bot vaak rechte lijnen
bij remodelling corticaal bot meer ronde lijnen
wat is er met de bot remodelling bij morbus paget?
sterk verhoogde bot remodelling
hoe gaat fractuurgenezing?
< 12 uur: hematoom
> 48 uur: granulatieweefsel
1-4 weken: ‘woven’ intramembraneuze en echondrale ossificatie
> 1 maand: remodelling woven naar lamellair bot
hoe klinische pathologie van bot
crista biopt (hematologisch, metabool)
jamshidi biopt (bottumot)
excochleatie (bottumor)
excisie/ resectie
vanwege hardheid geen normale bewerking mogelijk